Электродинамика k. A. Bobojonov, D. Sh. Saidov

Borning 2 - postulati (chastotalar qoidasi): atom bir holatdan ikkinchisiga o‘tganda quyidagi energiyali bitta foton chiqaradi yoki yutadi.
Tegishli statsionar holatlar energiyalari farqi
Borning 3 – postulati (orbitalarni kvantlanish qoidasi): Atomning statsionar holatlarida, doiraviy orbitalarda electron harakatlanib, implus momentining kvantlangan qiymatlariga ega bo’ladi.
Elektornning n – statsionar orbitasi radiusi
Borning birinchi radiusi
1- va n- statsionar orbitalardagi
elektronning harakat tezligi
Vodorod atomi tizimida elektronning to’la energiyasi
Vodorod atomining minimal energiyasi

Frank-Gerts tajribasi

Frank va Gerts atomda statsionar holatlar mavjudligini tajribaviy tasdiqlaganlar.

Simob atomining birinchi qo’zg’atilgan holatiga 4,86 eV energiya to’g’ri keladi. ϕ tezlatuvchi potensial 4,86 V ga oshirilganda elektronlar atomlar bilan noelastik to’qnashadilar: elektron kinetik energiyasini atomga uzatadi, asosiy energitik holatdan birinchi qo’zg’atilgan holatga o’tishni amalga oshiradi. ϕ kuchaytiruvchi potensialni keyinchalik o’sishi, tokning yuqoridagi kabi o’sishi har 4,86 eV da kuzatiladi.
Vodorod atomining maydoni – markaziy maydon misolidir, bunday maydonda sferik koordinat tizimidan foydalanish qulaydir:
Kvant mexanikasida vodorod atomi
Harakatlanayotgan elektronning de-Broyl to’lqin uzunligini atom o’lchamlari bilan taqqoslasa bo’ladi. Bu holda, elektronning to’lqin xususiyatini klassik fizika qonunlari bilan ifodalash mumkin emas. Shu sababli, atom tizimlari, fizika fanining muhim obyekti sifatida namoyon bo’ladi va ularni ifodalash uchun kvant mexanikasi qonunlaridan foydalanishfa to’g’ri keladi.
Yadroning elektr maydonidagi elektron potensial energiyasi quyidagi ifoda bilan aniqlanadi

Bunday maydondagi elektronning harakatini, rasmda ko’rsatilgan, sferik potensial chuqurlikdagi elektronning harakati deb qarash mumkin