Elektr zaryadlarning o’zaro ta’sir qonuni. Kulon qonuni. Nuqtaviy zaryad haqida tushuncha. Zaryadlarning xalqaro (si) va sgs birliklar sistemasidagi birliklari. Zaryadlarning chiziqiy, hajmiy va sirtiy zichliklari. Reja

  
                                                 
      
 
 
 R
to‘liq
 – berk zanjirning  to‘liq  qarshiligi.  
Odatda  
 
 
     
       
                                                       
      
 
bo‘lib,  R-tashqi zanjirning,  r – esa tok manbaining ichki qarshiligini hosil 
qiladi. 
   
 
   
     
 
                                                 
      
 
  Berk zanjir uchun Om qonuni deyiladi. 
  Agar R

 bo‘lsa:         
        
 
   
     
 
  
 
 
    
                           
 
      
 
ekanligi kelib chiqadi. 
     Bundan ko‘rinadiki, manbaning EYUK i  u tashqi  zanjirdan uzilgan 
vaqt- dagi klemmalari  orasidagi kuchlanishga  teng ekan. EYUKning o‘lchov 

---

bir- ligi Volt bo‘ladi.Agar bizga zanjirning bir  qismi  berilgan bo‘lsa, va unga 
potensiallar farqi qo‘yilgan bo‘lsa, u holda elektr maydoni ish bajaradi. CHunki 
zanjirdan  tok o‘tadi va ma’lum t vaqt oralig‘ida zaryad zanjirdan  o‘tadi. Bunda 
bajarilgan ish 
      
 
   
 
      
   
       
                           
  (3.1)
 
 ga teng.   
Bu ifodani Om  qonunidan foydalanib  : 
     
   
           
 
         
 
 
 
 
                        
(3.2)
 
 Zanjirning bir qismida  potensiallar  farqi bilan birgalikda  tok  manbai ham 
qo‘yilgan bo‘lsa zaryadni ko‘chirishda qo‘yilgan maydon  bilan birgalikda tok 
manbai ham ish bajaradi.