Elektr zaryadlarning o’zaro ta’sir qonuni. Kulon qonuni. Nuqtaviy zaryad haqida tushuncha. Zaryadlarning xalqaro (si) va sgs birliklar sistemasidagi birliklari. Zaryadlarning chiziqiy, hajmiy va sirtiy zichliklari. Reja

 
                                            
       
 
Bu ifodani biz Om  qonunining differensial  ko‘rinishi  deymiz.  E-vek tor 
kattalik, shuning uchun:    
                                                
 ⃗        
⃗⃗⃗
                                              
       
)
   
Ifodadan ko‘rinadiki o‘tkazgichning ixtiyoriy kichik 
ko‘ndalang kesimidagi tok zichligi shu nuqtadagi 
maydon kuchlanganligining qiymati va yo‘nalishi 
bilan aniqlanadi. O‘tkazgichni zaryadlaganimizda, 
uning atrofida hosil bo‘lgan elektr maydonning 
kuchlanganligi o‘tkazgichning  (ekvipotensial 
sirtning) sirtigaperpendikulyar bo‘ladi. Bunda elektr maydonni bajargan ishi 
nolga teng bo‘ladi. Agarda o‘tkazgichdan tok o‘tayotgan bo‘lsa, ya’ni  
zaryadlangan zarrachalarning tartibli  harakati yuzaga  kelgan ekan, albatta  
o‘tkazgich bo‘ylab yo‘nalgan (elektronlarning harakat yo‘nalishiga teskari 
yo`1nalgan ) elektr maydon kuchlanganligi mavjud bo‘ladi. Endi o‘tkazgich  
atrofidagi elektr  maydon kuchlanganligi o‘tkazgich sirtiga tik yo‘nalgan 
bo‘lmaydi.Shuning uchun E-vektorning tangensial tashqil etuvchisi  E
t
 –
o‘tkazgich  bo‘ylab  tok  o‘tishini yuzaga keltiradi. Om qonunning differensial 
ko‘rinishda bu fizik  jarayon  yaqqolroq namoyon bo‘ladi. O‘tkazgichda  doimiy 
tok oqib turishi uchun uni  birorta tok manbaiga ulash zarur bo‘ladi. Tok 
manbaining vazifasi o‘tkazgichning uchlarida doimiy ta’sir qiluvchi potensial  
farqini hosil qilib turadi.  Buning uchun o‘tkazgichning ikki uchida  zaryadlarni 
musbat va manfiyga ajratib turuvchi tash qi kuchlar qo‘yilgan bo‘lishi 

---

kerakligidan  Om qonunining differensial ko‘rinishi quyidagicha bo‘ladi: 
 ⃗    ( 
⃗⃗⃗    
 
⃗⃗⃗⃗⃗)