Elektr zaryadi. Kulon qonuni. Elektr maydon kuchlanganligi va potensiali

2-misol. Bir tekis hajmiy zaryadlangan sharning maydoni. Radiusi R bo‘lgan, hajm bo‘yicha zaryadlangan sharning hajmiy zichligi r > 0 bo‘lsin (43 - rasm). Zaryadlangan sharning tashqi (r >R) va ichki (r¢ < R) qismlaridagi maydonni hisoblab ko‘ramiz.



9.10 - rasm. Bir tekis hajmiy zaryadlangan shar maydoni

A nuqtani olamiz. Sharning zaryadi hajmiy zaryad bilan quyidagicha bog‘langan:
(9.30)

Maydon induksiyasi va maydon kuchlanganligi quyidagiga teng bo‘ladi:

; ; (9.31)
; (9.32)

B nuqtaga nisbatan maydon induksiyasi va kuchlanganligi quyidagiga teng bo‘ladi. Ichki sfera zaryadi q¢ ga teng bo‘lsa:

; ;

. (9.33)

Demak, ichki yopiq sirtdan chiqayotgan elektr induksiya oqimi N¢ quyidagiga teng bo‘ladi:

.
Boshqa tarafdan, Ostrogradskiy-Gauss teoremasiga asosan, bir tekis hajmiy zaryadlangan sharning ichki yopiq sirtidagi maydon kuchlanganligi
ga
teng bo‘ladi. Agarda shar sirti bir tekis sirt zaryad zichligi bilan zaryadlangan bo‘lsa, u holda q' = 0, maydon kuchlanganligi ham E = 0 bo‘ladi.