Elektr zanjiri va uning elementlari

Eкvivalent generator haqida teorema
Har bir manbai ya‘ni generator o’zining hosil qiladigan elektr yurituvchi kuch va ichki qarshiligi orqali harakterlanadi. Shuning uchun qarshiligi nol va elektr yurituvchi kuch Е(t) bo’lgan generatorning biror R_r rezistor bilan ketma-ket ulanishi deb qarash mumkin.
Bunday generator biror zanjirga ulanganda R_r rezistor tashqi zanjir elementiga aylanadi va generatorning elektr yurituvchi kuch zanjirga qo‘yilgan kuchlanishga son jihatdan teng bo‘lib, zanjirdan o‘tadigan tok kuchiga bog‘liq bo‘lmaydi. Ekvivalent generator teoremasiga binoan a-rasmning «bb» nuqtasiga ulangan va elektr yurituvchi kuch bo’lgan ekvivalent generator b-rasm zanjirning M elementlar sistemasidan o’tadigan tokni o’zgartirmaydi.

G
eneratorni ekvivalent generator bilan almashtirish

Boshqacha qilib aytganda zanjirning «aa» nuqtasidagi manbani uning «bb» nuqtasiga ko’chirilganda M elementlar sistemasidan o’tuvchi tok o’zgarmasa uning elektr yurituvchi kuch ga teng bo’ladi. Buni isbot qilish uchun a,b- rasmdagi har ikkala zanjir uchun Kirxgof tenglamalarini yozamiz va U ham U_ekv kuchlanishlarning I_M tok kuchi bilan bog’lanishini aniqlaymiz.
(3)
(4)
(3) sistemadagi I va I_R kattaliklarni yo’qotamiz.
(5)
(4) sistemadagi I₁ va I₂ kattaliklarni yo’qotamiz.
(6)
(5) va (6) ifodalarni o’zaro nisbatidan
(7)
ekanini topamiz
Shunday qilib, ekvivalent sexemalar usuliga ko’ra tuzilishi jixatidan murakkab bo’lgan zanjirlar nisbatan sodda va xususiyatlar oldindan aniqlangan zanjirlar bilan almashtiriladi va tekshiriladi.
- Superpozitsiya usuli.
- Vektor diagrammalar usuli.
- Kompleks amplitudalar usullari haqida gapirish kerak.