“Электр ва магнетизм” фанидан

3.4.«Elektromagnit induksiya hodisasi» mavzu bo’yicha talabalar bilimini 

sinash uchun uch darajali testlar. 

№1 T E S T. 

Ko’zlanayotgan 

natija: BMK 

o’zlashtirish 

darajasi (I) 

Tekshiruvning mazmunli 

ko’rsatgichlari (2) 

Testga misol 

(3) 

 

 

I. O‟qishga oid 

(tanish bilim) 

Eslaydigan,  tanish  va aytib 

berish bilan  bog‟liq bilimlarni 

tekshirish   formula  va qoida 

ko‟rinishida  eslashi lozim. 

Elektromagnit  induksiya 

qonunining  ifodasini 

ko‟rsating: 

A. 

dt

dJ

L

E

i

 

B. 



d

E

E

e

i

 

V. 

dt

dф

N

E

i

 

G. 

sin



B

E

i

. 

 

 

II. Tartiblilikka  oid 

(algoritm) 

Qonun ifodasini  amaliyotga 

qo‟llash ko‟nikmasini 

tekshirish. 

10 ta sim o‟ramidan 

yasalgan  g‟altak  konturi 

bilan  chegara langan 

yuzani  kesib o‟tayotgan 

magnit  oqimi 1 sek ichida 

2,0 veberga bir tekis oshdi. 

G‟al takda paydo 

bo‟ladigan E.Yu.K. ni 

hisoblang 

A. 2V; B. 20V; V. 0,2V; G. 

22V. 

 

 

III. Ijodiy fikrlashga 

oid (evristik) 

Mustahqil  ravishda mantiqan 

fikrlash,  xulosalash  orqali 

talabaning  topshiriqlarni 

yechish qobiliyatini  topshirish. 

Faradeyning  birinchi 

tajribasida,  tinch turgan 

g‟altakda paydo bo‟ladigan 

induksiya   tokini  qanday 

begona kuch vujudga 

keltiradi? 

A. Lorens kuchi 

B. Elektrostatik  maydon 

kuchi. 

V. Uyurmali  elektr 

maydoni kuchi. 

G. Doimiy  magnit  ta‟sirida. 

 

---

 

77 

№2 T E S T 

1 

2 

3 

 

 

 

I.  O‟qishga oid (tanish 

bilim) 

Eslaydigan,  tanish  va aytib 

berish bilan  bog‟liq bilimlarni 

tekshirish   formula, qoida 

ko‟rinishda eslashi lozim. 

Magnit  maydonida 

harakatlanayotgan 

o‟tkazgichda paydo 

bo‟ladigan. E.Yu.K. ni 

aniqlovchi  ifodani 

ko‟rsating: 

A. 

;





d

E

i

 

B. 

dt

dJ

L

i

; 

V. 

dt

dф

i

; 

G. 

sin



B

i

 

 

 

 

 

 

II.    Tartiblilikka  oid 

(algoritm) 

Aniq fizik  ifodani amaliyotga 

qo‟llash ko‟nikmasini 

tekshirish. 

Induksiyasi  20 mTl 

bo‟lgan magnit 

maydoiniga  tik holatda 

5

C

M

 tezlik  bilan 

harakat-  layotgan  10sm 

uzunlikdagi 

o‟tkazgichda paydo 

bo‟ladigan E.Yu.K. ni 

hisoblang. 

A. 0,1V; B. 1mV; 

V. 100mV;  G. 10mV. 

 

 

 

 

 

III.  Ijodiy  fikrlashga 

oid (evristik) 

Talabaning  qaralayotgan 

hodisa bo‟yicha musta qil 

fikrlash,  xulosalash  talab 

qiladigan  topshiriq orqali ijodiy 

fikrlash  qobiliyatini  tekshirish 

Bir  jinsli  magnit 

maydonida 

harakatlanayotgan 

o‟tkazgichda induksiya 

E.Yu.K. ni  qanday 

begona kuch hosil 

qiladi? 

A. Elektrostatik 

maydon kuchi 

B. Uyurmali  elektr 

maydoni kuchi. 

V. Lorens kuchi 

G. O‟zgaruvchan 

magnit  maydoni kuchi. 

 

---

 

78 

№3 T E S T 

1 

2 

3 

I. O‟qishga oid 

(tanish bilim). 

Eslaydigan,  tanish  va 

aytib berish bilan  bog‟liq 

bilimlarni  tekshirish 

formula  va qoida 

ko‟rinishida  eslashi 

lozim. 

Tinch turgan  o‟tkazgichda paydo 

bo‟ladigan induksiya  tokini  hosil 

qiladigan,  uyurmali  elektr  maydoni 

kuchlanganlik  vektorining  berk 

kontur bo‟yicha sirkulyasiyasini 

aniqlaydigan  ifodani  ko‟rsating. 

A. 

0



d

E

e

 

B. 

i

e

d

E 

 

V. 

N

i

i

e

J

d

B

1



 

G. 

0



d

B

e

 

II. Tartiblilikka  oid 

(algoritm) 

Qonun ifodasini 

amaliyotga  qo‟llash 

ko‟nikmasini  tekshirish. 

Elektr  qarshiligi  0,4 om bo‟lgan 

aylana  shakldagi  o‟tkazgichda hosil 

bo‟lgan fuko toki 5-minut 

davomida shu o‟tkazgichda qancha 

issiqlik  ajratadi. 

A. 5000J. 

B. 3000J. 

V. 4000J. 

G. 3500J 

III. Ijodiy 

fikrlashga  oid 

(evristik) 

Mustahqil  ravishda 

mantiqan  fikrlash, 

xulosalash  orqali 

talabaning  topshiriqlarni 

yechish qobiliyatini 

tekshirish. 

G‟altagidan  o‟zgaruvchan tok 

oqayotgan elektromagnitnning 

qutblari  ustida shisha idishga  solib 

qo‟yilgandan osh tuzi eritmasining 

harorati  o‟zgaradimi? 

A. O‟zgarmaydi. 

B. Oshdi. 

V. Kamayadi. 

G. Oldin oshdi, so‟ng kamayadi. 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

79 

№4 T E S T 

 

1 

2 

3 

I.  O‟qishga  oid  (tanish 

bilim). 

Eslaydigan,  tanish  va aytib 

berish bilan  bog‟liq 

bilimlarni  tekshirish 

formula  va qoida 

ko‟rinishida  eslashi lozim. 

Elektromagnit  induksiya 

hodisasining  ochilish 

jarayoni  necha yil  davom 

etdi va qachon ochildi? 

A. 8 yil,  1831y.5-avg.; 

B.10yil,  1831y.29  avg.; 

V.10yil,  1821y. 29 avg.; 

G. 9yil, 1931y. 29 avg. 

II. 

Tartiblilikka 

oid 

(algoritm) 

Qonun ifodasini 

amaliyotga  qo‟llash 

ko‟nikmasini  tekshirish. 

Bir  o‟ram mis simi  konturi 

bilan  chegaralangan 

yuzani  tashqi magnit 

oqimi kesishi  natijasida 

o‟ramda 2V E.Yu.K. hosil 

bo‟ladi. Bunda tashqi 

magnit  oqimining 

o‟zgarish tezligini  toping. 

A. 1Vb/s 

B. 2Vb/s 

V. 1,5 Vb/s 

G. 0,2Vb/s 

 

 

III. Ijodiy fikrlashga  oid 

(evristik) 

Mustahqil  ravishda 

mantiqan  fikrlash, 

xulosalash  orqali talaba- 

ning  topshiriqlarni  yechish 

qobiliyatini  topshirish. 

Ipga osib qo‟yilgan yaxlit 

mis halqaga to‟g‟ri doimiy 

magnitning  qaysi qutbi 

yaqinlashtrilsa,  halqa 

doimiy  magnitdan 

uzoqlashadi? 

A. Shimoliy  qutbi. 

B. Ikkala  qutbi ham. 

V. Janubiy  qutbi. 

G. Qaysi qutb 

yaqinlashmasdan  halqa 

tinch qoladi. 

 

 

 

 

 

---

 

80 

Xulosalar 

          Malakaviy  ishda amalgam  oshirlish  zarur bo‟lgan maqsad va vazfalarning 

bajarlish  yakunini  tahlil  qilib  quyidagi  xulosalarga  kelish  mumkin  : 

1.    Bugungi  kunda ilmiy  uslubiy  adabiyotlarda ma‟lum  bo‟lgan innovatsion ta‟lim 

texnologiyalariga      oid ishlar  o‟rganildi,  tahlil  qilindi  va qisqacha bayoni berildi  . 

2   “Elektr  va magnetizm”   o‟quv fani  bo‟yicha yangi  ta‟lim  texnologyasining 

konseptual  asoslari ishlab chiqildi  . 

3  O‟zgarmas “o‟zgarmas elektr  toki”  mavzusi  bo‟yicha ikkita  ma‟ruzaning  va 

“Elektromagnit  induksya hodsasi”mavzusi bo‟yicha bitta muommoli  maruzani 

innovatsion  ta‟lim  texnologyalaridan  foydalanib o‟tish uslubyati  birinchi  marta ishlab 

chiqiladi. 

4    “O‟zgarmas tok murakkab  zanjiring  parametrlarini  hsoblash“ mavzusi bo‟yicha 

o‟tiladigan  amaliy  mashg‟ulot uchun “KEYS stadi” usuli  birinchi  marta ishlab 

chiqarildi  . 

5  ”Elektromagnit  induksiya  xodisasi va uning  xususiy xollari”   mavzusi  bo‟yicha 

amaliy  mashg‟ulotning  yangi  ta‟lim  texnologiyasi  birinchi  marta ishlab chiqildi  . 

6  ,,Elektromagnit  induksiya  hodisasi‟‟mavzusi bo‟yicha talabalar  bilimini  sinash 

uchun yangi  uch darajali  testlar  ishlab chiqildi. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

81 

Foydanilgan  adabiyotlar 

Innovatsion  pedtexnologiyalar bo’yicha 

1.   Голиш. Л .В Fayzullayeva  D.M.Pedagogik tenologiyalarni  loyihalashtirish  va 

rejalashtirish.-T.:  TDIU. 2010.-149b. 

2.  Azizxodjayeva  N.N. Pedagogik texnologiyalari  va mahorat.  –T.: TDIU. 2010. 

3.  Avliyoqulov  N.Zamonaviy  o‟qitish texnalogiyalari.  –Toshkent 2001. 

4.  Yuldoshev J., Usmonov S. Pedagog texnologiya  asoslari. T. “O‟qtuvchi” 2004. 

5.  Tolipov U., Usmonboyeva M. Pedagogik texnologiya:  nazariya  va amaliyot. 

T.: “Fan”. 2005 

6.  A. SH. Bekmurodov, L.V. Golshi, O. B.Gimranova, D.M.Fayzullayeva  va    

boshqalar. “Pedagogik texnologiyalarni  loyixalashtirish  va rejalashtirish”. 

Toshkent: “TDIU nashriyoti”,  2010. 

7.   I.Saidaxmedov N.S. Pedagogik amaliyotda  yangi  pedagogik 

       texnologiyalarni  qo‟llash namunalari.  - T.: RTM, 2000 

 8.  Голиш. Л .В  Технологии обучения на лексиях и семинарах. 

      Учебной  пособий род обей ред.Акад.  С.С. Гуламова    -Т. ТГУ   2005 г 

 9.  Azizxodjayeva  N.N. Pedagogik texnologiyalar  va pedagogik mahorat  -T.:                            

             TDPU,  2003.        

Ma’ruza mashg;ulotlari uchun. 

1.  S. G. Kalashnikov.  Elektr.  T.: ”O‟qituvchi”, 1973. 

2.  S. E. Frish  A.  V. Timoreva. Umumiy  fizika  kursi. 2-qism T.: ”O‟qituvchi” 

                1972.-568  b. 

        3.   Д. В.СИВУЛИН. Курс обшей физики. Т.З. Электричество. 

              М.: “Наука”  1977.-687c; M.: “Физматлит”, 2002. 

        4.    I. V. Savelev.  Umumiy  fizika  kursi. 2 tom. T.: ”O‟qituvchi” 

                1972.-197  b. 

Amaliy mashg’ulotlar uchun 

       1.  V. S. Volkinshteyin.  Umumiy  fizika  kursidan masalalar  toplami. 

              Toshkent: “O‟qituvchi”,  1969-yil;  M:”Наука”,1985-год                             

  2.  А.Г. Загуста ва бошкалар.  Умумий физика курсидан 

         масаллар  туплами.Тошкент  уктувчи   1991йил.