Электр таъминоти ва электр тармоšлари

5.1-боб. Лифтларнинг электр жиҳозлари
Қўллаш доираси, таърифлар

5.5.1. Қоидаларнинг ушбу боби турар-жой ва жамоат биноларида, саноат корхоналарида ва бошқа қурилмаларда ўрнатиладиган юк кўтариш қобилияти 50 кг ва ундан юқори кучланиши 600 В гача бўлган лифтларнинг (кўтаргичлар) электр ускуналарига таалуқли. Бошқа ҳолларда лифтлар (кўтаргичлар) «Саноат контехназорат» инспекцияси тасдиқлаган «Лифт қурилмалари ва улардан хавфсиз фойдаланиш қоидалари» талабларига жавоб бериши керак.

Ушбу қоидалар портлаш хавфи бор хоналарда, шахталарда, тоғ-саноатида, кемаларда ва бошқа сузувчи қурилмаларда, самолётларда ва бошқа учиш аппаратларида ўрнатиладиган лифтларга (кўтаргичлар), ҳамда махсус тайёрланган лифтларга таалуқли эмас.
5.5.2. Ушбу қоидаларда лифт деб юкни бевосита электрмотор билан ёки у билан қаттиқ ёки таранг муфта билан боғланган редуктор орқали ҳаракатга келадиган қатъий вертикал йўналишда харакатланувчи кабинада ёки платформада одамларни ва юкнинг жойини ўзгартириш учун хизмат қилувчи кўтариш қурилмасига айтилади.
5.5.3. Ушбу қоидаларда гурухли лифт қурилмаси деб машина хонасига ва бир бири билан боғланган умумий бошқариш системасига эга бўлган бир нечта лифтлардан ташкил топган қурилмага айтилади.
Умумий талаблар

5.5.4. Машина хоналаридаги куч электр занжирларининг кучланиши 660 В дан юқори бўлмаслиги, кабина, шахта ва қаватли майдончаларда – 380 В дан юқори бўлмаслиги, ҳамда барча хоналардаги бошқариш занжирлари, ёритиш ва сигнализация учун – 220 В дан юқори бўлмаслиги керак (380/220 В тармоғининг фаза ва нулидан фойдаланиш мумкин). Фаза ва нулдан фойдаланилганда қуйидаги талаблар бажарилиши керак:

1. Бошқариш, ёритиш ва сигнализация занжирларини бир фазадан таъминлаш керак;
2. Аппаратлар чўлғамининг бир учи нулли симга махкам уланган бўлиши керак.
Кўчма чироқларнинг таъминлаш занжирининг кучланиши 42 В дан юқори бўлмаслиги керак.
Кучланишни пасайтириш мақсадида автотрансформаторлардан фойдаланиш мумкин эмас.
5.5.5. Лифт (кўтаргич) ёки гурухли лифт қурилмаси электр ускуналарининг таркибига кирувчи электр машиналари, аппаратлар ва электр ўтказгичларидан қабул қилинадиган радиотўсиқларнинг даражаси амалиётдаги низомлар ўрнатган қийматлардан катта бўлмаслиги керак.