Алюминий, пўлат-алюминий ва пўлат симларда ҳамда кичик кесимли алюминий қоришмали симларда*
бажарилган ВЛ ларда энг катта руxсат этилган оралиқ масофа
Симлар русуми
|
Оралиқнинг чегаравий узунлиги (м) билан музлаш деворининг қалинлиги
|
10 мм гача
|
15 мм
|
20 мм
|
Алюминий:
А-35
А-50
А-70
А-95
А-120
А-150
|
140
160
190
215
270
335
|
–
90
115
135
150
165
|
–
60
75
90
110
130
|
Алюминий қоришмаларидан:
АН-35
АН-50
АН-70
АН-95
АН-120
АН-150
АЖ-35
АЖ-50
АЖ-70
АЖ-95
АЖ-120
АЖ-150
|
210
265
320
380
435
490
280
350
430
500
550
605
|
115
155
195
235
270
290
175
220
270
330
370
400
|
75
100
130
160
185
205
120
140
180
230
260
290
|
Пўлат-алюминий:
АC-25/4,2
АC-35/6,2
АC-50/8,0
АC-70/11
АC-95/16, АC-95/15
АC-120/19
Пўлат ПС-25
|
230
320
360
430
525
660
520
|
–
200
240
290
410
475
220
|
–
140
160
200
300
350
150
|
* 1. Оралиқнинг чегаравий узунлиги бўйича кўрсатилган қийматлар АТ толали алюминий симлар учун берилган.
2. Оралиқнинг чегаравий узунлигини ҳисоблашда, ушбу қоидаларнинг 2.5.7-жадвалида рухсат этилган қийматларни музлаш оғирлигини иккилангани ва бир хил баландликда жойлашганлигини ҳамда улар илинган жойлардаги мустахкамлик чегарасининг 80%га етиши шартини инобатга олиб бажарилган.
|
2.5.6-жадвал
Тожланиш шартлари бўйича ВЛ симларининг минимал диаметри, мм
ВЛ кучланиши,
кВ
|
Фазадаги симлар сони
|
Якка
|
Бир нечта симли (ращепленный)
|
110
|
11,4 (АC-70/11)
|
-
|
220
|
21,6 (АC-240/39)
|
-
|
500
|
-
|
3х 24,5 (3хАС-300/66)
2x36,2 (2хАС-700/86)
|
2.5.7-жадвал
Кучланиши 1000 В дан юқори бўлган ВЛ симлари ва трослари учун меxаник кучланишнинг руxсат этилган қиймати
Симлар ва трослар
|
Руxсат этилган кучланиш, чўзилиш-шикастланишдаги мустахкамлик чегараси % (предел прочности при растяжении)
|
Алюминий толали симлар учун руxсат этилган кучланиш, даН/мм2,
|
Энг катта юклама билан* ва энг паст ҳароратда
|
Ўртача йиллик ҳароратда
|
АТ
|
АТП
|
Энг катта юкламада ва энг паст ҳароратда
|
Ўртача йиллик ҳароратда
|
Энг катта юкламада ва энг паст ҳароратда
|
Ўртача йиллик ҳароратда
|
Алюминий А, АКП кўндаланг кесими, мм2:
|
16-35
|
35
|
30
|
5,6
|
4,8
|
6,0
|
5,1
|
50 ва 70
|
40
|
30
|
6,4
|
4,8
|
6,8
|
5,1
|
95
|
40
|
30
|
6,0
|
4,5
|
6,4
|
4,8
|
120 ва ундан ортиқ
|
45
|
30
|
7,2
|
4,8
|
7,6
|
5,1
|
Пўлат-алюминий АC, АСКС, АСКП, АСК кўндаланг кесими, мм2:
|
16-25
|
35
|
30
|
10,2
|
8,7
|
10,5
|
9,0
|
35-95
А:C=6,0 ва 6,13 да
|
40
|
30
|
11,6
|
8,7
|
12,0
|
9,0
|
70
А:C=0,95
|
26,8
|
20,1
|
27,2
|
20,4
|
95
А:C=0,65
|
30,4
|
22,8
|
30,8
|
23,1
|
120 ва ундан ортиқ
А:C=6,11:6,25
|
13,0
|
8,7
|
13,5
|
9,0
|
120 ва ундан ортиқ
А:C=4,29:4,39
|
45
|
30
|
14,9
|
9,9
|
15,3
|
10,2
|
150 ва ундан ортиқ
А:C=7,71:8,04
|
12,2
|
8,1
|
12,6
|
8,4
|
185, 300 ва 500
А:C=1,46
|
25,0
|
16,5
|
25,2
|
16,8
|
330
А:C=12,22
|
10,8
|
7,2
|
11,7
|
7,8
|
400 ва 500
А:C=17,93 ва 18,09 да
|
9,7
|
6,5
|
10,4
|
6,9
|
Пўлат:
|
Барча кўндаланг кесимли ПС русумли
|
50
|
35
|
31
|
21,6
|
-
|
-
|
Барча кўндаланг кесимли ТК русумли трослари
|
ГОСТ ёки ТШ** га мувофиқ
|
-
|
-
|
-
|
Алюминий қоришмали кўндаланг кесими, мм2:
|
16-95
АН қоришма
|
40
|
30
|
8,3
|
6,2
|
-
|
-
|
16-95
АЖ қоришма
|
11,4
|
8,5
|
-
|
-
|
120 ва ундан ортиқ
АН қоришма
|
45
|
30
|
9,4
|
6,2
|
-
|
-
|
120 ва ундан ортиқ
АЖ қоришма
|
12,8
|
8,5
|
-
|
-
|
*Музлаш деворининг қалинлиги 22 мм дан ортиқ бўлган жойлардаги кўндаланг кесими 120 мм2 ва ундан ортиқ бўлган ва А:С=4,29+18,09 бўлган пўлат-алюминий симларда, шунингдек кўндаланг кесими 95 мм2 ва ундан ортиқ бўлган пўлат симларда, энг катта юкламалар бўлганда кучланишни мустахкамлик чегарасининг 60% гача кўратилишига рухсат этилади. Лекин бунда, музлаш девори қалинлиги 20 мм бўлган пўлат-алюминий симларда кучланиш мустахкамлик чегарасининг 45%дан, тросларда эса 50%дан ошмаслиги лозим.
**Умуман олганда тросни узиб ташловчи кучларга боғлиқ ҳолда.
|
2.5.7-жадвал
Симлар ва тросларнинг физик-меxаник xусусиятлари
Симлар ва трослар
|
Ўз вазни юкламаси,
10-3 даН/(м*мм2)
|
Эластиклик (упругость) модули,
103 даН/мм2
|
Ҳароратга боғлиқ бир чизиқли чўзилиш коэффициенти (Температурный коэффициент линейного удлинения), 10-6 град-1
|
Симлар ва трослар учун чўзилиш-шикастланишдаги мустахкамлик чегараси % (предел прочности при растяжении)
|
Симлардан:
|
Пўлатдан ва қориш-малардан
|
АТ
|
АТП
|
Алюминий А.АКП кўндаланг кесими, мм2:
|
400
95 ва 240 дан ташқари
|
2,75
|
6,3
|
23,0
|
16
|
17
|
-
|
450 ва ундан ортиқ, шунингдек 95 ва 240
|
2,75
|
6,3
|
23,0
|
15
|
16
|
-
|
Пўлат-алюминий АC, АСКС, АСКП, АСК кўндаланг кесими, мм2:
|
10 ва ундан ортиқ
А:C=6,0:6,25
|
3,46
|
8,25
|
19,2
|
29
|
30
|
-
|
70 А:C=0,95да
|
5,37
|
13,4
|
14,5
|
67
|
68
|
-
|
95 А:C=0,65да
|
5,85
|
14,6
|
13,9
|
76
|
77
|
-
|
120 ва ундан ортиқ
А:C=4,29:4,39
|
3,71
|
8,9
|
18,3
|
33
|
34
|
-
|
150 ва ундан ортиқ
А:C=7,71:8,04
|
3,34
|
7,7
|
19,8
|
27
|
28
|
-
|
185 ва ундан кўп
А:C=1,46
|
4,84
|
11,4
|
15,5
|
55
|
56
|
-
|
330
А:C=12,22
|
3,15
|
6,65
|
21,2
|
24
|
26
|
-
|
400 ва 500
А:C=
17,93:18,09
|
3,03
|
6,65
|
21,2
|
21,5
|
23
|
-
|
Пўлат
|
Барча кўндаланг кесимли ПС русумли
|
8,0
|
20,0
|
12,0
|
-
|
-
|
62
|
Барча кўндаланг кесимли ТК русумли тросларда
|
8,0
|
20,0
|
12,0
|
-
|
-
|
*
|
АН қоришмали
|
2,75
|
6,5
|
23,0
|
-
|
-
|
20,8
|
АЖ қоришмали
|
2,75
|
6,5
|
23,0
|
-
|
-
|
28,5
|
*Тегишли ГОСТга мувофиқ лекин 120 даН/мм2
|
2.5.46. Қуйидаги ҳолларда ссма изоляторли ВЛ да тебранишдан ҳимояланган бўлиши керак:
1. Якка толали алюминий ва пўлат-алюминий симлар ва кўндаланг кесими 95 мм2 гача бўлган алюминий қоришмали симлар узунлиги 80 м дан ортиқ бўлган оралиқларда, кесими 120-240 мм2 бўлган 100 м дан ортиқ оралиқларда, кесими 300 мм2 ёки ундан ортиқ бўлганда 120 м дан ортиқ, ихтиёрий кўндаланг кесимли пўлат толали симлар ва трослар 120 м дан ортиқ – агар ВЛ очиқ текис ёки кам кесишмали ҳудудлардан ўтганда. Бунда ўртача йиллик ҳароратда механик кучланиш қуйидагилардан ортиқ бўлса: даН/мм2:
Алюминий симлар ва АН русумли алюминий қоришмали симлар учун
|
3,5
|
Пўлат алюминий симлари ва АЖ русумли алюминий қоришмали симлар учун
|
4,0
|
Пўлат симлар ва трослар учун
|
18,0
|
Кўп кесишмали ёки қурилишлар мавжуд жойлар, шунингдек, камдан-кам учрайдиган ёки калта бўйли (симларни осиб қўйишнинг баландлигидан пастда) ўрмонлардан ВЛ ўтаётганда, оралиқлар узунлиги ва меxаник кучланиш қийматлари ортиши натижасида вибрациядан ҳимоялаш талаб этиладиган бўлса, ушбу қийматлар 20% га оширилади.
2. Тиргак билан боғланган 2 та симдан иборат бир нечта симли (ращепленный) фаза симлари узунлиги 150 м дан ортиқ бўлган ВЛ оралиқлари очиқ текис ёки кам кесишмали ҳудудлардан ўтганда, ўртача йиллик ҳароратда симларда механик кучланиш қуйидагилардан ортиқ бўлса: даН/мм2:
Алюминий симлар ва АН русумли алюминий қоришмали симлар учун
|
4,0
|
Пўлат алюминий симлари ва АЖ русумли алюминий қоришмали симлар учун
|
4,5
|
Кўп кесишмали ёки қурилишлар мавжуд жойлар, шунингдек, камдан-кам учрайдиган ёки калта бўйли (симларни осиб қўйишнинг баландлигидан пастда) ўрмонлардан ВЛ ўтаётганда, оралиқлар узунлиги ва меxаник кучланиш қийматлари ортиши натижасида вибрациядан ҳимоялаш талаб этиладиган бўлса, ушбу қийматлар 10% га оширилади.
Уч ёки тўртта симдан ташкил топган ва улар гуруҳли тиргаклар билан боғланган бўлса, бир нечта симли (ращепленный) фаза симларини вибрациядан ҳимоя қилиш талаб қилинмайди (3-бандда кўрсатилган ҳоллар бундан мустасно).
3. Дарёлар, сув омборлари, тоғ тизмалари, тор водийлар ва 500 м дан ортиқ бўлган оралиқли бошқа тўсиқларни симлар ва трослар кесиб ўтганда, фазадаги симлар сонидан ва меxаник кучланиш қийматидан қатъи назар; бу ҳолда ўтиш участкасининг барча оралиқлари вибрациядан ҳимоя қилинади.
Кўндаланг шамоллардан ҳимояланган ВЛ участкаларида, симларни осиб қўйишнинг баландлигидан юқори баландликдаги дарахтлари мавжуд қалин ўрмонларда, тоғ водийси бўйлаб ва ҳ.к. симлар ва тросларни тебранишдан ҳимоя қилиш талаб қилинмайди.
2.5.47. Алюминий симлар ҳамда кўндаланг кесими 95 мм2 гача бўлган АН ва АЖ алюминий қоришмали, кесими 70 мм2 гача бўлган пўлат-алюминий симларни вибрациядан ҳимоя қилиш учун халқа кўринишидаги вибрация сўндиргичлардан фойдаланиш тавсия этилади.
2.5.48. Оралиқларда ва анкер таянчлар халқасидаги бир нечта симли (ращепленный) фаза симларида масофавий тиргак (распорка)лар ўрнатилиши керак. Оралиқларда ўрнатиладиган тиргак (распорка)лар ёки улариннг гуруҳлари орасидаги масофалар 75 м дан ошмаслиги керак.
Симлар ва тросларни жойлаштириш ва улар орасидаги масофа
2.5.49. ВЛ таянчларида симларнинг ҳар қандай жойлашуви ишлатилиши мумкин. Симлари бир неча қаватларда жойлашган 35 кВ ва ундан юқори ВЛларда, одатда, қўшни қатлам симларини горизонтал бўйлаб силжиши кўзда уттилган бўлиши керак (шунингдек, ушбу Қоидаларнинг 2.5.52-бандига қаранг).
Музлаш деворининг қалинлиги 15 ва 20 мм бўлган жойларда, бошқа шартлар бир хил бўлганда, симларнинг горизонтал жойлашувини қўллаш тавсия этилади.
Музлаш деворининг қалинлиги 20 мм дан ортиқ бўлган 35 кВ ва ундан юқори ВЛ учун симларнинг фақат горизонтал жойлашуви қўлланилиши керак. Муз деворининг қалинлиги 20 мм дан ортиқ бўлган жойларда 20 кВ ва ундан паст бўлган ВЛда симларнинг аралаш жойлашишига руxсат берилади (устунга юқоридаги симни улаш йўли билан учбурчак кўринишда).
ВЛ 500 кВда музлаш деворининг қалинлигидан қатъи назар, симларнинг горизонтал жойлашишини қўллаш тавсия этилади.
2.5.50. ВЛ симлари орасидаги масофалар симларнинг иш шароитлари, шунингдек, симлар ва таянч элементлари ўртасидаги изоляциион масофаларнинг руxсат этилган қиймати ушбу қоидаларнинг 2.5.36 ва 2.5.71-бандларига мувофиқ қабул қилинади.
Ишлаш шартлари ва яшин ўта кучланишларидан ҳимоялаш симлари орасидаги ҳамда симлар ва трослар орасидаги масофалар, ушбу Қоидаларнинг 2.5.51-2.5.54, 2.5.65 ва 2.5.65 кўрсатмаларига мувофиқ, тегишли габарит оралиқдаги симларнинг осилишига асосан қабул қилинади; бунда троснинг ослиши симнинг осилишидан ортиқ бўлмаслиги керак. Алоҳида оралиқларда таянчларни жойлаштиришда, габарит оралиқлар 25% дан кам танланган жойларда, габарит оралиқ учун ҳисобланган масофаларни узантириш талаб қилинмайди.
Габарит оралиқлардан 25%дан ортиқ узунликдаги оралиқлар учун ушбу Қоидаларнинг 2.5.51-2.5.53-бандлари кўрсатмаларига биноан симлар орасидаги масофа текширишили лозим, симлар ва трослар орасидаги масофалар эса ушбу Қоидаларнинг 2.5.54, 2.5.65 ва 2.5.66 бандлари бўйича текширилиши керак.
Бунда симлар орасидаги масофани ушбу Қоидаларнинг 2.5.10-жадвали талабларини ҳисобга олмаган ҳолда, ушбу Қоидаларнинг 2.5.51-2.5.53-бандларида берилган формулалар бўйича аниқлашга руxсат берилади.
2.5.51. Осма изоляторли 35 кВ ва ундан юқори ВЛ да симлар горизонтал ҳолатда жойлашганда, симлар орасидаги минимал масофа d (м), уларни оралиқдаги яқинлашуви шартларига кўра,линиянинг номинал кучланишига ва габарит осилишга боғлиқ ҳолда қуйидаги формула билан аниқланади:
,
бу ерда:
U - ВЛ кучланиши, кВ;
f – габарит оралиққа мос келадиган энг кўп осилиш, м.
Оралиқлари 500 м дан ортиқ ВЛ симлари орасидаги масофани аниқлашда, ўтиш оралиғи симларининг энг катта осилиши билан аниқланади. Юқоридаги формуладан фойдаланиб ҳисобланган осилиши 16 м гача бўлган (руxсат этилган 0,25 м га каррали қийматларгача яхлитланган) симлар орасидаги масофа ушбу қоидаларнинг 2.5.9-жадвалида берилган.
2.5.9-жадвал
Осма изоляторли ВЛ да симлар горизонтал ҳолатда жойлашганда, симлар орасидаги энг кичик руxсат этилган масофа
Do'stlaringiz bilan baham: |