Электр таъминоти ва электр тармоšлари

Умумий талаблар
5.4.7. Краннинг электртаъминоти уйидагилар ёрдамида амалга оширлиши керак:
қ
1) бош (асосий) троллейлар, шу билан бирга кичик габаритли троллейли токли симлар ёрдамида;
2) доимий (стационар) таъминлаш пунктлар билан, унинг ток узатувчи контактлари бўйича кранга махкамланган
троллейнинг исми («контактли чан и») сир анади;
қ
ғ
ғ
3) ал асимон ток таъминоти билан;
ҳ қ
4) эгилувчан кабель билан;
5) доимий ток бериш таъминоти билан (пойдеворда ўрнатилган кранлар учун).
5.4.8. Кран электр жи озларининг (электрмоторлар, аппаратлар ва бош алар) бажарилиши атроф-му ит шароитига
ҳ
қ
ҳ
тў ри келиши керак.
ғ
5.4.9. Кранларда ўрнатиладиган ўзгарувчан ва ўзгармас ток электрмоторлари ва ўзгартирувчи агрегатларнинг (статик ёки
айланувчи) кучланиши 10 кВ дан ю ори бўлмасли керак. 1 кВ дан ю ори кучланишнинг ўлланилиши исоб-китоблар
қ
қ
қ
ҳ
билан асосланиши керак.
5.4.10. Кранларда кучланиши 10 кв гача бўлган кучланиш трансформаторлари ва реактив увватни компенсациялаш
қ
даражасини ошириш учун конденсаторлар ўрнатилиши мумкин. Трансформаторлар уру ёки ёнмайдиган диэлектрик
қ
қ
сую лик билан тўл азилган бўлиши керак. Конденсаторлар ёнмайдиган синтетик сую лик билан шимдирилган бўлиши
қ
ғ
қ
керак.
5.4.11. Кран электр жи озларининг изоляцияланмаган ток ўтказувчи исмлари тўсилган бўлиши керак, агар уларнинг
ҳ
қ
жойлашиши бош ариш кабинасида, галерияда ва кран майдончаларида, амда унинг ёнида бўладиган кишиларнинг
қ
ҳ
тасодифий тегиб кетишига йўл ўйса. Троллейлар тў рисида – 5.4.30-5.4.33 га аранг.
қ
ғ
қ
Ток ўтказувчи исмлари изоляцияланмаган электр жи озлар (магнитли контроллерлар, аршилик утилари ва
қ
ҳ
қ
қ
бош алар), агарда улар жойлашган худудга кирилганда улардан кучланиш автоматик олиб ташланадиган бўлса, амда
қ
ҳ
270

---

аппаратлар кабинасида ва крандан фойдаланиш ва тида ёпи , бўлса бош а электр хоналарида ўрнатилган электр ускуналар
қ
қ
қ
тўсилмаган бўлиши мумкин.
Кран кўприги тўшамаси ва унинг аравачасидан имояланмаган изоляцияланган симларгача бўлган масофа 2.1 бобда,
ҳ
изоляцияланмаган токли симларгача – 2.2 бобда ва ёритгичларгача – 6.1 бобда келтирилган.
5.4.12. Кран кабинасидаги ўл билан бош ариладиган аппаратлар шундай жойлаштирилиши керакки, бунда кран
қ
қ
хайдовчиси ўтирган олда ишлаш имкониятига эга бўлсин. Аппаратларнинг тут ичи ва маховикларининг харакат йўналиши
ҳ
қ
мумкин адар улар келтириб чи арган харакатларнинг йўналишига тў ри келсин. 
қ
қ
ғ
5.4.13. Бош ариш кабинасида жойлашган бош ариш панеллари яхлит (бутун) ёки тўрсимон тўси ларга эга бўлиши
қ
қ
қ
керак. Бу панеллардан фойдаланиш йўлакчаларининг кенглиги 5.4.14.да кўрсатилгандан кам бўлмаслиги керак.
Электрмоторлари учун бош ариш кабинасида аршиликларни ўрнатиш мумкин эмас. 
қ
қ
5.4.14. Аппаратлар кабинасида ва бош а электрхоналарда шчитлардан ва ало ида панеллардан (магнитли
қ
ҳ
констроллерлар ва бош алар) фойдаланиш йўлакчалари уйидаги талабларга жавоб бериши керак:
қ
қ
1) Яхлит ёки тўрсимон тўси ларга эга бўлган ва панелларнинг олд ва ор а тарафларига жойлашган йўлакчалар кенглиги
қ
қ
0,6 м.дан кам бўлмаслиги керак. 
2) Йўлакчани бир томони бўйича 2,2 м.дан паст баландликда жойлашган тўсилмаган изоляцияланмаган ток ўтказувчи
исмлардан деворгача ва йўлакчани бош а томони бўйича жойлашган изоляцияланган ёки тўсилган ток ўтказувчи исмли
қ
қ
қ
ускуналаргача бўлган масофа 0,8 м.дан кам бўлмаслиги керак. Йўлакчанинг турли томонларидаги 2,2 м.дан паст баландликда
жойлашган изоляцияланмаган ток ўтказувчи исмлар орасидаги масофа 1 м.дан кам бўлмаслиги керак.
қ
5.4.15. Краннинг бош ариш кабинасида ўрнатиладиган электр исситиш асбоблари ён инга нисбатан хавфсиз бўлиши ва
қ
ғ
уларнинг ток ўтказувчи исмлари эса тўсилган бўлиши керак. Бу асбоблар электр тармо ига кириш урилмасидан сўнг
қ
ғ
қ
уланиши лозим. Исситиш асбобининг корпуси ерга туташтирилган бўлиши керак.
5.4.16. Умумий рельсли кран йўлларида икки ёки ундан орти кранлар ишлайдиган орали ларда, уларнинг хар бири
қ
қ
учун ўзининг таъмирлаш майдони кўзда тутилиши керак. У хизматчи ходимни кранга миндириш учун майдонча
урилмасининг жойи билан бирлаштирилган бўлиши керак. 
қ
Икки ёки ундан орти кранларнинг таъмирлаш майдончалари бирлаштирилиши мумкин, агарда бу хар андай кранни
қ
қ
режадан таш ари таъмирлаш ва тида технологик жараённи йўл ўйиб бўлмайдиган даражада чегаралаб ўйишга олиб
қ
қ
қ
қ
келмаса.
Эгилувчан бош троллейлар эгилувчан кабельдан кранлар таъминланганда таъмирлаш майдончалар урилмаси керак
қ
бўлмайди.