Электр таъминоти ва электр тармоšлари

имояни танлаш
Ҳ
3.1.8. Электр тармо лари имконияти борича ис а муддатда узиб ўя оладиган ва танловчанлик талабларини
қ
қ қ
қ
таъминлайдиган ис а туташув токларидан химояга эга булиши керак.
қ қ
Бир, икки ва уч фазали нейтрали муста кам заминланган ва икки, уч фазали нейтрали изоляцияланган тармо ларда линия
ҳ
қ
охирида Т содир бўлганда имоя шикастланган участкани узилишини таъминлаш керак. Агар Тнинг энг кам хисобий токини,
Қ
ҳ
Қ
са лагич эрувчи ўрнатмаси ёки автоматик узгични номинал токига нисбати 1.7.78 ва 7.3.138 да келтирилган ийматларидан кам
қ
қ
бўлмаса тармо ни шикасланган участкани ишончли узилиши таъминланади.
қ
3.1.9. Фа ат Т токидан химояланаётган тармо ларда (3.1.10 га мувофи ўта юкланишлардан са лаш талаб
қ
Қ
қ
қ
қ
илинмаганида) бундан узун тармо лар мустасно, масалан, ишло коммунал тармо ларда 1.7.79 ва 7.3.139 ларда келтирилган
қ
қ
қ
қ
қ
Т токи карралигига хисобий текшириш ўтказмасликка рухсат этилади, агар симларнинг узо муддатли юклама токига,
Қ
қ
юкламасига 1.3 боб жадвалида келтирилган бўйича, нисбатан химоя аппаратларининг токлари карралиги куйидагилардан ўп
қ
бўлмаганда: 
- са лагични эрувчан ўрнатмасини номинал токи учун 300%;
қ
- максимал бир онда таъсир этувчи айиргичга (ток кесилишига) эга бўлган автоматик ўчиргични номинал токи учун 450%;
ток бўйича ростланмайдиган тескари характеристикага эга бўлган автоматик учиргич ажраткичининг номинал токи учун
100% (кесилиш бўлиши ва бўлмаслигидан атъий назар);
қ
- ток бўйича ростланадиган, тескари характеристикага эга бўлган автоматик учиргич ишга тушириш (юргазиш) токи учун
125%;
- агар ушбу автоматик ўчиргич яна кесилишга эга бўлган та дирда уни ишлаб кетиш токнинг карралиги чегараланмайди;
қ
Ўрнатилган токларнинг ийматлари ю ори бўлган имоя аппаратларининг мавжудлиги ўтказгичлар кесимини 1.3 бобда
қ
қ
ҳ
кўрсатилганларидан ю ори бўлишига асос бўлаолмайди. 
қ
3.1.10. Таш и оби и ёнувчи ёки изоляцияланган симлари, очи холдаги хона ичидаги тармо лар ўта юкланишлардан
қ қ
ғ
қ
қ
химояланган бўлишлари керак.
Бундан таш ари хоналар ичидаги тармо лар химояланган бўлишлари керак: 
қ
қ
- одамлар яшайдиган ва жамоа бинолардаги, савдо хоналаридаги, саноат корхоналарининг маиший хизмат хоналаридаги
174

---

ёритиш тармо лари, шунингдек абул илгичлар, маиший ва кўчма электр абул илгичларни (дазмоллар, чойнаклар,
қ
қ
қ
қ
қ
плиткалар, совутгичлар, чанг ютгичлар, кир ювувчи ва тикиш машиналари ва .к), амда ўтга хавфли худудлар тармо лари;
ҳ
ҳ
қ
- саноат корхоналарининг одамлар яшайдиган ва жамоа биноларининг, савдо хоналарининг катта увватли тармо лари, агар
қ
қ
технологик жараён туфайли ёки тармо ни иш холатига кўра симларда узо муддатли ўта юкланиш пайдо бўлиши мумкин
қ
қ
бўлганида; 
- портлаш хавфи бўлган барча худудлари тармо ларида – 7.3.94 талабларга риоя илган олда.
қ
қ
ҳ
3.1.11. Ўта юкланишдан химояланаётган тармо ларда (3.1.10 га аранг), ўтказгичлар исобий ток бўйича танланиши керак,
қ
қ
ҳ
аммо 1.3 бобда келтирилган узо муддатли жоиз токига нисбатан имоя аппаратларининг карралиги кўпи билан:
қ
ҳ
- 80% эрувчи ўрнатманинг номинал ёки максимал токи, бир онда ишга тушувчи айиргичга автоматик ўчиргичнинг
ўрнатилган токи учун, бунда симда поливенилхлоридли, резинали ва имоя исси лик тавсифлари бўйича ўхшаш изиляцияли
ҳ
қ
бўлиши мумкин, портлашдан хавфсиз бўлган саноат корхоналарининг хоналарида ўрнатилган ўтказгичлар учун 100% гача рухсат
этилади.
- 100% бир онда ишчи тушувчи эрувчи ўрнатманинг номинал ёки максимал токи бўлган автоматик ўчиргичнинг ўрнатилган
токи учун – о оз изоляцияли кабелларда;
қ ғ
- 100% тавсифи токка нисбатан тескари бо ли бўлган бош арилмайдиган автоматик ўчиргич айиргичнинг номинал токи
ғ қ
қ
учун (отсечка бор – йў лигидан атъий назар) – хар андай маркадаги симлар учун;
қ
қ
қ
- 100% тавсифи бош арилмайдиган ва токка нисбатан тескари бо ли бўлган автоматик ўчиргич айиргичнинг ўз атиш
қ
ғ қ
қ ғ
токи учун – поливенилхлоридли, резинали ва имоясини исси лик тавсифи ўхшаш бўлган ўтказгичлар учун;
ҳ
қ
- 125% - тавсифи бош арилмайдиган ва токка нисбатан тескари бо ли бўлган автоматик ўчиргич айиргични ўз атиш
қ
ғ қ
қ ғ
токи учун – о оз ва вул онлаштиришган полиэтилен изоляцияли кабеллар учун.
қ ғ
қ
3.1.12. ис а туташтирилган электродвигателларга тармо ланган ўтказгичларни узо муддатли юкламаси уйидагилардан
Қ қ
қ
қ
қ
кам бўлмаслиги керак: 
- портлашдан хавфсиз худудларда электродвигателни номинал токини 100%; портлашдан хавфли худудидаги электрдвигател
номинал токини 125%; 
ис а туташтирилган электродвигателларга келган утказгичларнинг узо муддатли мумкин бўлган юкламасини имоя
Қ қ
қ
ҳ
аппаратларининг ўрнатилган токига нисбатан хар андай холатда хам 3.1.9.да кўрсатилгандан (7.3.97.га аранг) катта бўлмаслиги
қ
қ
керак.
3.1.13. 3.1.9 ва 3.1.11 бўйича ани ланган ўтказгичларни узо муддатли жоиз ва токи 1.3. боб бўйича олинган жадваллардаги
қ
қ
кўрсатгичларга мос келмаган олларда, кесим юзаси кичик бўлган ўтказгичдан фойдаланиш мумкин бўлади, аммо унинг жоиз
ҳ
токи хисобий токдан кичик бўлмаслиги керак.