Электр таъминоти ва электр тармоšлари

Электр абул илгичларнинг тоифалари ва электр таъминотининг ишончлилигини таъминлаш
қ
қ
1.2.17. Электр таъминотининг ишончлилиги таъминланишига араб электр абул илгичлар уйидаги учта тоифаларга
қ
қ
қ
қ
бўлинадилар:
1 тоифа электр абул илгичлари – электр таъминотидаги узилиш о ибатида: одамлар аёти учун хавф келтириб
қ
қ
қ
ҳ
чи ариши; 
қ
хал хўжалигига катта зарар етказиши;
қ
имматба о асосий ускуналарнинг шкастланиши;
қ
ҳ
кўплаб яро сиз ма сулот чи арилиши;
қ
ҳ
қ
мураккаб технологик жараённи издан чи ариши;
қ
коммунал хўжалигининг ўта му им элементлари фаолиятини бузиши мумкин бўлган электр абул илгичлар.
ҳ
қ
қ
1 тоифа электр абул илгичлари таркибидан одамлар аётини хавфдан, портлашлардан, ён инлардан ва имматба о
қ
қ
ҳ
ғ
қ
ҳ
асосий ускуналарни шикастланишидан са лаш ма садида ишлаб чи аришни авариясиз тўхтатилишини таъминлаш учун
қ
қ
қ
узлуксиз ишлаб туриши зарур бўлган бўлган электр абул илгичларнинг ало ида гуру и ажратиб олинади.
қ
қ
ҳ
ҳ
II тоифа электр абул илгичлари – электр таъминотдаги узилиш, ялпи ма сулот тўли чи арилмасликка,
қ
қ
ҳ
қ
қ
ишчиларнинг оммавий туриб олишига, механизмларни ва саноат транспортини ялпи тўхташига, ша ар ва ишло а олиси
қ
ҳ
қ
қ ҳ
катта исмининг нормал фаолияти бузилишига олиб келадиган электр абул илгичлар.
қ
қ
қ
III тоифа электр абул илгичлари – I ва II тоифа электр абул илгичлари таърифига кирмайдиган барча бош а
қ
қ
қ
қ
қ
электр абул илгичлар.
қ
қ
1.2.18. I тоифа электр абул илгичлари иккита муста ил, ўзаро за ираловчи таъминлаш манбаларидан электр
қ
қ
қ
ҳ
энергияси билан таъминланишлари керак ва бирор таъминлаш манбаидан электр таъминоти бузилса, таъминот бош а
қ
манбадан ёки узлуксиз таъминот блокларидан автоматик тарзда айта тикланиши керак. 
қ
I тоифа электр абул илгичларнинг ало ида гуру ини таъминлаш учун ўшимча учинчи, муста ил, ўзаро за ираловчи
қ
қ
ҳ
ҳ
қ
қ
ҳ
манба мўлжалланган бўлиши зарур. 
Электр абул илгичларнинг махсус гуру и учун учинчи муста ил таъминлаш манбаи сифатида ва I тоифа бош а
қ
қ
ҳ
қ
қ
электр абул илгичлар учун иккинчи муста ил манбаи сифатида ва т са ламасисиз уланувчи ма аллий электр станциялар,
қ
қ
қ
қ
қ
ҳ
энерготизим электр станциялари (хусусан, генератор кучланишидаги шиналар), узлуксиз таъминловчи махсус агрегатлар,
аккумулятор батареялари ва ш.ў. ишлатилиши мумкин. 
Агар технологик жараён узлуксизлигини электр таъминотни за иралаш билан таъминлаш мумкин бўлмаса, ёки электр
ҳ
таъминотни за иралаш и тисодий жихатдан ма садга мувофи бўлмаса, технологик за иралашни амалга ошириш зарур,
ҳ
қ
қ
қ
ҳ
16

---

масалан, электр таъминотида бузилиш содир бўлганида ишга тушадиган ўзаро за иралайдиган технологик агрегатлар,
ҳ
технологик жараённи авариясиз тўхтатадиган махсус урилмалар ўрнатилиши керак.
қ
1.2.19. II тоифа электр абул
қ
илгичларни электр энергияси билан иккита муста ил, ўзаро за ираловчи манбалардан
қ
қ
ҳ
таъминлаш тавсия этилади.
II тоифа электр абул
қ
илгичлар учун
қ
электр таъминоти манбаларининг бирида бузилиш содир бўлса, навбатчи ёки
тезкор чи иш бригада томонидан за ирадаги манбани улашга кетадиган ва т орали ида электр таъминотдаги узилишга,
қ
ҳ
қ
ғ
рухсат этилади.
Агар ушбу линияда авария билан бо ли таъмирлаш ишларини 1 суткадан кўп бўлмаган ва т орали ида бажариш
ғ қ
қ
ғ
имконияти мавжуд бўлса, II тоифа электр абул 
қ
илгичларни
қ
битта Л бўйича, шу жумладан кабель киритмали, ёки икки
Ҳ
занжирли Л бўйича таъминлашга рухсат этилади. Бу линиянинг кабель киритмалари иккита кабель билан амалга
Ҳ
оширилиши ва уларнинг ар бири Л нинг давомли энг катта токи бўйича танланиши лозим. II тоифа электр абул
ҳ
Ҳ
қ
илгичларни битта умумий аппаратга уланган, кабелларининг сони иккитадан кам бўлмаган битта кабель линияси бўйича
қ
таъминлашга рухсат этилади.
Марказлаштирилган трансформаторлар за ираси мавжуд бўлганда ва шикастланган трансформаторни 1 суткадан орти
ҳ
қ
бўлмаган ва т орали ида алмаштириш имконияти бўлганда, II тоифа электр абул илувчиларни битта трансформатордан
қ
ғ
қ
қ
таъминлашга рухсат этилади.
1.2.20. Агар электр таъминоти тизимининг шикастланган элементини таъмирлаш ёки алмаштириш учун электр
таъминотдаги узилиш 1 суткадан ошмаса, III тоифа электр абул илгичлар таъминоти битта таъминот манбаидан
қ
қ
бажарилиши мумкин.
1.2.21. Барча тоифадаги ишлар учун электр таъминоти лойи аси билан назарда тутилган манбани автоматик айта
ҳ
қ
тиклаш тизими ишлашига кетадиган ва т электр таъминотидаги узилиш деб исобланмайди.
қ
ҳ