Электр таъминоти ва электр тармоšлари

Кабель линияларини кабель иншоатларида ёт изиш
қ
2.3.110. Барча турдаги кабель иншоатлари, лойи ада кўзда тутилган кабеллар сонининг 15% ми дорида ўшимча кабель
ҳ
қ
қ
ёт изиш имкониятини исобга олган олда амалга оширилиши керак (ўрнатиш жараёнида кабелларни алмаштириш,
қ
ҳ
ҳ
кейинчалик фойдаланишда ўшимча 
қ
ёт изиш
қ
ва бош алар).
қ
2.3.111. Кабель аватлар, туннеллар, галереялар,
қ
эстакада ва шахталар бош а бинолар ва ўшни кабель
қ
қ
конструкцияларидан ён инга чидамлилик 
ғ
чегараси камида 0,75 соат бўлган ёнмайдиган тўси
қ
лар билан ажратилган бўлиши
керак. Узун туннелларда куч ва назорат кабеллари бўлганда ар
ҳ
150 м дан кўп бўлмаган масофада ва мой тўлдирилган
кабеллар мавжудлигида ар 
ҳ
100 м дан кўп бўлмаган масофада удди шундай тўси лар ёрдамида ажратилган 
ҳ
қ
бўлиши керак.
ар бир иккита поллларнинг майдони 600 м
Ҳ
2
дан ошмаслиги керак.
Ён инга чидамлилик чегараси камида 0,75 соат бўлган кабель иншоатларида ва тўси лардаги эшиклар ушбу
ғ
қ
оидаларнинг 2.3.74-бандида кўрсатилган электр урилмаларида камида 0,75 соат ён инга чидамлилик чегарасига ва бош а
Қ
қ
ғ
қ
электр урилмаларида 0,6 соат бўлиши керак.
қ
Кабель иншоатларини чи иш таш арига ёки Г ва Д тоифадаги ишлаб чи ариш xоналарига бажарилиши керак. Кабель
қ
қ
қ
иншоатларини чи иш сони ва жойлашув ўрни ма аллий шароитдан келиб чи иб белгиланиши керак, лекин улар камида
қ
ҳ
қ
икки бўлиши керак. Кабель иншоатининг узунлиги 25 м дан ошмаса, битта чи ишга ру
қ
xсат берилади.
Кабель иншоатларининг эшиклари ўз-ўзидан ёпиладиган бўлиши керак. Кабель иншоатларидан чи иш эшиклари
қ
таш арига очиладиган ва улфи бўлиши керак амда бўлимлари орасидаги эшиклар я ин чи иш йўналиши бўйича очилиши
қ
қ
ҳ
қ
қ
ва уларни ёпи олатини таъминловчи урилмалар билан жи озланган бўлиши керак.
қ ҳ
қ
ҳ
Xизмат кўприклари мавжуд кабел эстакадалари зинапояларга эга бўлиши керак. Киришлар орасидаги масофа 150 м дан
ошмаслиги керак. Эстакаданинг ис а ён томонидан киришгача бўлган масофа 25 м дан ошмаслиги керак.
қ қ
Киришлар кабель xўжалигига xизмат кўрсатмайдиган ходимлардан таш арида бегоналарни кириш имконини
қ
бермайдиган эшикларга эга бўлиши керак. Эшиклар ўз-ўзидан улфланган улфларга эга бўлиши керак, эстакаданинг ички
қ
қ
томонидан калитсиз очиладиган бўлиши керак.
35 кВ дан ю ори бўлмаган кабеллар ёт изилган кабель галереясига киришлар орасидаги масофа 150 м дан ошмаслиги
қ
қ
керак ва мой тўлдирилган кабелларни ёт изишда – 120 м дан ошмаслиги керак.
қ
114

---

Таш и кабель эстакадалари ва галлереяларининг асосий кўтариб турувчи урилиш конструкциялари, ён инга
қ
қ
ғ
чидамлилик чегараси камида 0,75 соат бўлган темир-бетон (колонна, балка)дан ёки ён инга чидамлилик чегараси камида 0,25
ғ
соат бўлган пўлат прокатдан бўлиши керак.
Кабеллар гуру и (о ими) ёнганда хавфли даражада деформацияга учрайдиган ёки механик мустахкамлиги камаядиган
ҳ
қ
бинолар ва иншоатларни кўтариб турувчи конструкцияларига я ин ўрнатилган таш и кабель эстакадалари ва галереялари,
қ
қ
ён инга чидамлилик чегараси камида 0,75 соат бўлган имояга эга бўлиши керак.
ғ
ҳ
Кабель галлереялари ён инга чидамлилик чегараси камида 0,75 соат бўлган ёнмайдиган ён инга арши тўси лар билан
ғ
ғ
қ
қ
ажратилиши керак. Галлереянинг бўлинмаларининг узунлиги уларда 35 кВгача кабеллар ёт изилганда 150 м дан ва мой
қ
билан тўлдирилган кабеллар ёт изилганда 120 м дан ошмаслиги керак. исман ёпи таш и кабель галереяларида, бу
қ
Қ
қ
қ
талаблар амал илмайди.
қ
2.3.112.
 
Туннел ва каналларда теxнологик сув ва мойларнинг киришининг олдини олиш бўйича чора-тадбирлар амалга
оширилиши керак, шунингдек, ер ости ва ё ингарчилик сувларни чи иб кетиши таъминланган бўлиши керак. Уларнинг поли
ғ
қ
сув йи иш ёки ё ингарчилик канализацияси томонга араб камида 0,5% ияликка эга бўлиши керак. Турли даража
ғ
ғ
қ
қ
(уровень)ларда жойлашган туннелнинг биридан иккинчисига ўтиш кўтарилиш бурчаги 15°дан ю ори бўлмаган бурчакли
қ
пандус ёрдамида амалга оширилиши керак. Туннел xоналари орасида зиналарни ўрнатиш та и ланади. Бинолардан
қ қ
таш арида урилган ва ер ости сувлари сат идан баланд бўлган кабель каналларида, тупро ёки умдан 10-15 см
қ
қ
ҳ
қ
қ
алинликдаги тагликка руxсат берилади.
қ
Туннелларда дренаж меxанизмларини кўзда тутилган бўлиши керак; сув даражасига араб уларни автоматик равишда
қ
ишга туширилиши тавсия этилади. Ишга туширгичлар ва электр двигателлар, ўта (зах) нам жойларда ишлаш имконини
берадиган ижрода бўлиши керак.
Ўтиш типидаги эстакада ва галереяларда бир белги (отметка)дан иккинчисига ўтишда бурчаги 15°дан ю ори бўлмаган
қ
бурчакли пандус ёрдамида бажарилиши керак. Истисно сифатида 1:1 ияликдаги зинапояларга руxсат берилади.
қ
2.3.113. Xоналардаги ва та симлаш урилмаларидаги кабель каналлари ва иккита поллар олинадиган ёнмайдиган
қ
қ
плиталар билан опланиши керак. Электр машина ва шунга ўxшаш xоналарда каналларни усти бўртма (рифленой) пўлат
қ
лист оплаш тавсия этилади ва бош арув панеллари жойлашган поли паркет хоналарда - асбест билан пастдан имояланган
қ
қ
ҳ
паркетли ё оч шитлар билан беркитилиши лозим. Каналлар ва иккита полларнинг утидаги беркитувчи опламалар тегишли
ғ
қ
асбоб-ускуналарни аракатланиши учун мўлжалланган бўлиши керак.
ҳ
2.3.114. Бино таш арисидаги кабель каналлари
қ
нинг олинадиган плиталари усти камида 0,3 м алинликдаги ер атлами
қ
қ
билан опланиши
қ
керак. Атрофи ўралган удудлардаги кабель каналларини олинадиган плиталар устидан тупро билан
ҳ
қ
кўмиш гарт эмас. ўл билан олиб ташланадиган ало ида оплама плитасининг массаси 70 кг дан ошмаслиги керак.
Қ
ҳ
қ
Плиталар кўтариш учун мўлжалланган урилма билан жи озланган бўлиши керак.
қ
ҳ
2.3.115. Эритилган металл, ю ори ароратли сую ликлар ёки кабелларнинг металл оби ларига зарар етказадиган
қ
ҳ
қ
қ
қ
моддалар тўкилиши э тимоли мавжуд бўлган жойларда кабель каналларини уришга йўл ўйилмайди. Ушбу жойларда
ҳ
қ
қ
коллекторлар ва туннелларда оп о ларни ўрнатишга йўл ўйилмайди.
қ қ қ
қ
2.3.116. Бино таш арисидаги ер ости туннеллари усти камида 0,5 м алинликдаги ер атлами билан опланган бўлиши
қ
қ
қ
қ
керак.
2.3.117. Кабелларни ва исси лик увурларини биргаликда ёт изилганда, исси лик увури натижасида йилнинг
қ
қ
қ
қ
қ
ихтиёрий ва тида авони ўшимча иситилиши 5°C дан ошмаслиги керак, бунинг учун увурлар шамоллатиш (вентиляция)
қ
ҳ
қ
қ
ва исси лик изоляцияси билан таъминланиши лозим.
қ
2.3.118.
 
Кабель иншоатларида кабелларни бутун урилиш узунлиги бўйича ёт изиш тавсия этилади, назорат кабеллари
қ
қ
эса 1000 В гача куч кабеллари ёнида ёт изилиши мумкин.
қ
2.3.119. Мой билан тўлдирилган кабеллар, одатда, ало ида кабель конструкцияларида жойлаштирилиши керак.
ҳ
Мой
кабелларини бош а кабеллар билан биргаликда ёт изишга уйидаги холда руxсат берилади: мой кабели кабель иншоатининг
қ
қ
қ
пастки исмига жойлаштирилиши ва бош а кабеллардан ён инга чидамлилик чегараси камида 0,75 соат бўлган горизонтал
қ
қ
ғ
тўси лар билан ажратилиши керак.
қ
2.3.120. Кабель иншоатларида ён инларни ани лаш ва ўчиришнинг автоматик стационар воситаларини ўллаш
ғ
қ
қ
зарурати ва ажми белгиланган тартибда тасди ланган идоравий ужжатлар асосида ани ланиши керак.
ҳ
қ
ҳ
қ
Кириш, люк ва вентиляция шахталарига я ин жойда (25 м дан орти бўлмаган радиусда) ён ин гидрантлари
қ
қ
ғ
ўрнатилиши керак. Эстакада ва галереялар учун ён ин гидрантлари ўрнатиш жойи шундай исониши керакки, бунда
ғ
ҳ
эстакада ва галлерея ў ининг ихтиёрий ну тасидан гидрантгача энг я ин масофа 100 м дан ошмаслиги керак.
қ
қ
қ
2.3.121.
 
Назорат кабеллари ва кесим юзаси 25 мм
2
ёки ундан орти бўлган куч кабелларини ( ўр ошин оби ли зир ли
қ
қ ғ
қ
қ
ҳ
кабеллар бундан мустасно) кабель иншоатларида ёт изишда, кабель конструкциялар (консоллар)да амалга оширилиши керак.
қ
Зихрланмаган назорат кабеллари, ўр ошин оби ли зирхланмаган куч кабеллари ва кўндаланг кесими 16 мм
қ ғ
қ
қ
2
гача
бўлган зир ланмаган барча турдаги куч кабеллари лотоклар ёки тўси лар (бутун ёки исман) бўйлаб жойлаштирилиши
ҳ
қ
қ
керак.
Агар каналнинг чу урлиги 0,9 м дан ошмаса каналнинг тубида кабелларни ёт изишга рухсат этилади; бунда 1000 В дан
қ
қ
ю ори бўлган куч кабеллари ва назорат кабеллари гуру и ўртасидаги масофа камида 100 мм бўлиши керак ёки бу кабель
қ
ҳ
гуру лари ён инга чидамлилик чегараси камида 0,25 соат бўлган ёнмайдиган тўси лар билан ажратилиши керак.
ҳ
ғ
қ
Ало ида кабеллар орасидаги масофа ушбу оидаларнинг 2.3.1-жадвалида келтирилган.
ҳ
қ
Каналларда ўрнатилган куч кабелларини ум билан тўлдириш та и ланади (ЭУТ VII исм 7.3-боби бундан
қ
қ қ
Қ
қ
мустасно).
Кабель иншоатларида конструкциялар ва кабеллар орасидаги баландлик, ўтиш жойлари кенглиги ва баландлиги
ўлчамлари ушбу оидаларни 2.3.1-жадвалида кўрсатилганидан кам бўлмаслиги керак. Конструкциялар бир ва икки
қ
томонлама жойлашганда, ушбу жадвалдаги ўлчамларни 1,0 м узанликда ўтиш жойларини 800 мм гача ис артириш ёки
қ қ
кабелларнинг орасидаги верикал масофани мос равишда камайтириш исобига баландлигини 1,5 м гача ма аллий
ҳ
ҳ
торайтиришга рухсат этилади.
115

---