«Elektr energetikasi» kafedrasi

YAshindan himoyani hisoblash

Kuchlanishi110/10 kV, ulchamlari 27x30 korxonani bosh pasaytirgich podstansiyasini to‘g‘ri yashin urishidan himoyasini hisoblaymiz. Himoya qilinadigan ob’ektni balandligi h_x=6,4 m.
SHartli ravishda balandligi h=30 m dan bo‘lgan ikkita yashin o‘tkazib yuborgich tanlaymiz.

AgarL ≤ h, bo‘lsa yashin o‘tkazib yuborgich balandligikontur shaklida bo‘ladi:

h₀=0,85h=25,5 m.

Asosida himoya radiusi:

r₀=(1,1 – 2 – 10^-3h)h=28,8 m.

Himoya qilinadigan ob’ekt tepasida himoya radiusi:



bunda h_c –himoya zonasini pasayishi,

R_cx –himoya radiusi zonasini saklanish joyi.

9.Mehnatni muhofaza kilish, TH va profilaktika

Elektr stansiya, podstansiya,elektr tarmoqlari va xarakatdagi elektr qurilmaarni ekspluatatsiyasida xavfsizlik operativ xizmat ko‘rsatishdadir. Operativ xizmat ko‘rsatish o‘z ichiga:

- jihozlarni ishlash rejimi va xolatini nazorat kilish;

- almashlab ulashlarni bajarish;

- jihozlarni ishlashi hakida informatsiya berish.

Elektr jihozlarda kandaydir nosozliklar va buzilishlar kuzatilganda operativ personal ularni oldini olish hamda tuzatish choralarini ko‘radi. Harakatdagi elektr jihozlarni normal ekspluatatsiyasini ta’minlash uchun ta’mirlash va profilaktiv ishlar o‘tkaziladi. SHuningdek boshqa ishlar ham xarakatdagi elektr qurilmaarda tashkil etilganda ishni xavfsiz olib borilishini ta’minlash uchun shartlar bajariladi. Bu koidalar «Elektr qurilmaarni ekspluatatsiyasida texnika xavfsizligi koidalari» (EKETH).

Elektr-montaj qilinadigan ob’ektda ishlarni texnika havfsizligi buyicha tashkil etishda quyidagilar ko‘rib chiqiladi:

- ishni xavfsizligi uchun javobgar shaxsning tayinlanishi. Bunday shaxslar ishni olib boruvchi, uchastka boshlig‘i, usta va montaj brigadasini brigadirlari hisoblanadilar;

- ishlab chikarish ishlarini loyihalash (ICHIL) o‘z ichiga: ishlab chikarishni ishini xavfsiz va zararsiz sharoitini yaratish, ishlovchilarga sanitariya-gigiena buyicha xizmat ko‘rsatish, kurilish maydonchasi va ishchi joylarni etarli darajada yoritilishi buyicha karorlarni oladi.

- ishlab chikarishdagi travmatizmidan ogohlantirish buyicha yuqori saviyadagi tajribalarni joriy etish;

- ish joylarda xavfsiz ish olib borish usullari buyicha ko‘rsatmalar;

- texnika havfsizligi buyicha kabinetlarni tashkil etish.

Montajn ishlari bajarilayotgan uchastkalarni, atrofdagilar uchun xavfli joylarida ogohlantiruvchi plakatlarni osish, tusiklar o‘rnatish, navbatchini tayinlash kerak. Kurilish maydonchasida hamma ish joylari korong‘i paytlari etarli yoritilgan bo‘lishi kerak. Tok o‘tkazuvchi qismlarda hamma montaj ishlari kuchlanishi tulik uchirilib bajarilishi kerak.

Xulosa
Bu loyihada mashinasozlik zavodini elektr ta’minoti sxemasini tanlash va hisoblash ishlari bajarilgan Xisoblash natijasida quyidagilar tanlandi:

1. Tizimdan BPPni ta’minlovchi kuchlanishi U_n=110 kV.

2. KTP ta’minlovchi kuchlanishi U_n=10 kV.

3. KTPlarni soni– 9dona.

4. Ikki transformatorli BPP ni quvvati2x10000 kVA.

5. Xar bir sexda iste’mol qiluvchi reaktiv quvvatni kompensatsiya qiluvchi KKK tanlangan.

6. Hamma kabellar transheyada yotkizilgan.

7.Sinxron dvigatellarni ta’minlash U_n=10kV va uchta tarkatish punktidan (TP)dan U_n=10 kV kabellar orkali kuchlanish tarkatiladi.

8. Ikki variantni taqqoslashda kapital xarajati 1 variantniki kam va KTP da elektr energiya isrofi ham kam, ammo kabel liniyalarda elektr energiya isrofi ko‘prok.. 1-variantni elektr taminoti sxemalari yaxshi, umuman 1 –variantni o‘z xarajatlarini koplash muddati 0,9 yilga teng.

Foydalanilgan adabiyotlar.

1. 
   Spravochnaya knijka energetika «Izd. energiya» L-1972g.
   
2. 
   Pravila ustroystva elektroustanovok «Energoatomizdat» M-1997g.
   
3. 
   Posobie k diplomnomu proektirovaniyu dlya elektrotexnicheskix spetsialnostey. Pod red. M.Blok «Vыsshaya shkola» M-1990g.
   
4. 
   Rukovodstva k diplomnomu proektirovaniyu promыshlennыx predpriyatiy. Saidxudjaev A.B. Tashkent TashPI 1985g.
   
5. 
   Pravila ustroystva elektroustanovok «Energiya» M-1984g.
   
6. 
   Osnovы elektrosnabjeniya promыshlennыx predpriyatiy. A.A.Federov «Energiya» M-1984g.
   
7. 
   Elektricheskaya chast elektrostansiy. Spravochnыe materialы dlya kursovogo i diplomnogo proektirovaniya. Pod red. B.I.Teplichaeva «Energiya» M-1994g.
   
8. 
   Elektrosnabjenie promыshlennыx predpriyatiy «Energiya» M-1984g.
   
9. 
   Spravochnik po elektrosnabjeniyu promыshlennыx predpriyatiy «Energiya» M-1990g.
   
10. 
    Spravochnik po proektirovaniyu elektrosnabjeniya liniy elektroperedachi «Energiya» M-1994g.