Elektr apparatlarining magnit zanjiri

ELEKTR APPARATLARINING MAGNIT ZANJIRI

39

Magnit zanjiri – magnit harakatlantiruvchi kuch ishtirokida yo’naltirilgan magnit oqimni yaratuvchi jismlar va vositalar to’plami.

Elektromagnit uskunalar

kontaktorlar

Avtomat-o’chirgichlar

O’chirgichlarning yuritmalari

Elektromagnit to’xtatgichlar

Bo’ylama elektromagnitlar

Ko’tarma elektromagnitlar

rele

xabarlagichlar

Elektromagnit muftalar

drossellar

va b..

yuqori qochqin oqimi bo'lgan magnit davrlari: e'tiborsiz qoldirib bo'lmaydi - har doim hisobga olinadi

 

past oqish oqimi bo'lgan magnit zanjirlar: agar qochqin oqimi asosiy oqimga nisbatan kichik bo'lsa, e'tibordan chetda qolishi mumkin

Yopiq magnitoprovod

Asosiy oqim yo’lida nisbatan kichchik havo bo’shlig’I mavjud va magnit kontur biros to’yingan

Ikkilamchi o’rashning demagnitizasiya ta’siri nisbatan kichik

Qo’llanilishi

ELEKTR APPARATLARINING MAGNIT ZANJIRLARINI HISOBLASH USULLARI

40

Grafoanalitik usul

Analitik usul

qiyinchiliklari

Chiziqli bo’lmagan magnit hususiyatlarni hisobga olish – Gisterezis halqalari

Metallardagi isroflarni hisoblash

Magnit qalqonlarning demagnitizasiya ta’sirini hisobga olgan holda

Maqsad - magnit zanjirlarini hisoblash

To’g’ri topshiriq

Teskari topshiriq

Berilgan ish oqimini yaratish uchun zarur bo’lgan o’rashning magnit harakatlantiruvchi kuchini aniqlash

O’rashning ma’lum magnitoprovod kuchidan ishchi maqnit oqimini aniqlash

Asos

Magnit zanjirlari uchun Om qonuni

Magnit zanjirlari uchun Kirxgof qonunlari

ELEKTR APPARATLARDAGI MAGNIT ZANJIRLARNI HISOBLASHDA QO’LLANILADIGAN QONUNLAR

Magnit zanjirlar uchun Kirxgofning birinchi qonuni– magnit zanjirning istalgan tugunidagi oqimlarning algebraic yig’indisi nolga teng.

Magnit zanjirlar uchun Kirxgofning ikkinchi qonuni umumiy oqimning taniqli qonunidan kelib chiqadi – yopiq zanjir bo’ylab magnit potensialning pasayishi ushbu zanjirda ta’sir qiluvchi MYK yig’indisiga teng.

Magnit maydoninig kuchlanganligi

Integrasiya konturining elementar bo’limi

Kontur bo’ylab oqayotgan MYKning algebraic yig’indisi

I toki oqayotgan cho’lg’amdagi shaxobchalarning soni

– havonig magnit singdiruvchanligi

– nisbiy magnit singdiruvchanligi

– magnit zanjirinig ko’ndalang kesimi

41

ELEKTR APPARATLARDAGI MAGNIT ZANJIRLARNI HISOBLASHDA QO’LLANILADIGAN QONUNLAR

42

analogiya

Solishtirma magnit qarshilik, m/Gn

Ferromagnetik: murakkab funksiyali

Oddiy kichik tirqish: oddiy analitik bog’liqlik

Oddiy kata havo bo’shlig’I: buklanishni hisobga olish kerak , emperik formulalar qo’llanilishi kerak.

Murakkab havo bo’shlig’I shakllari: grafik usuldan fodalaning – ehtimoliy oqim yo’llari usuli.

O’ZGARUVCHAN KUCHLANISHDA MAGNIT ZANJIRLARINI HISOBLASH

43

O’zgaruvchan tok

O’zgaruvchan kuchlanish

Yakor harakatlantirilganda induktiv qarshilikning o’zgarishi

Magnit o’tkazgichning magnit qarshiligi

Uyurma toklarda metallardagi isrof

Qisqa tutashgan shoxobchalarning mavjudligi

Har doim

O’zgaruvchan tokda magnit zanjirlarini hisoblash

Kirxgof qonunlarini ketma-ket yaqinlashish usulida kompleks shaklda qo’llash (interaktiv usul)

Birinchi garmonik bo’yicha (agar magnit zanjir nisbatan yuqori induksiyalarda ishlayotgan bo’lsa (magnitlanish egri chizig’ining tizzasidan tashqarida))

Gisterezis bo’yicha metaldagi isrof

MAGNIT ZANJIRLARI MATTERIALLARI

44

Magnit matteriallar

Yuqori magnit o’tkazuvch

(kichik o’lchamli)

Yuqori to’yingan induksion (yuqori tortish kuchi)

Past majburlash kuchi (yopishishga qarshi)

Gisterezis bo’yicha solishtirma isrofning pastligi

Magnitik xarakteristikasining stabilliligi (mexanik ta’sir va haroratga bog’liq emas)

texnologikliligi (tayyorlanishi sodda va oson)

Qiymati

arzon

Uyurma toklar bo’yicha solishtirma isrofning pastligi