Eksportni subsidiyalari. Eksport bojlari va eksportni ixtiyoriy cheklash

Eksportni subsidiyalari. Eksport bojlari va eksportni ixtiyoriy cheklash.

Ko’pgina hollarda eksportni subsidiyalash ikki xil ko’rinishda amalga oshiriladi:
Eksportga mo’ljallangan ishlab chiqarishni moliyalashtirish
Shu kabi maqsadlar imtiyozli kredit ajratish
Eksport subsidiyalari turli shakllarda qoʻllailadi. Bularga:
- eksportyor firmalarga yoki xorijiy sheriklarga past foizli kreditlar berish;
- reklama xarajatlarini davlat hisobidan qoplash, bozor konyukturasi haqida tekin axborot yetkazib berish;
- firmalarga ishlab chiqarish hajmidagi eksport ulushiga muvofiq soliq imtiyozlarini berish;
- bevosita subsidiyalash kiradi.
Eksport subsidiyalarining berilishi milliy ishlab chiqaruvchilarining tashqi bozorda raqobatbardoshligini oshiradi. Ammo importyor davlatlar tomonidan kiritiladigan kompensatsion import bojlari bu yutuqni yoʻqqa chiqarishi mumkin. Oqibatda eksportyor davlat byudjeti yoʻqotishga uchraydi, importyor davlat byudjeti esa qoʻshimcha daromad koʻradi. Bu tadbir dempingga qarshi kurash koʻrinishlaridan biridir.
Eksportga tariflar yoki eksport bojlari kiritilishining oqibati importga bojlar kiritilishi oqibatining ayni aksidir.
Eksport bojalri natijasida iste’molchilar yutuqqa erishadi davlar esa daromadga.
Eksportni ixtiyoriy cheklash
Kvotalsh.
Tarif va bojdan ko’ra ancha sezilarsiz.
Cheklangan eksport sharoitida chet el iste’molchilari cheklngan eksport mahsulotlariga yuqori baho belgilashlari mumkin.
Buni natijasida ishlab chiqaruvchilarning yo’qotishlari to’ldirilad.
Mamlakat iqtisodiyotining raqobatbardoshligi darajasi kuchayib borgani sari tashqi savdo libyerallashtirib boriladi. Mamlakatning xalqaro savdo tashkilotlariga a'zo boʻlishi bu jarayonining qonuniy natijalaridan biridir. Tashqi savdoni erkinlashtirilishi iqtisodiyotda bozor munosabatlarini yanada rivojlantirishga olib keladi.
Tashqi savdo aylanmasi manfiy saldoda!