Eksperimental psixologiya va praktikum

3-mashg’ulot 
Diqqatning barqarorligi va to’planishini o’lchash 
(Burdon-Anfimov tamg’alarini tuzatish jadvali) 
Diqqatning barqarorligi va to’planuvchanligini eksperimental o’rganishdan 
maqsad mehnat faoliyatida avariyaga yo’l qo’ymaslik, travma holatlarini 
pasaytirish va mehnat unumdorligini oshirishda iborat. 
Diqqatning eksperimental tadqiq etish metodlarini tanlash uning turlaridan 
biron-biriga bog’liq bo’ladi. Ixtiyorsiz diqqatning barqarorligini aniqlashda 
apparaturali metoddan foydalaniladi. Ixtiyoriy diqqatni o’rganishda esa, 
sub’yektning faolligi alohida e’tiborga olinadi. Keyingi vaqtlarda tamg’alarni 
tuzatish usulidan keng foydalanilmoqda. Diqqatning barqarorligini uning 
dinamikasida o’rganish muhim.
Ushbu mashg’ulotda Burdon-Anfimovning tamg’alarini tuzatish jadvalidan 
foydalaniladi (blankadagi berilgan harflar chiziladi). Topshiriq xalaqit bergan 
sharoitda bajariladi. Diqqat barqarorligining shartli ko’rsatkichi tanlash 
tezligining o’zgarishidan iborat (6-shakl). Mazkur topshiriqda bitta emas, vaqt 
oralig’iga ko’ra (T
n
) bir necha stimul (m
n
) bor. Topshiriq davomida tanlash 
tezligining o’zgarishi quyidagi ifoda bilan aniqlanadi: 
n
n
T
m
T
m

1
1
Diqqat to’planganligining shartli ko’rsatkichlari (Ke va K”) topshiriqlarga 
xalaqit bergan fonidagi aniqlik koeffitsiyentlarining (A
bp
va Ae
p
) ularni xalaqitsiz 
aniq bajarilganligiga ((A 
bp
va A
ebp
)) munosabatidan iborat: 
áï
ï
À
À
Ê

Xalaqitli va xalaqitsiz sharoitlar uchun aniqlik koeffitsiyentini hisoblash 
Uippning formulasiga ko’ra amalga oshiriladi. 
Eksperiment uchun jihozlar. 
Eksperiment o’tkazishdan oldin har bir 
tekshiriluvchi uchun Burdon-Anfimovning jadvalidan tayyorlab qo’yish lozim 
bo’ladi. Ushbu blanklarda rus alifbosidagi standart harflar to’plami o’rin olgan. 
Blank har birida 30 harfdan va 40ta qatordan iborat. Eksperimentatorda dasturiy 
blank va sekundomer bo’lishi lozim. Tajriba oldidan har bir tekshiriluvchiga 
natijalarni qayd etish blanki tayyorlanadi (6-shakl).