Ekonometrik modellashtirishning asosiy maqsadlari

30-variant

1. Regressiya koeffitsientlarini statistik ishonchligini boqolash (regressiya tenglamasi, regressiya tenglamasining parametrlari, standart chetlanish, Styudent mezoni).

2- Masala. O’zbekiston Rspublikasi aholisining daromadi – Y ming so’mni tashkil etib undan X ming so’mini jamg’arma sifatida bankka omonat sifatida qo’yishadi. Ko’rsatkich qiymatlarining yillar davomida o’zgarishi quyidagi jadvalda berilgan

Yil	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021
Y	550,1	891,5	1387,2	2104,8	1161,4	1165,4	1167,6	550,1	891,5	1387,2
X	66,4	81,3	102,8	134,0	176,2	178,6	181,8	66,4	81,3	102,8

Topshiriq
Y ning X ga ga bog’liqligini tavsiflash uchun quyidagi funktsiyalar parametrlarini hisoblang:
Chiziqli;
Darajali;
Har bir aniqlangan modelni R2, o’rtacha aproksimatsiya hatoligi – Ā bilan baholang.
31-variant

1. Ekonometrika fanning maqsadi va vazifalari (ekonometriya va uning statistika va boshqa fanlar bilan aloqasi, iqtisodiyotni ekonometrik modellashtirishning zarurligi).

74-masala. Berilgan ma’lumotlar asosida:
1. Talab hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qd=a0-a1P
2. Taklif hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qs=b0+b1P.
3. Muvozanat narh, muvozanat talab va taklif hajmi aniqlansin
4. Talab va taklif hajmi uchun elastiklik koeffitsientlari aniqlansin

t	Qd	P	Qs
1	28	6	17
2	27	7	19
3	26	9	22
4	23	10	27
5	20	12	28
6	16	15	30
7	13	16	32

32-variant

1. Regressiya tenglamasining sifatini tekshirish (determinatsiya koeffitsienti, Fisher taqsimoti, olingan regressiya tenglamalarini mezonlar yordamida baqolash).

2- Masala. O’zbekiston Rspublikasi aholisining daromadi – Y ming so’mni tashkil etib undan X ming so’mini jamg’arma sifatida bankka omonat sifatida qo’yishadi. Ko’rsatkich qiymatlarining yillar davomida o’zgarishi quyidagi jadvalda berilgan

Yil	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021
Y	3255,3	4083,3	4615,8	5978,3	7538,8	9304,9	11310,7	3255,3	4083,3	4615,8
X	184,0	220,0	243,2	302,4	370,3	447,1	534,3	184,0	220,0	243,2

Topshiriq:

Y ning X ga ga bog’liqligini tavsiflash uchun quyidagi funktsiyalar parametrlarini hisoblang:
Chiziqli;
Darajali;
Har bir aniqlangan modelni R2, o’rtacha aproksimatsiya hatoligi – Ā bilan baholang.
33-variant

1. Ekonometrik modellarining statistik bazasi (asosiy statistik tushunchalar, tasodifiy miqdor, bosh va tanlama to’plam, diskret va uzluksiz tasodifiy miqdorlar).

2-masala. Korxonalar bo‘yicha quyidagi ma’lumotlar berilgan

№	Yillik ovar oborot, mln.so‘m	Muomila xarajatlarining nisbiydarajasi%
1	10,0	22,0
2	5,0	22,0
3	7,0	23,0
4	6,0	20,0
5	12,0	24,0
6	5,0	23,0
7	6,0	24,0
8	7,0	26,0
9	8,0	28,0
10	9,0	21,0

1.y bilan x orasidagi bog‘lanishni tavsiflash uchun chiziqli funksiya parametrlarini hisoblang:

2.Modelning approsimatsiyaning o‘rtacha xatoligi - _{ } va Fisher F-kriteriyasi yordamida baholang.


34-variant

1. Eng kichik kvadratlar usuli (to’g’ri chiziq bo’yicha eng kichik kvadratlar usuli yordamida tenglash, tenglamalar tizimi).

2-masala. Korxona sof foydasi va rentabellik darajasi to’g’risida quyidagi ma’lumotlar berilgan:

Rentabellik darajasi, %	21	15	8	19	10	20	12	18	11	8
Sof foyda, mln. so’m	85	76	50	56	44	51	40	33	41	30

Bu ma’lumotlar asosida quyidagilarni aniqlang:

1) Regressiya tenglamasi parametrlari, korrelyatsiya indeksini.
2) Hosil qilingan model va uning parametrlarini 5% muhimlik darajasi bo’yicha mohiyatliligini tekshiring. Xulosalar bering.
35-variant

1. Ekonometrik modellashtirishda korrelyatsion taqlil (korrelyatsiya maydoni, korrelyatsiya koeffitsienti, korrelyatsiya koeffitsienti turlari).

2-masala.Bir turdagi mahsulot ishlab chiqarish korxonalar guruhi bo’yicha quyidagi ma’lumotlar berilgan:

Korxona raqami	1	2	3	4	5	6	7	Jami
Ishlab chiqargan mahsulot hajmi ming. bir	1	2	4	3	5	3	4	22
Ishlab chiqarishga harajatlar mln.so’m	30	70	150	100	170	100	150	770

Bu ma’lumotlar asosida quyidagilarni aniqlang:

Chiziqli funktsiya ko’rinishidagi regressiya tenglamasi parametrlari, korrelyatsiya indeksini.
Hosil qilingan model va uning parametrlarini 5% muhimlik darajasi bo’yicha mohiyatliligini tekshiring. Xulosalar bering.
36-variant

1. Regressiya tenglamasining umumiy sifatini tekshirish (Fisher taqsimoti, Fisher mezoni, erkinlik darajalari).

2-masala. Berilgan ma’lumotlar asosida:
1. Talab hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qd=a0-a1P
2. Taklif hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qs=b0+b1P.
3. Muvozanat narh, muvozanat talab va taklif hajmi aniqlansin
4. Talab va taklif hajmi uchun elastiklik koeffitsientlari aniqlansin

t	Qd	P	Qs
1	17	3	9
2	15	5	11
3	10	7	12
4	8	9	14
5	7	11	16
6	6	12	16
7	3	15	18

37-variant

1. Ekonometrik modellashtirishning asosiy tushunchalari (statistik ishonchlik, avtokorrelyatsiya, multikolleniarlik, korrelyatsion boqlanish).

2-masala. Berilgan ma’lumotlar asosida:
1. Talab hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qd=a0-a1P
2. Taklif hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qs=b0+b1P.
3. Muvozanat narh, muvozanat talab va taklif hajmi aniqlansin
4. Talab va taklif hajmi uchun elastiklik koeffitsientlari aniqlansin

Qd	20	16	15	14	12	11	11
P	4	5	8	9	10	13	15
Qs	8	12	15	16	18	22	25

38-variant

1. Regressiya koeffitsientlarini statistik ishonchligini boqolash (regressiya tenglamasi, regressiya tenglamasining parametrlari, standart chetlanish, Styudent mezoni).

2-masala. Korxonalar bo‘yicha quyidagi ma’lumotlar berilgan

№	Yillik tovar oborot, mln.so‘m	Muomila xarajatlarining nisbiy darajasi%
1	5,0	23,0
2	6,0	24,0
3	7,0	26,0
4	8,0	28,0
5	9,0	21,0
6	10,0	22,0
7	11,0	22,0
8	12,0	23,0
9	9,0	20,0
10	12,0	24,0

1. y bilan x orasidagi bog‘lanishni tavsiflash uchun teng tomonli giperbola funksiya parametrlarini hisoblang:

2. Modelning approsimatsiyaning o‘rtacha xatoligi - _{ } va Fisher F-kriteriyasi yordamida baholang.