Эконометрик моделларнинг ахборот таъминоти

Бундай икки унсурдан ташкил топган тақсимотлар дискрет вариацион қаторлар деб аталади.

Оралиқли вариацион қатор-бу тўплам бирликларини гуруҳларга, оралиқларга тақсимлашдир Чексиз ўзгарувчан белгига таянган қатор унсурларини каттароқ миқдорий ўлчамларда ифодалаш учун тўплам бирликларини муайян белгига қараб тенг катталикдаги оралиқларга бўлиш жоиздир.

2. Боғлиқ ва боғлиқ бўлмаган ўзгарувчиларни танлаш

• 2. Боғлиқ ва боғлиқ бўлмаган ўзгарувчиларни танлаш
• Ҳодисалар орасидаги ўзаро боғланишларни ўрганиш эконометрика фанининг муҳим вазифасидир. Бу жараёнда икки хил белгилар ёки кўрсаткичлар иштирок этади, бири эркли ўзгарувчилар, иккинчиси эрксиз ўзгарувчилар ҳисобланади. Биринчи тоифадаги белгилар бошқаларига таъсир этади, уларнинг ўзгаришига сабабчи бўлади. Шунинг учун улар омил белгилар деб юритилади, иккинчи тоифадагилар эса натижавий белгилар дейилади. Демак, ижтимоий-иқтисодий жараёнда икки хил белгилар ёки кўрсаткичлар иштирок этади, бири боғлиқ бўлмаган ўзгарувчилар, иккинчиси боғлиқ ўзгарувчилар ҳисобланади.

Масалан, пахта ёки буғдойга сув, минерал ўғитлар ва ишлов бериш натижасида уларнинг ҳосилдорлиги ошади. Бу боғланишда ҳосилдорлик натижавий белги, унга таъсир этувчи кучлар (сув, ўғит, ишлов бериш ва ҳ.к.) омил белгилардир.

• Масалан, пахта ёки буғдойга сув, минерал ўғитлар ва ишлов бериш натижасида уларнинг ҳосилдорлиги ошади. Бу боғланишда ҳосилдорлик натижавий белги, унга таъсир этувчи кучлар (сув, ўғит, ишлов бериш ва ҳ.к.) омил белгилардир.
• Ёки, истеъмолчининг даромади ортиб бориши натижасида унинг товар ва хизматларга бўлган талаби ошади. Бу боғланишда талабнинг ортиши натижавий белги, унга таъсир этувчи омил, яъни даромад эса омил белгидир.

Боғланишларнинг турлари

• функционал боғланишлар;
• корреляцион боғланишлар.

Ўзаро боғланишлар характерига қараб икки турга бўлинади:

Функционал боғланиш