Ekologiya fanining asosiy qonunlari

Mavzu:Ekologiya fanining predmeti maqsadi va vazifalari

Reja:

 

• Kirish va ekologiyaning qisqacha tarixi.
• Ekologiya fanining predmeti va bo’limlari.
• Ekologiyaning boshqa fanlar bilan bog’liqligi.
• Ekologiya fanining vazifalari.

Ekologiyaning qisqacha tarixi.

Inson dunyoga kelibdiki, u atrof-muhit bilan doimo bog’lanib kelgan va qadim zamonlardan boshlab ekologiya muammosi o’sha zamon odamlarining hayot tarzida muhim o’rin tutgan.

Butun dunyo, ayniqsa Markaziy Osiyo xalqlari qadim-qadimdan ekologik muhitning saqlanishiga katta e’tibor berib kelganlar.

Xalqimiz orasida qadim-qadimlardan ekologiyaga e’tibor berilganligiga dalolat: “Suvga tupurma”, “ariqqa supurma” deyilgan, chunki insonlar og’iz bo’shlig’ida millionlab har xil miqroblar (yoki supurilayotgan axlatda) mavjuddir, ya’ni boshqa insonlarga bu zararli mikroblar yuqmasin demoqchi.

Eramizning boshlarida Samarqandda, Termizda sopol naylarda yer ostidan ichimlik suvi o’tkazilgan, chunki O’rta Osiyo sharoiti issiq bo’lganligi uchun suv tez buzilib, insonga zarar keltirishini oldindan bilganlar, yoki dori-darmonlarni shisha va sapol idishlarda saqlagan va tayyorlagan.

• Eramizning boshlarida Samarqandda, Termizda sopol naylarda yer ostidan ichimlik suvi o’tkazilgan, chunki O’rta Osiyo sharoiti issiq bo’lganligi uchun suv tez buzilib, insonga zarar keltirishini oldindan bilganlar, yoki dori-darmonlarni shisha va sapol idishlarda saqlagan va tayyorlagan.
• Atrof-muhit bulg’anishini tirik organizmga ta’sirini buyuk olim Abu-Ali Ibn-Sino bundan 1000 yildan ko’proq vaqt oldin “CHang va tutun (g’ubor) bo’lmasa, inson ming yil umr ko’rardi” deb yozgib qoldirgan.

O’rta Osiyolik olimlar: Muxammad Muso Al-xorazmiy (782-847) “Bilinki, daryoning ko’zlari yoshlansa, uning boshiga g’am, kulfat tushgan bo’ladi. Odamlar daryodan mehringizni darig’ tutmanglar” deydi, ya’ni, daryo bilan odamlarning bir-birini tushunishlar, til topishlari, o’zaro bir-birlariga mehr-muhabbat qo’yishlarini nazarda tutgan va suvdan tejab foydalanishini aytgan.