Ehtimollar nazariyasining asosiy tushunchalari va

1.5- misol
. Tanga tashlaganda gerbli tomon tushishi va yozuvli tomon 
tushishi teng imkoniyatli hodisalar. 
1.6- misol
. O’yin soqqasi tashlaganda u yoki bu sondagi achkolar tushishi 
teng imkoniyatli hodisalardir. 
1.8- ta’rif. 
A hodisa ro’y berganda ro’y bera olmaydigan va aksincha A 
hodisaning ro’y bermaganda, ro’y beradigan hodisa, A hodisaga
qarama-qarshi 
hodisa deyidadi va 
A
 ko’rinishda belgilanadi. 
Masalan: 1) o’q uzishda nishonga tekkizish va xato ketkazish; 2) asbobning 
biror vaqt intervali ichida ishdan chiqishi va shu vaqt ichida buzilmasdan ishlashi. 
1.9- ta’rif. 
A va 
B
hodisalarning hyech bo’lmaganda birining ro’y berishidan 
hosil bo’lgan hodisa, qaralayotgan
hodisalarning yig’indisi deb ataladi va A+
B
 
ko’rinishda belgilanadi. 
1.10- ta’rif. 
A va 
B
hodisalarning hammasi bir vaqtda ro’y berishidan hosil 
bo’lgan hodisa, qaralayotgan 
hodisalarning ko’paytmasi deb ataladi va A
B
 
ko’rinishda belgilanadi.
1.2. Ehtimolning klassik tarifi 
Hozir ehtimollikning klassik ta’rifini beramiz. Misol ko’raylik. Yashikda 6 ta 
bir xil shar bo’lib, ikkitasi qizil shar, 3 tasi ko’k va bittasi oq bo’lsin. Ko’rinib 
turibdiki yashikda tavakkaliga rangli shar (ko’k, qizil) olinish imkoniyati, oq shar 
olinish imkoniyatidan ko’proq. Manna shu imkoniyatni son bilan xarakterlash bilan 
shug’ullanamiz. Shu son hodisaning ehtimoli deyiladi. Shunday qilib ehtimol 
hodisaning ro’y berish imkoniyatini xarakterlovchi sondir. Oldimizga tavakkaliga 
olingan sharning rangli bo’lish imkoniyatini miqdoriy baholash vazifasini qo’yaylik. 
Rangli chiqishini 
À
hodisa sifatida qaraymiz. Sinashda ro’y berishi mumkin 
bo’lagan hodisalarning har birini elementar natija deb ataymiz va 
3
2
1
,
,
E
E
E
va hakazo 
orqali belgilaymiz. Bizning misolda 6 ta elementar natija bo’lishi mumkin. 
1
E
- oq 
shar chiqdi,
3
2
,
E
E
- qizil shar 
6
5
4
,
,
E
E
E
- ko’k shar. Bu natijalar yagona mumkin 
bo’lgan teng imkoniyatli hodisalardir. Bizning misolda 
3
2
,
E
E
, 
6
5
4
,
,
E
E
E
, 5 ta natija. 
A hodisaning ro’y berishiga qulaylik tug’diradi. Demak olingan sharning rangli 
bo’lish ehtimoli:
6
5
)
(

A
P
.