E. Z. Nuriddinov n izom iy nom LI tdpu «Xorijiy m am lakatlar tarixi»



Download 12,93 Mb.
Pdf ko'rish
bet80/334
Sana23.01.2022
Hajmi12,93 Mb.
#403727
1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   ...   334
Bog'liq
Jahon tarixi

Meksika 
1917-yilning  5-fevralida  M eksikada  dem okratik
____________ ___________   ruhdag i  k o n stitu tsiy a  qabul  qilind i.  X ususan,
K onstitutsiya  y em i,  yer  osti  boyliklarini  va  suvni  davlat  mulki  deb  e ’lon 
qildi.  C het  davlatlar va  chet  el  m onopoliyalari  bilan  tuzilgan  ijara  sh artn o- 
m alarining  qayta  ko‘rib  chiqilishi  belgilandi.
H ar  bir  shtatda  egalik  qilinadigan  yerning  m iqdori  belgilab  q o ‘yilishi, 
o rtiq ch a  yerlar  esa  d eh q o n lar  va  batraklarga  b o ‘lib  berilishi  kerak  edi. 
K onstitu tsiya  ayni  pay td a  ch erk o v n in g   o ‘zgarm as  m ulkka  ega  b o ‘lish 
huquqini  b ek o r  qildi.  C herkovning  barcha  m ulkini  davlat  mulki  deb  e ’lon 
qildi.  1926-yilda  ruhoniylarning  siyosatga  aralashuvini  taqiqlovchi  q onun 
kuchga  kirdi.
Konstitutsiya 8 soatlik ish  kunini,  minimal  ish  haqi  m iqdori belgilanishini, 
kasaba  uyushm alariga  birlashish  va  ish  tashlash  huquqini  e ’lon  qildi.
Endi  ham m a gap  konstitutsiya  e ’lon  qilgan  tadbirlarni  bajarishda  qolgan 
edi.  Biroq bu oson vazifa em as edi.  C hunki konstitutsiya talablari bajarilishiga 
ham   ichki,  ham   tashqi  kuchlar  qarshilik  k o ‘rsatishi  m uqarrar  edi.  Buyuk 
Britaniya va AQSH  m onopoliyalari  M eksika  iqtisodiyotida  m ustahkam lanib 
olgan  edilar.  U la r o ‘zlari  bilan  im zolangan  ijara shartnom alarini  qayta k o ‘rib 
chiqishga aslo rozi b o ‘lmas edilar. Vatikan esa cherkovning m ulkdan  m ahrum  
etilishiga  aslo  to q at  qila  olm as  edi.  Shuning  uchun  ham   M eksika  ruhoniy- 
larining  hukum at  siyosatiga  qattiq  qarshilik  k o ‘rsatishi  m uqarrar  edi.  Tez 
orada  shunday  b o ‘ldi  ham .  Vatikan  k o ‘rsatmasi  bilan  M eksika  ruhoniylari 
ibodatlarni  to ‘xtatdi.
M eksika  h u k u m a tin in g   neft  sohasidagi  siyo satiga  ja v o b a n   A Q SH  
M eksikaga  nisbatan  iqtisodiy  taqiq  siyosatini  q o ‘lladi.  Ichki  yirik  sarm oya- 
dorlarning ham   qarshiligi  kuchaydi.  Bu  hol  Konstitutsiya qoidalarini  hayotga 
tatbiq etish  vazifasini  nihoyatda  qiyinlashtirdi.  H ukum at yon berishga  m ajbur 
b o ‘ldi.  Faqat  reaksiyaning  qattiq  qarshiligini  yengish  hisobiga  q ato r jiddiy 
o ‘zgarishlar am alga oshirildi.  C huno nchi,  1934-yilda  «Agrar kodeks»  kuchga 
kiritildi.
L.  K ardenas  (1934— 1940)  hukum ati  davrida  latifundiyachilar  va  chet 
el  kom paniyalariga  qarashli  18  m ln  ga  yer  ekspropriatsiya  qilindi  va  deh-
92


qonlarga  berildi,  ungacha  b o ig a n   17  yillik  davrda  dehqonlarga  8  m ln  ga 
yer  berilgan  edi,  xolos.  Hukum at  dehqonlarga  yordam   ko‘rsatish  m aqsadida
1935-yilda  maxsus  bank  tashkil  etdi.
C het  el  kom paniyalarining  M eksika  qonunlarini  oyoqosti  qilishlariga 
qarshi  hukum at  1938-yilning m art oyida neft sanoatini  milliylashtirish  haqida 
qaro r qabul  qildi.  A Q SH ,  Buyuk  Britaniya va  G ollandiya sarm oyadorlariga 
qarashli  17  ta  neft  kom paniyasi  ekspropriatsiya  qilindi.  Bunga  qarshi  ular 
Meksika  neftini boykot qilish siyosatini q o ila y  boshladilar.  N atijada  M eksika 
nefti eksporti  1938-yilda  ikki baravar kamaydi.  Bu ham  yetm agandek, AQSH 
hukum ati  M eksika  kum ushiga  em bargo  joriy  etdi.
Buyuk  Britaniya  M eksika  hukum atiga  keskin  nihdagi  n o talar j o ‘natdi. 
Bunga  javoban  M eksika  1938-yilning  m ay  oyida  Buyuk  Britaniya  bilan 
d ip lo m a tik   alo q alarn i  uzdi.  Endi  ichki  va  tashqi  reaksiya  L.  K ardanes 
hukum atini  ag‘darishni  rejalashtira  boshladi.  1938-yilning  m ay  oyida  ichki 
k u ch lar  huk um atga  qarshi  isyon  k o ia rd ila r .  U larni  ch e t  ellik  reaksiya 
kuchlari  q o ila b -q u w a tla d i.  Biroq  isyonchilar  yengildi.
L.  K ardanes  m am lakatdagi  turli  tab aq a  vakillarini  birlashtirgan  yangi 
Download 12,93 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   ...   334




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish