E. Z. Nuriddinov n izom iy nom LI tdpu «Xorijiy m am lakatlar tarixi»



Download 12,93 Mb.
Pdf ko'rish
bet260/334
Sana23.01.2022
Hajmi12,93 Mb.
#403727
1   ...   256   257   258   259   260   261   262   263   ...   334
Bog'liq
Jahon tarixi

Aparteid  tartibiga
 
qarshi  kurash
294


Biroq  afrikaliklar  irqchilar  rejimi  o ‘zlariga  taq dim   etgan  taqdirga  tan 
berganlari  yo‘q.  U lar XX  asrning  eng jirkanch  hodisalaridan  biri  —aparteid 
siyosatiga  qarshi  qurolli  kurash  olib  bordilar.  Bu  kurashga  Afrika  Milliy 
Kongressi  (AM K)  rahbarlik qildi.  A M K  maqsadi  — Janubiy Afrikada  irqidan 
q a t’i  n az ar  barcha  fuqaro  q o n u n   oldida  teng  b o lis h in i  ta'm in lay d ig an  
dem okratik  davlat  barpo  etish  edi.  Bu  partiyaga  XX  asrning  buyuk  siyosat 
va  davlat  arboblaridan  biri  N.  M andela  rahbarlik  qildi.
Afrika  xalqining  bu  kurashi  xalqaro  taraqqiyparvar  k u ch lar  to m on idan 
q o ‘llab-quvv atlandi.  H u k u m at  tu b   ah o lin in g   o ‘z  h a q -h u q u q i  yo‘lidagi 
kurashiga  qarshi  shafqatsiz  kurash  olib  bordi.  Biroq  afrikaliklar  kurashini 
to ‘xtatib  b o ‘lmadi.
1989-yilda  JAR  prezidentligiga  F.  Klerk  saylandi.  U  davr  realligini 
hisobga  olib  siyosat  yurituvchi  arbob  edi.  F.  Klerk  agar  aparteid  siyosati 
bekor  qilinm asa,  u  oxir-oqibatda  oq  tanlilarni  to ‘la  halokatga  olib  kelishi 
m um kinligini  anglab  yetdi  va  1990-yilda A M K   faoliyatini  taqiqlashni  bekor 
qilish  to ‘g ‘risidagi  q onun  qabul  qilindi.  U ning  rahbari  N .  M andela  1991- 
yilda  um rbod  qam oq  jazosidan  ozod  etildi.  (U  27  yildan  beri  qam oqda 
edi.)  M am lakatda harbiy holat bekorqilindi.  Barcha fuqarolam ing,  irqlam ing 
tengligi  e ’lon  qilindi.
1993-yilda  barcha  irq  vakillarining  tengligi  asosida  um um iy  parlam ent 
saylovi o ‘tkazilishi to ‘g‘risida bitim   imzolandi.  Ayni  paytda oq tanlilar huquqi 
ham   kafolatlanadigan  b o ‘ldi.
Saylov  1994-yilning  2 6 -a p relid a  o ‘tkazi)di  va  u n d a  A M K   t o ‘Ia  g‘alaba 
qozondi.  N .  M andela JA R ning birinchi  qora  tanli  P rezid en ti  etib  saylandi. 
Shu  ta riq a   eng jirk a n c h   illat  —  ap a rteid n in g   to ‘la  b arh am   top ish iga  asos 
yaratildi.  A frika q it’asida  m u stah k am  tin ch lik   y o ‘lidagi  asosiy t o ‘siqlardan 
biri  —  irq ch ilik n i  b a rta ra f  etish   y o iid a g i  buyuk  x izm atlari  u chu n  h ar 
ikki  arb o b   —  N.  M an d ela  va  F.  K lerklar  1993-yilda  T in ch lik   uch un 
xalq aro   N o b e l  m ukofotiga  sazo vor  b o id ila r.  1999-yil  2-iy u n d ag i  saylov- 
lard a  N .  M a n d e la n in g   safdoshi  T abo  M bek u  P re z id e n tlik   lavozim ini 
egalladi.
Afrika  q it’asi  davlatlarining  iqtisodiy  taraqqiyot 
darajasi  bir  xil  emas.  C hu n o n ch i,  tropik  Afrika 
Shimoliy  va  Janubiy  Afrikadan  keskin  farq  qiladi. 
T ropik  Afrika  davlatlari  q it’aning  eng  qoloq 
davlatlaridir.  Dunyo  aholisining  10  foizini  tashkil  etuvchi  Afrika  q it’asida 
dunyo sanoat  m ahsulotining atigi  1  foizi  ishlab chiqariladi,  xolos.  Bu  yerdagi 
y an a  b ir  en g   katta  m u a m m o   —  ah o lin i  o z iq -o v q a t  b ilan   t a ’m inlash 
m u am m osidir.
B ugungi  k unda A frikada  q it’a  ah olisining deyarli  50  foizi  qash sho qlik- 
da yasham oqda.  O ziq-ovqat  ishlab  chiqarish aholi  o ‘sishiga  nisbatan  tobora 
orqada qolib  borm oqda.  Yana bir jiddiy m uam m o,  etnik q irg in la r,  m ojarolar

Download 12,93 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   256   257   258   259   260   261   262   263   ...   334




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish