E. Z. Nuriddinov n izom iy nom LI tdpu «Xorijiy m am lakatlar tarixi»


Taraqqiyparvar  milliy  vatanparvarlik



Download 12,93 Mb.
Pdf ko'rish
bet253/334
Sana23.01.2022
Hajmi12,93 Mb.
#403727
1   ...   249   250   251   252   253   254   255   256   ...   334
Bog'liq
Jahon tarixi

Taraqqiyparvar  milliy  vatanparvarlik
 
fronti 
tuzildi.  1974-yilda  kurd  xalqi  m uxtoriyatni  am alga  oshirish  haqida 
qonun  qabul  qildi.  M uxtoriyat  hududida  kurd  tili  rasm iy  til  deb  tan  olindi.
Tashqi  siyosatda  arablar  birligiga  ko ‘m aklashish  oldingi  o ‘ringa  chiqdi. 
X ususan,  Iroq  1973-yiIda  Suriyaga  Isroil  agressiyasini  qaytarishda  yordam  
berdi.  U ning  arm iyasi  D am ashqning  Isroil  q o ‘sh in larini  m ag iu b iy atg a 
uchratishida m uhim   rol  o ‘ynadi.  Ayni  paytda  SSSR bilan yaqinlashish  y o iin i 
tutdi.
Bu  yaqinlashuv  1972-yilda  ikki  davlat  o ‘rtasida  d o ‘stlik  va  ham korlik 
to ‘g ‘risidagi  shartnom a  bilan  m ustahkam landi.  SSSR ning  yordam i  bilan 
Iroqda  80  ta  iqtisodiy  obyekt  qurildi.
1979-yil  oxirida  hokim iyatni  general  S.  Husayn  egalladi.  U  m am lakat- 
da  d ik tatu ra  o ‘rnatdi.  M uxolifatchi  k u ch lar  faoliyati  taqiqlandi.  Iroqni 
«qudratli»  davlatga  aylantirishga  kirishdi.  H arbiy  xarajat  h ar  qachongidan 
ham   oshirildi.  M illion  kishilik  arm iya  barpo  etildi.
Iroqning  qudrati  q o ‘shni  davlatlarni  tashvishga  solib  q o ‘ydi.  C hunki 
avantyurist  S.  H usayndan  ham m a  narsani  kutish  m um kin  edi.  C hun on chi,
1980-yilda  u  Eronga  hududiy  d a ’vo  bilan  chiqdi.  Bu  hol  Iroq  —  Eron 
uaishini  keltirib  chiqardi.  U rush  8  yil  davom   etdi.  H ar  ikki  tom o n  m inglab 
qurbon  berdilar.  K atta  iqtisodiy  talafot  ko ‘rdilar.  Iroq  m aqsadiga  erisha 
olm adi.  E ron  o ‘z  hududi  daxlsizligini  him oya  qila  oldi.
1990-yil  avgustida  S.  Husayn yana bir avantyuraga q o i   urdi.  U  Quvaytni 
bosib  olish  m aqsadida  arm iyasini  bu  m am lakatga  kiritdi.  Biroq  xalqaro
285


ham jam iyat  bunga  befarq  qarab  turm adi.  B M T  Xavfsizlik  Kengashi  Iroq 
rahbariyatidan  q o ‘shinini  Quvaytdan  olib  chiqib  ketishni  talab  qildi.  A m m o 
bu  talab  bajarilm adi.  Bu  esa  Iroqqa  qarshi  davlatlar  ittifoqining  tuzilishiga 
olib  keldi.
1991 -yilning  17-yanvarida  bu  ittifoq  harbiy  kuchlari  (asosan  A Q SH  
arm iyasidan  iborat)  Iroq  armiyasiga  hujum   boshladi  va  uni  to r-m o r  etdi. 
Quvaytning  davlat  m ustaqilligi  tiklandi.
A m m o  S.  H usayn  Iroqdagi  o ‘z  hokim iyatini  va  yakka  hukm ronligini 
m ustahkam lab bordi.  Q urollanishni  kuchaytirdi.  Jahon  ham jam iyati  Iroqdan 
om m aviy  qirg‘in  qurollari  ishlab  chiqarishga  im kon  beruvchi  m anbalarni 
tugatishni  talab  etdi.
Q aysar  S.  H usayn  bu  haqli  talabni  inkor  etdi.  Bunga  javoban  Iroqqa 
nisbatan  iqtisodiy  sanksiya  chorasi  k o ‘rildi.  U nga  ko ‘ra,  Iroq   neftini  sotish 
m inim um   darajada  cheklab  q o ‘yildi.  X alqning  ahvoli  og‘irlashdi.
A Q SH   Iroqni  harbiy  kuch  yordam idagina  xalqaro  hu quq  norm alarini
hurm at  qildirish  m um kin,  deb  hisobladi  va  2003-yil  iyun  oyida  Angliya
ko‘magida  Iroqqa hujum  boshlab,  S.  H usaynni to r-m o r qildi.  Koalitsiyachilar
ham on  o ‘z  q o ‘shinlarini  Iroqda  saqlab  turibdilar.  AQSH  Iroqning  butun
boyligiga,  ayniqsa,  katta  miqdordagi  neftiga ega b o ‘ldi.  Iroqda vaziyat keskin
b o ‘lib,  kelgindilarga  qarshilik  k o ‘rsatish  to ‘xtam ayotir.  Xalq  esa  urush
jarohatlarini tiklam oqda.  2006-yil  noyabrda S.  H usayn o iim g a  hukm   qilindi.
Bosh vazir Ayyad Alaviy am erikaparast siyosat yuritm oqda.

. . .   x 
-  I  1925-yilda A rabiston  am iri  Abdul  Aziz  ibn  Abdul

Download 12,93 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   249   250   251   252   253   254   255   256   ...   334




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish