E nuritdinov

trombositopoetinlar  hisoblanadi.  Kimyoviy  nuqtayi  nazardan  ular  oqsillarning 
katta  molekular  fraksiyalaridan  tashkil  topgan  bo'lib,  gamma  -globulinlarga 
o'xshaydi. 
Hozirgacha  qon  ishlab  chiqarishda  qaysi  ixtisoslashgan  tizim  ishtirok  etadi 
degan  savolga  javob  yo'q.  Biroq,  qon  ishlab  chiqaradigan  to'qimalarning  turli 

---

 
23 
asab  tolalariga  boyligi  ularda  interoretseptorlarning  ko'pligi  bu  jarayonning 
reflektor xarakterga ega ekanligidan dalolat beradi. Ilk bor qon ishlab chiqarishda 
va  uning  shaklli  hujayralarining  taqsimlanishi,  ya'ni  asab  boshqarilishi  haqidagi 
fikmi  rus  olimi  S.P.Botkin  aytib  o'tgan  edi.  Keyinchalik  bu  fikr  V.N 
Chernigovskiy va A.Ya.Yaroshevskiy tomonidan tasdiqlangan. 
Shunday  qilib,  qon  tizimi  a'zolari  (ko'mik,  taloq,  jigar,  limfa  tugunlari) 
retseptorlarga  boy,  bu  retseptorlarga  ta'sir  etilganda  turli  fiziologik  reaksiyalar 
ro'y beradi. Bu a'zolar asab tizimi bilan ikki yoqlama  bog'langan: ular markaziy 
asab  tizimidan  axborotlar  (signallar)  oladi  (bu  axborotlar  ularning  holatini 
boshqaradi)  va  o'z  navbatida  qon  tizimi  holatini  o'zgartiruvchi  reilekslar  manbayi 
hisoblanadi. 
Limfa 
Limfa  qonning  maxsuloti  hisoblanadi.  Qon,  to'qimalararo  suyuqlik  va  limfa