E nerge t ikas I a. I. Karshibayev

4.2. Rasm. Issiqlik izolyatsiyasi qilinganda qozon parametrlarining 
o‘zgarishi.
q – issiqlik isrofi, VT/m
2
; d – devor izolyatsiyasining qalinligi, mm; 
C – harajat narxi, %; E – bir yil uchun issiqlikni tejash, GVt*s.
Berilgan grafikdan ma‘lumki, devor qalinligi oshishi bilan solishtirma 
issiqlik isrofi kamayadi va uning grafigi giperbolaga yaqin bo‗ladi.
Qozonning energetik samaradorligini oshirish uchun yoqilg‗ini yoqish 
jarayonini mikroprotsessorli boshqarish tizimi asosida optimallashtirish 
zarur. Ushbu tizim yordamida ishlatiladigan yoqilg‗ini samaradorligini 
oshiradi hamda atmosferaga chiqayotgan zaharli gazlarni kamaytirishga 
yordam beradi. Sanoatda va qishloq xo‗jaligidagi ko‗plab qozonlar mahsus 
rejim bo‗yicha ishlaydi. Yonishda uzatiladigan havo sarfi yoqilg‗i 
harakteristikasiga va jihozlar holatiga bog‗liq emas.
Yoqilg‗ini yoqish jarayonini avtomatlashtirishning minimal varianti – 
bu tutun gazlar tarkibini nazorat qiluvchi asboblarni ishlatishga aytiladi.