E. N. Lutfullayev, Z. N. Normurodov


SUYULTIRILGAN SELITRADA KO‘MIR



Download 1,93 Mb.
Pdf ko'rish
bet41/61
Sana08.12.2022
Hajmi1,93 Mb.
#880953
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   61
Bog'liq
Kimyodan laboratoriya mashd\'ulotlariю. Lutfullayev E.N. Normuradov Z.N

SUYULTIRILGAN SELITRADA KO‘MIR
VA OLTINGUGURTNING YONISHI
P ro b irk an in g 1/8 h ajm ig acha q u ru q kaliy n itra t 
tuzidan soling. Probirkani shtativga tik holda mahkamlang. 
T uzni suyuqlanguncha qizdiring, keyin unga bir b o ‘lak 
ko‘m ir tashlang. Probirkani qizdirishni davom ettiring. 
K o‘m ir yonishi bilanoq, probirkaga oltingugurtning kichik 
b o 'la k c h a sid a n tashlang. K uzatilgan h odisani yozing. 
Suyuqlantirilgan selitrada ko‘m ir va oltingugurtning yonish 
reaksiyasi tenglam alarini yozing.
F O S F O R
F o sfo rn in g D .I. M en deley ev davriy sistem asid ag i 
o ‘rnini, elektron konfiguratsiyasini va uning atom o ‘lcha- 
mini namoyon qiladigan oksidlanish darajalarini ko'rsating.
FOSFORNING ALLOTROPIK SHAKL
KO‘RINISHLARI
Q uruq probirkaga karbonat angidrid to ‘ldiring. P ro ­
birkaga qizil fosfordan n o ‘xat kattaligidagi bo'lakni soling. 
Probirka og‘zini paxta bilan berkitib, shtativ qisqichiga 
gorizontal holda m ahkam lang. Shundan keyin, probirka­
ning qizil fosfor joylashgan qismini gaz alangasida ohista 
qizdiring. Probirka devorining sovuq qismida oq fosfor 
dog‘lari hosil b o ‘lishini kuzating. Probirka biroz sovigach, 
uning og‘zidagi paxtani qisqich yordam ida olib, stakan- 
dagi mis sulfat eritm asiga tashlang. Probirka devoriga
60


yopishgan oq fosforni shisha tayoqcha y o rd am id a qiilb 
oling va havoga chiqaring. N im a sodir bo'ladi? Fosforning 
qaysi allotropik modifikatsiyasi kimyoviy jihatdan aktivroq? 
Bu ta jrib ad a qanday tasdiqlanadi? F osforning yonish 
reaksiyasi tenglam asini yozing.
METAFOSFAT VA ORTOFOSFAT
KISLOTALARINING O LINISH I
a) 
metafosfat kislotaning olinishi.
O z'm iqdordagi fosfat 
angidridni soat oynasiga q o ‘ying. Fosfat angidrid batamom 
suyuqlangandan keyin 1—2 tom chi neytral lakmus erit- 
m asidan tom izing va uning rangi o ‘zgarishini kuzating. 
Reaksiya tenglam asini yozing:

a) hosil qilingan kislotaning dissotsiatsiyasini yozing.
b) ortofosfat kislotaning olinishi:
Probirkaga qizil fosfordan n o ‘xatdek b o ‘lakchani soling 
4 a 5—6 tom chi konsentrlangan n itrat kislotadan quying. 
Probirkani shtativga qiya holda mahkamlang va kuchsiz gaz 
alan g asid a gaz ajralib ch iq a b o sh lag u n ch a q izdiring. 
Q izdirishni to ‘xtating. O rtofosfat kislota hosil b o ‘lganiga 
ishonch hosil qiling va probirkadagi eritm a sovigandan 
keyin P 0 3“ ioniga xos, am m oniy m olibdat bilan sifat 
reaksiya o'tkazing:
H 3P 0 4 + 12(N H 4)2M o 0 4+ 2 1 H N 0 3 =
= (N H 4)3H 4[P[M o20 7)6] + 21N H 4N 0 3 + 10H20
B uning u ch u n p ro b irk ag a 5—6 to m c h i am m o n iy
m olibdatning to ‘yingan eritm asidan tom izing, unga bir 
nech a tom chi H N 0 3 va 1—2 tom chi tajribada olingan 
eritm ad an q o ‘shing. P robirkani eritm asi bilan suv ham - 
m om ida qizdiring. Sariq c h o ‘km aning tushishi ortofosfat 
kislotaning hosil boMishidan dalolat beradi. Quyidagilarni 
yozing:
a) 
azot (V) oksidi hosil b o 'lish in i hisobga olib, o rto ­
fosfat kislotaning olinish reaksiyasi tenglam asi;
61


b) ortofosfat kislotaning bosqichli dissotsiatsiyasi;
d) kalsiy va uch valentli tem irga muvofiq keladigan 
bu kislota turli tuzlarining form ulalarini yozing va ularni 
nom lang.

Download 1,93 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   61




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish