E. Egamberdiev

Foyda va daromad tushunchalari bir xil emas. 
Daromad miqdori 
foydadan kattadir. Korxonaning xo’jalik faoliyatidan olingan daromad uning hisobiga 
kuyidagi qismlar bo’yicha qo’shiladi:
I. 
Mahsulotni sotishdan kelgan sof tushum. 
II. 
Asosiy faoliyat natijalardan kelgan daromad. 
III. 
Moliyaviy faoliyatdan kelgan daromad. 
IV. 
Favqulotdagi xolatlardan kelgan foyda. 
Ularning tarkibi to’g’risida batafsil ma’lumotlarni “Mahsulotni (ishlar, 
xizmatlar) ishlab chiqarish va sotish hamda moliyaviy natijalarni shakllantirish tartibi 
to’g’risida”gi Qo’llanmadan topish mumkin (Vazirlar Mahkamasining 1999 yil 5 
fevraldagi 54-sonli Qarori bilan tasdiqlangan).
Mahsulot (ishlar, xizmatlar) sotishdan kelgan tushum 
O’z.R-ning buxgalterlik hisobi to’g’risidagi Qullanmaga muvofiq topiladi. 
Sotilgan 
mahsulotdan kelgan sof tushum - bu daromaddir. 
Mahsulot sotishdan kelgan sof tushumni aniqlash uchun (ishlar, xizmatlar) 
sotishdan kelgan tushumdan qo’shilgan qiymat solig’i (QQS), aktsizmar qiymati, 
chetga chiqarilgan mahsulot solig’i kabilar ayirib tashlanadi. 
Xuddi shu sotilgan 
mahsulotdan olingan sof tushum ko’rsatkichi korxonani o’z ixtiyorida bo’lgan 
daromadini ko’rsatadi va bu daromad undan keyingi barcha turdagi foyda 
ko’rsatkichlarini hisoblash uchun asos bo’lib hizmat qiladi
.
Foyda turlari quyidagilar:
1. Yalpi sotishdan ko’rgan foyda. 
2. Asosiy faoliyatda ko’rgan foyda. 
3. Umumiy xo’jalik faoliyatidan ko’rilgan foyda. 

---

166
4. Soliq to’lagunga qadar bo’lgan foyda. 
5. Sof foyda («Moliyaviy natijalar hisoboti» shakl-2) 
Soliq to’lagunga qadar foyda umum xo’jalik faoliyatidan kelgan foyda 
(yoki zarar) bilan favqulotdagi holatlardan kelgan foydani qo’shilgani va