Dunyoning mashhur korporatsiyalari

O‘rinbosar tovarlarning nafliligini tahlil qilish.

Naflilik bu-...

• Moddiy va maʼnaviy neʼmatlar, tovarlarning oʻz xususiyatlariga koʻra, ehtiyojlarni qondi- rish xossasi; tovarlar va xizmatlarni isteʼmol qilishdan har bir shaxs oladigan muayyan qoniqish.

Iqtisodiy nazariyaning asosiy tushunchalaridan biri Naflilik darajasi — subʼyektiv tushuncha, u shaxsning manfaati, u yoki bu neʼmatga intilishiga bogʻliq. Neʼmatlarning inson uchun muhimligi va ahamiyati ularning inson uchun nafliligiga — ular qondiradigan ehtiyojlarning ehtiyojlar tartibidagi oʻrniga, darajasi va ahamiyatiga bogʻliq. Har qanday neʼmatlarning naflilik darajasi uning tabiiy xossalariga, sifatiga bogʻliq. 

• Iqtisodiy nazariyaning asosiy tushunchalaridan biri Naflilik darajasi — subʼyektiv tushuncha, u shaxsning manfaati, u yoki bu neʼmatga intilishiga bogʻliq. Neʼmatlarning inson uchun muhimligi va ahamiyati ularning inson uchun nafliligiga — ular qondiradigan ehtiyojlarning ehtiyojlar tartibidagi oʻrniga, darajasi va ahamiyatiga bogʻliq. Har qanday neʼmatlarning naflilik darajasi uning tabiiy xossalariga, sifatiga bogʻliq. 

O’rinbosar tavarlar deganda biz insonning ehyiyojidagi tavarning o’zga tavar tomonidan o’rin olishidir. O’rin olgan tavar istemolchining o’z foydalanayotgan tavari bozorda yo’qligidan tanlaydi yoki o’sha tavar sifatli va hamyon bop chiqarilsa eskisidan voz kechish orqali o’tiladi. O’rinbosar tavar nafliligigi insonga qanday darajada naf keltirayotganligiga qarab tanlayverdi misol uchun sifati, ehtiyojini qindirishi, narxi, qulayligi va hokazolar.

• O’rinbosar tavarlar deganda biz insonning ehyiyojidagi tavarning o’zga tavar tomonidan o’rin olishidir. O’rin olgan tavar istemolchining o’z foydalanayotgan tavari bozorda yo’qligidan tanlaydi yoki o’sha tavar sifatli va hamyon bop chiqarilsa eskisidan voz kechish orqali o’tiladi. O’rinbosar tavar nafliligigi insonga qanday darajada naf keltirayotganligiga qarab tanlayverdi misol uchun sifati, ehtiyojini qindirishi, narxi, qulayligi va hokazolar.

Misolda biz chuchvarani olaylik. Chunki bu oziq-ovqat turi uy sharoitida juda uzuq vaqtda tayyorlanadi. Shunung uchun uni bozordan sotib olishadi. Bozorda rasmdagi qadoqli chuchvarani ko’rganmiz. Bu tavar hammani ehtiyojini birdek qoniqtiryabdi. Lekin boshqa firma paydo bo’ldi va bozorda bu chuchvaraga bo’lgan ehtiyoj keskin tushib ketdi.

• Misolda biz chuchvarani olaylik. Chunki bu oziq-ovqat turi uy sharoitida juda uzuq vaqtda tayyorlanadi. Shunung uchun uni bozordan sotib olishadi. Bozorda rasmdagi qadoqli chuchvarani ko’rganmiz. Bu tavar hammani ehtiyojini birdek qoniqtiryabdi. Lekin boshqa firma paydo bo’ldi va bozorda bu chuchvaraga bo’lgan ehtiyoj keskin tushib ketdi.

Sabab nima? Nima uchun bu tavarga bo’lgan ehtiyoj keskin sustlashdi?

Bu qadoqdagi chuchvaraning chuchvarasi kichik, tovuq go’shtidan, vazni yengil va hizmat ko’rsatish darajasi past edi. Yangi chiqqan chuchvaraning chuchvara donalari katta, mol go’shtidan, vazni og’irroq va hizmat ko’rasitish yuqori bu bilan oldingi tovarning bozorda o’rnini oldi. Shu bilan o’rin bosar tavarning narxi va qulayliklar insonlarga yoqib tushdi. Bu bilan tavarning sifati yaxshilanishi bilan xizmati ikki marta ortdi, uning nafliligi ikki marta ortdi, oldingisiga nisbatan 2 marta koʻproq ehtiyojni qondirdi.

• Bu qadoqdagi chuchvaraning chuchvarasi kichik, tovuq go’shtidan, vazni yengil va hizmat ko’rsatish darajasi past edi. Yangi chiqqan chuchvaraning chuchvara donalari katta, mol go’shtidan, vazni og’irroq va hizmat ko’rasitish yuqori bu bilan oldingi tovarning bozorda o’rnini oldi. Shu bilan o’rin bosar tavarning narxi va qulayliklar insonlarga yoqib tushdi. Bu bilan tavarning sifati yaxshilanishi bilan xizmati ikki marta ortdi, uning nafliligi ikki marta ortdi, oldingisiga nisbatan 2 marta koʻproq ehtiyojni qondirdi.

• Bu o’rinbosarlik bir xil turdagi maxsulotlar orasida bo’ldi va yangi chiqqan maxsulot nafliligi insonlarda ortdi.

Yangi chiqqan chuchvara qadog’i.

• Yangi chiqqan chuchvara qadog’i.

Xulosa.

Shuni bildimki ehtiyojimizda foydalanayotgan har qanday tavar o’rinini oladigan tavar bor. Bu tavar bizga ehtiyojlarimizni qondirishga yordam beradi. Bu tavarlarni nafliligini insonlar baholaydi.

• Shuni bildimki ehtiyojimizda foydalanayotgan har qanday tavar o’rinini oladigan tavar bor. Bu tavar bizga ehtiyojlarimizni qondirishga yordam beradi. Bu tavarlarni nafliligini insonlar baholaydi.