Океан рифтлари. Океан пўстида рифтлар ўртаокеан тизмаларининг марказий қисмида жойлашган бўлади. Уларда янги океан пўстининг шаклланиши амалга ошади
Континентал рифтлар. Континентнинг парчаланиши унинг муайян қисмида рифт ҳосил бўлиш билан бошланади. Бунда пўст юпқалашади ва очилади, магматизм бошланади
Трансформали ер ёриқлари деб қандай ер ёриқларига айтилади?
Трансформали чегаралар. Литосфера плиталари параллел йўналишда, аммо турли тезликда ҳаракатланаётган жойларда трансформали ер ёриқлари - океанларда кенг ва континентларда кам тарқалган улкан силжималар ҳосил бўлади.
Литосферанинг бутун қалинлигини кесиб ўтган силжимали ер ёриқлари трансформали ер ёриқлари дейилади. Океанларда транс-формали ер ёриқлари ўртаокеан тизмаларига (ЎОТ) перпендикуляр ўтади ва уларни кенглиги ўртача 400 км бўлган сегментларга парча-лайди
Қайноқ нуқталар нима?
Қайноқ нуқталар. Океанлар тубида кўп сонли вулкан ороллари жойлашган. Улардан баъзилари ёши аста-секин ўзгариш тартибида занжир ҳосил қилиб жойлашган. Бунга намунавий мисол бўлиб Гавай сувости тизмасининг вулканлар қатори ҳисобланади. Бундай ғаройиб структурани тушунтириш учун шундай тахмин қилишган: Гавай ороллари тагида жойлашган қайноқ нуқта – бу қайноқ мантия оқими ер юзасига кўтариладиган жой бўлиб, устида ҳаракатланувчи океан пўстини қайта эритади
Континентлар дрейфи гипотезаси нималарга асосланган?
Геологик тадқиқотлар қандай кетма-кетликда амалга оширилади?
Геологик харита деб нимага айтилади?
Геологик ҳариталар - Ер пўсти юқори қисмининг муайян участкаси геологик тузилишини тасвирловчи ҳариталар. Геологик съёмка ва геологик тадқиқотлардан йиғилган маълумотлар асосида тузилади. Г. х. қидирув, разведка ишларида асосий ҳужжат ҳисобланади. Г. х.дан Ер пўстининг тузилиши ва тоғ жинслари билан боғлиқ руда конлари тўғрисида тегишли маълумот олинади. Г. х. асли геологик, литологикфациал, палеогеографик, муҳандислик-геологик, гидрокимёвий, фойдали қазилмалар, башоратли, тектоник, металлогеник, магматик формациялар ва б. ҳариталарга бўлинади. Асли Г. хларда тоғ жинсларининг ёши, таркиби, ётиш шароити турли белги ва рангларда ифодаланади. Тектоник ҳарита — маълум жой ва воҳанинг тектоник тузилишини; металлогеник ҳарита — металлар ва қазилма бойликларнинг ҳосил булишини ҳамда уларнинг тарқалишини; магматик формациялар ҳаритасида — магматик тоғ жинсларининг формациялари ифодаланади. Бундан ташқари, махсус ҳариталар (ер ости сувлари, геофизик ҳариталар ва б.) ҳам тузилади.
Do'stlaringiz bilan baham: |