Доривор ўсимликларни ўстириш ва етиштириш

Тавсиялар.
Доривор розмаринни републикамиз шарои-
тида унумдор, суғориладиган асосий қишлоқ хўжалик экинла-
ри экиладиган майдонларда экиб ўстириш мақсадга мувофиқ.
ОДДИЙ ҚУЛМОҚ-ХМЕЛЬ ОБЫКНОВЕННЫЙ
-
HUMULUS LUPULUS 
L
Ўсимликнинг тарқалиши.
Табиий ҳолда асосий Евро-
пада; Днепрнинг юқори қисмида, Қрим, Кавказ ҳамда Ўрта 
Осиё да; Тянь-Шань тоғ тизмаларида учрайди. Ўзбекистон 
флорасида янги интродуцент ўсимлик ҳисобланади. Ҳозир 
қулмоқ турлари АҚШ, Чехия, Словакия, Польша, Украина, 
Кавказ, Қрим ўлкаларида асосий қишлоқ хўжалиги ўсимлиги 
сифатида экилади. Россиянинг Пенза, Рязань, Олтой, Қозон 
каби шаҳарларида, боғ ва хиёбонларида манзарали ўсим-
лик сифатида ўстирилади. Ушбу ўсим-
лик Тошкент Ботаника боғининг Дори-
вор ўсимликлар интродукцияси лабо-
раториясига 1964 йилда интродукция 
қилинган. Ҳозирги кунда оддий қулмоқ-
нинг Ўзбекистонда мавжуд бўлган эко-
формаларини йиғиш ва коллекциясини 
барпо этиш соҳасида илмий тадқиқот-
лар олиб борилмоқда. 

---

91
Доривор ўсимликларни ўстириш ва етиштириш
41–
китоб
Агротехник 
тадбирлар.
1. 
Майдон 
тай-
ёрлаш. 
Оддий 
қулмоқнинг 
плантация- 
ларини ташкил этиш учун майдон кузда 20-25 см чуқурлик-
да ҳайдалади. Сўнгра баҳорда майдон қайтадан шудгор қи-
линиб, молаланади ва 4 метр оралиқда 90 см ли (суғориш 
учун) оралиқдаги қаторлар тортилади. Кейинги тадбир
90 см ли оралиғида олинган қаторларга келажакда ўсимлик-
нинг ишкомларини барпо этиш учун 8-10 метр масофада 3,5 
метр баландликдаги бетон тиркагичлар ўрнатилади. Уларга 
4 қатор юмшоқ симлар тортилади. 
2. Ўсимликни экиш. Ўсимлик вегетатив йўл билан кўпайти-
рилади. Апрель ойининг бошида ўсимликнинг ер устки қисми 
5-10 см га етганда илдизпоялари ковлаб олиниб, улардан
10-15 см узунликда қаламчалар тайёрланади ва тайёрлан-
ган қаторларга 50 см туп оралиғида қаламчалар экилади 
ва захлатиб суғорилади. Ўсимлик жуда тез ўсади. 30-40 кун 
мобайнида биринчи қатордаги симларга илашади. Ўсиш да-
вомида ўсимлик 7-8 марта суғорилади ва 2 марта қатор ора-
лари юмшатилиб, бегона ўтлардан тозаланади. Июнь ойида 
ўсимлик ғунчалаш фазасига киради. Июнь-июлда дастлабки 
куббалар намоён бўлади. 30-40 кун давомида бу қуббалар 
етилади. 
Ҳосилдорлик гектар ҳисобига биринчи вегетация йи-
лида 0,8-1 центнер, 2-3 йилларда 2,5-3 центнердан, кейинги 
йилларда 5-6 центнерни ташкил этади.