Dorivor o‘simlik xomashyolaridan oshlovchi moddalarini ajratib olish va tahlili

OSHLOVCHI MODDALAR SAQLOVCHI DORIVOR O‘SIMLIKLARNING TIBBIYOTDAGI AHAMIYATI
Oshlovchi moddalar va tarkibida tanidlar bo‘lgan mahsulotlardan tayyorlangan dorivor preparatlar tibbiyotda me’da-ichak (ich ketishi, kolit), og‘iz va tomoq shilliq qavatlarining yallig‘lanish (stomatit, gingivit) kasalliklarini, teri kuyishi, surunkali ekzema hamda yaralarni davolashda burishtiruvchi va bakteritsid vosita sifatida hamda ichakdan qon oqishini to‘xtatish uchun ishlatiladi. Tanidlarning bunday ta’siri ularning oqsil moddalar bilan cho‘kma berishiga hamda fenol gidroksil guruhlarining bakteritsid xossalariga asoslangan. Bulardan tashqari, tanidlar og‘ir metallarning tuzlari, alkaloidlar va glikozidlar bilan zaharlanganda antidot sifatida ham ishlatiladi.


TANIN OLINADIGAN MAHSULOTLAR
Tanin pirogallol guruhiga kiradigan oshlovchi moddalardan bo‘lib, o‘ziga xos hidli va kuchli burishtiruvchi mazali, och sariq yoki qo‘ng‘ir-sariq rangli amorf kukun (poroshok)dir. Suvda va spirtda yaxshi eriydi.
Taninning burishtiruvchi, antiseptik va yallig‘lanishga qarshi ta’siri bor. U me’da-ichak kasalliklari (me’da-ichak katari, enterit, kolit, ich ketganda), og‘iz bo‘shlig‘i, burun va tomoqning yallig‘lanishi hamda kuyganni, surunkali ekzemalar va turli yaralarni (nam yara, yirinli yara) davolashda ishlatiladi. SHuningdek, tanin og‘ir metallar tuzlari va ba’zi alkaloidlar (morfin, kokain, atropin, nikotin, fizostigmin) bilan zaharlanganda zaharga qarshi (ularni cho‘ktishi uchun) qo‘llaniladi.
Dorivor preparatlari. Og‘izni chayish uchun suvdagi 1–2% li eritmasi, og‘izga surtish uchun 5–10% li eritmasi, kuyganni va yaralarni davolash uchun 3–5–10% li surtmalari va ertmalari, ichak yallig‘lanishida klizma qilish uchun 0,5–1% li eritmasi ishlatiladi.