Dori vositalarining sanoat texnologiyasi

Afzalligi:
Draje dori shakli olishga yaroqsiz moddalardan draje tayyorlash mumkin; 
Dori moddasini nohush ta’mini berkitadi; 
Dori moddasini qitiqlovchi (razdrajayushee) ta’sirini kamaytiradi; berkitilganligi 
Dori moddasini tashqi ta’sirlardan himoyalaydi 
Kamchiliklari:
Dozalarga aniq bo‘linmaydi; 
Ko‘rsatilgan vaqtda parchalanishi qiyin; 
Dori moddaning ajralib chiqish tezligi kam; 
Bolalar amaliyotida tavsiya etilmaydi; 
SHu sababli bu dori shakli istiqbolli emas .
Tashqi ko‘rishini aniqlash. 
Tashqi ko‘rinishi
qurollanmagan ko‘z bilan 20 ta drajeni kuzatib aniqlanadi. Bunda drajelar 
dumaloq shaklga ega bo‘lishi kerak. Drajelarning yuzasi silliq, bir jinsli bo‘lishi kerak. Og‘irligi 1,0 
g ± 10% dan oshib ketmasligi kerak.
O‘rtacha og‘irlik va undan chetlanishni aniqlash.
Drajelarning o‘rtacha og‘irligi va undan chetlanishi xususiy maqolada ko‘rsatilgan usulda aniqlanadi

---

72 
Draje tarkibidagi ta’sir etuvchi modda miqdoridagi chetlanish xususiy maqolada ko‘rsatilgan usulda 
aniqlanadi
Drajelarning og‘irlikdagi farqlarini aniqlash uchun 20 ta drajeni birgalikda 0,001 g aniqlikda tortib, 
o‘rtacha og‘irligi aniqlanadi. So‘ng xar bir draje shu aniqlikda alohida tortilib, o‘rtacha og‘irlikdan 
farqi, foiz miqdorda topiladi.
0,1 g gacha bo‘lgan drajelar uchun bu farq +10%,
0,1-0,3 g - +7,5%,
0,3 g va undan yuqorilari uchun +5% ni tashkil etishi kerak.
Obakilash usuli yordamida olingan, alohida qobiqli drajelarning massasi, o‘rtacha massadan 
farqi +15% dan oshmasligi kerak.
Faqat 2 ta drajegina ko‘rsatilgan chegaralardan oshuvchi, biroq ikki martadan ko‘proq 
oshmaydigan chetlanishga ega bo‘lishi kerak.
Parchalanuvchanlikni aniqlash 
XI DF ko‘rsatmasiga binoan, bu ko‘rsatkich maxsus asbob – identifikator yordamida aniqlanadi. 
Parchalanish vaqti XI DF ning xususiy maqolalarida ko‘rsatilgan bo‘lishi kerak. Agar bunday 
ko‘rsatma bo‘lmasa, u holda drajelar 30 daqiqagacha parchalanishi kerak.
Asbobning tuzilishi. Aniqlash asbobi yig‘ma korzinka, suyuqlik uchun sig‘imi 1 l bo‘lgan 
idish, issiqlikni bir me’yorda (37+20S) bo‘lishini ta’minlovchi qurilmalardan iborat bo‘lib, 
korzinkani tik holda 5-6 sm yuqoriga va pastga qarab, bir daqiqasiga 28-32 marta ko‘tarib 
tushiruvchi elektromexanik qurilmaga ulangan bo‘ladi. Yig‘ma korzinka uzunligi 77,5 mm, ichki 
diametri 21,5 mm, devor qalinligi 2 mm bo‘lgan 6 ta shisha naychalardan tashkil topgan. Naychalar 
vertikal holatda diametri 90 mm va qalinligi 6 mm bo‘lgan, bir-biri va disk markazidan bir xil 
masofada joylashgan diametri 24 mm bo‘lgan 6 ta teshikli, 2 ta plastmassa disklar yordamida ushlab 
turiladi. Pastki diskning ostki yuzasiga zanglamaydigan po‘latdan tayyorlangan, teshiklarining 
o‘lchami 2 mm bo‘lgan sim to‘r o‘rnatiladi (agar xususiy maqolalarda boshqa ko‘rsatmalar 
bo‘lmasa). 
Korzinka 6 ta yo‘naltiruvchi plastmassa disklar bilan ta’minlangan bo‘lib, ular shisha 
naychalar ichiga qo‘yiladi. Diskning umumiy massasi 1,8-2,1 g, diametri 20 mm, balandligi 10 mm. 
Disklarning qo‘llanilishi xususiy maqolalarda aytib o‘tiladi.
Aniqlash uchun 18 ta draje namunasi olinadi. Xar bir naychaga 1 donadan draje 
joylashtiriladi. Bunda tekshirishga olingan 6 ta namuna drajelarining hammasi to‘la parchalanishi va 
to‘rdan o‘tib ketishi kerak. Agar 1-2 ta draje talabga javob bermasa tekshiruv qolgan 12 ta drajelarda 
qaytariladi. Olingan 18 ta namunadan eng kamida 16 tasi to‘liq parchalanib, to‘rdan o‘tib ketishi 
kerak. 
Drajelarning suvda parchalanish muddati asboblarning tuzilishiga, ishlash jarayoniga, 
suyuqlik miqdoriga, xaroratga, tebranish tezligiga bog‘liq bo‘ladi.