Donni saqlash va dastlabki ishlash texnologiyasi

43-rasm. Kalam ush va sichqonlar
102

---

Ilam m a sichqonsim on kem iruvchilar ichida eng k o ‘p zarar 
yclka/adigan kulrang kalamush pasyun yoki norvech kalamushi 
hisoblanadi. U butun dunyo b o ‘ylab tarqalgan b o iib , inson faoliyati 
bilan bo g iang an. Turar jo y binolari, iflos maydonlar, ozuqa 
buzalari ularning qulay joylanishini ta ’minlaydi. Faqat don bilan 
o/iqlanadigan kalam ush yil davom ida 22-25 kg donni yeb q o ‘yadi. 
Kalamushlar o ‘z inlarini om borxona poli ostiga, tuproqqa, ombor 
atrofiga, iflos joylarga quradi.
Tarqalishi v a keltiradigan zarari bo‘yicha uy sichqoni ikkinchi 
o ‘rinni egallaydi. Qora kalamush, Turkiston kalamushi, oddiy dala 
sichqonlari nisbatan kam tarqalgan.
Qushlar. 
Chum chuqlar kaptarlar va boshqa qushlar ombor 
yoki don uyum lariga ochiq maydondagi va xirm ondagi donlarga 
k o ‘plab qiron keltiradi. Bundan tashqari ular d o n uyum larini o ‘z 
ekskrementlari, patlari bilan ifloslantirib yuboradi. Qushlarning 
keltiradigan zararini quyidagi bir m isoldan k o ‘rsatishim iz mumkin: 
bitta chum chuq bir kunda 8 -1 2 g donni yeb q o ‘yadi. Bundan tashqari 
qushlar kanalarning k o ‘plab tarqalishiga sabab b o ia d i.
Zararkunandalarga qarshi kurash choralarining mohiyati
va umumiy tasnifi. 
D on m ahsulotlarini hasharotlar olami vakillari, 
kanalar, kem iruvchilar va qushlar kabi turli zararkunandalar tom oni- 
dan nobud etilishi yoki zararlanishidan saqlash don m ahsulotlari 
ishlab chiqaruvchi barcha tarm oqlardagi eng muhim x o ‘ja lik tadbir 
hisoblanadi. Bu tadbirlam i o ‘tkazish uchun respublikam izda har yili 
katta m iqdorda mehnat, turli m ateriallar va moddiy xarajatlar sarf 
etiladi. Shuning uchun dunyoning k o ‘pgina m am lakatlarida, shu 
jum ladan respublikam izda ham zararkunandalarga qarshi kurash 
usullarini takom inlashtirish va tannarxini pasaytirish b o ‘yicha 
sistem atik tadbirlar olib boriladi.