Donni saqlash va birlamchi qayta ishlash texnologiyasi

Jihoz va meteriallar:un namunalari,jadvallar, kal-kulyator.
O‘zlashtirish uchun savollar:

1. 
   Aralashgan, yirik tortilgan va elangan unlar qanday olinadi.
   
2. 
   Donni navli va yirik tortish texnologiyasini qisqacha bayon eting.
   
3. 
   Aralash unlar qanday ahamiyatga ega?
   
4. 
   Un tortish texnologik tizimlarini ta’riflab bering.
   

14-laboratoriya mashg‘uloti
YORMA SIFATINI ANIQLASH


Darsning maqsadi. Dondan olinadigan yormalar bilan tani-shish. Talabalarni yorma sifatini aniqlashni, bir turli yorma to‘p-lamidan olingan o‘rtacha namunalarni tahlil qilishni o‘rgatish.
Vazifa. Yorma namunasini ajratish va yormaning turi, raqami yoki naviga qarab organoleptik ko‘rsatkichlarini aniqlash.
Ishning mazmuni va tashkil etish tartibi: : namuna og‘irligi 1,5 kg. Qismlarni tan-lashda va o‘rtacha namunani ajratishda DAST ga rioya qilish zarur.
Yorma sifat ko‘rsatkichlarini aniqlash quyidagi tartibda amal-ga oshiriladi: avval rang, hid, ta’mi va g‘archillashi, so‘ng namlik, ombor zararkunandalari bilan zararlanishi, temir aralashmalar miqdori, yuqori sifatli mag‘iz miqdori, kulliligi aniqlanadi.
Organoleptik baholash. Yormaning ranggi, hidi, ta’mi va g‘archillashini aniqlash uchun quyidagi usullar qo‘llaniladi. Hid-ni kuchaytirish uchun yorma chinni kosachaga joylanib, ustidan oyna bilan yopiladi va qaynashgacha isitilgan suv hammomiga qo‘yiladi, Oradan 5 daqiqa o‘tgach uning hidi aniqlanadi. Yormani g‘archillashi yanchilgan, kam miqdordagi (har biri 1 g atrofida) 1-2 porsiyala-rini chaynash yo‘li bilan aniqlanadi. Gumonli hollarda hid, ta’m va g‘archillash yormadan tayorlangan bo‘tqadan aniqlanadi.
Laboratoriya tahlili. Namlik yanchilgan yorma namunasida, uni 130⁰ haroratida 40 daqiqa davomida quritib aniqlanadi. Yorma namunachasini 30 gr atrofidagi og‘irlikda laboratoriya tegirmoni-da yanchiladi. Yanchish yirikligi quyidagi shartlarga javob berishi kerak: yuzasi tozalangan no‘xat uchun 0,8 mm uyachalik sim elakdan o‘tishi kamida 50%, suli yormasi uchun kamida 60%, boshqa yormalar uchun kamida 75% bo‘lishi kerak.
Ikki aniqlashda o‘rtacha namlik topiladi. Paralel tahlillar o‘rtasidagi farq 0,2% dan oshmasligi kerak.