Доктори X. А л и у л о в Та ризчи — ф алсаф а фанлари доктори А. А Х м ед о в

* М аф отид ал-улум , 135- бет.
2 Уша ж о й д а , 138- бет.
3 Уша ж о й д а , 139- бет.
58

---

б ^л и б , ун да н б а д а н а ъ з о л а р и г а асаб о р к а л и т а р ц а л а - 
д и » 3. У рта аср Шарк; п ери п а тети клари учун ац л билим- 
нинг яна бир м анбаи дир. У лар а^лни икки турга — 
T yF-
ма ва ортти рил ган ац л га а ж р а т и ш а д и . Абу А бдуллой 
а ^ л н и о д ам нафсининг к у ч л ар и д а н бири деб ^исоблаб, 
ю ^ори да 
1
\ а й д этил ган уч т у р г а булади.
У м ум ан олган да, Абу А бдуллох ал-Х оразмийнинг 
.ф ал саф ий ^ а р а ш л а р н уз 
д а в р и илмий м а д а н и яти ва 
д у н ё к а р а ш и н и н г р и вож и га 
м а ъ л у м хисса 
булиб и$- 
шилди.
8. АБУ А Л И И БН С И Н О Н И Н Г И Л М И Й -Ф А Л С А Ф И Й ВА
И Ж Т И М О И Й К А Р А Ш Л А Р И
И б н Сино У рта Осиё, бутун мусулмон Ш ар ц и т а б и ­
ий-илмий ва и ж ти м о и й -ф ал саф и й фикрининг бую к на- 
мояндаси, тиббиёт, ф а л с а ф а , ^ат о р табиий-илмий ф а н ­
л а р , бадиий ад аб и ёт со.^алари буйича куп л аб а с а р л а р
муаллиф и, маш хур ^омусий олим — м ута ф акк и рд и р.
^ Ибн Сино У рта аср ф ал с аф и й , табиий-илмий, иж- 
тимоий-снёсин, ахлоций ф и к р л а р тари хи га буюк ^исса 
^ушди. Форобий 
уз х и зм а тл а р н , ^омусий а ^ л и учун 
Ш а р в д а «ал -м у ал л и м у с — соний»— «Иккинчи м уаллим» 
(А ри стотель «биринчи м уа л л и м » д еб ю ритилган) д еган 
ном билан маш хур б улган б улса, И бн Сино «Ш ай х ур- 
раис» (о л и м л ар бошлиги) деб ном ^озонди. И б н Сй- 
но.нииг т а р ж и м а и холи унинг шогирди Абу У б а й д .Ж у з -
ж о п л й томонидан устози ти л ид ан ёзиб олинган. .
Ибн Сино 980 йили Б ухоро я^ин и даги А фш она ^иш- 
лог.ида тугилди. Б у д а в р д а Б ухоро С омонийлар д а в л а - 
тининг 
м а р к а з и булиб, 
^унар^мандчилик, савдо-соти^ 
энг р и в о ж л а н г а н , и^тисодий, илмий ва м а д а н и й томон- 
д а н т а р а н и й этган ш а ^ а р л а р д а н хи со б л а н ар эди. Ай- 
ни^са Б ухоронинг китоб б о зо р л а р и в а к у ту б х о н ал ар и
бутун Ш а р а д а маш хур б^либ, бу е р д а ш ар^нин!4 шоир, 
ол и м -ф о зи л л а р и йигилиб т у р ар эди л ар . М аъ лу м к и , та- 
ри хда 
С ом он ий лар д а в л а т и а р а б л а р г а ^ а р ш и цатор 
халк, ^у зг о л о и л а р и н а т и ж а с и д а х а л и ф а л и к д а н муста- 
цил булнб а ж р а б ч и а д а н биринчи ерл и ф е о д а л л а р д а в ­
л а т и с и ф а т и д а м аълум. И бн Сино тугилган, ^сиб, улгай- 
ган д а в р С ом он ий лар д а в л а т и уз умрининг сунгги 
й иллари н и бош и дан кечираётган в а У рта Осиёнинг^жа- 
н убида янги ф е о д а л / д а в л а т и Р а з н а в и й л а р хукмдорли- 
ги, Ш а р к д а эса ^ у д р атл и Д о а а х о н и й л а р д а в л а т и в у ­
ж у д г а к е л а ё т г а н бир д авр э д и !* ]