Odamlarda kasallik qo‘zg‘atuvchilari
Orthopoxvirus: chechak viruslari, ospovaksina, maymun chechagi,, sigir chechagi. Parapoxvirus:orfa virusi(noinfeksion pustulyoz dermatiti), sigirlar psevdoospasi virusi.
Klassifikatsiya qilinmagan poksviruslar: kontagioz mollyuska virusi, Yaba virusi, Tana virusi.
hayvonlarda kasallik qo‘zg‘atuvchilari:
Orthopoxvirus: sigir chechagi virusi sichqonlar ospasi, quyonlar ospasi virusi, maymunlar ospasi virusi.
Parapoxvirus: Orfa virusi, sigirlar psevdoospa virusi, buzoqlar papilloz stomatiti virusi.
Avipoxvirus: qushlar poksviruslarining ko‘psonli turlari.
Capripoxvirus:qo‘ylar chechagi virusi, echkilar chechagi virusi, sigirlar terikasalligi virusi.
Leporipoxvirus:miksomalar virusi (quyonlar) quyonlar fibromasi virusi.
Suipoxvirus: cho‘chqalar chechagi virusi.
Klassifikatsiyalanmagan viruslar:Tana virusi Yaba virusi (maymunlar)
Poksviruslar tashqi muxitda chidamli bo‘lib birnecha oylar quritilgan xolda bo‘lishi mumkin, ko‘pgina dezinfeksiya moddalariga chidamli ( 1 poyizli fenolda bir sutkadan so‘ng aktivligini yo‘qotadi, 5 foyizli xloraminda -2 soat), glitserin eritmasida sovutgichda birnecha yil saqlanishi mumkin,1000S da birzumda, 600S da - 15 min.
Tabiiy chechak virusni ko‘paytirish (kultivirovaaniye) uchun tovuq embrioni ishlatiladi. Unda oq blyashkalar h+osil qiladi, virus ospovaksina esa qora blyashkalar h+osil qiladi. Bu oila vakilliri xar xil xujayra kulturalarida tsitopatik effektlar h+osil qiladi.
Poksviruslar organizm h+ujayrasiga shlaklarni chiqarish yo‘llari orqali tushadi
Yangi tadqiqodlarga asosan, virus chiqindi zarrachalarga o‘xshab yashirin xolatga kiradi va ular h+ujayrani h+ar h+il begona zarrachalardan tozalaydigan
h+ujayralar tomonidan yutiladi.Poksviruslarni (chachak virusini) h+ujayraga yuqishini quyidagicha tushuntiriladi. Viruslar ko‘payishlari uchun xujayraga kirishni qandaydir yo‘lini topib o‘z DNK larini xujayraga joylashtiradilar. DNK xujayraga joylashgandan so‘ng, xujayra virusni ishlab chiqaradigan xususiyatga ega bo‘ladi.Ko‘p viruslar bu yo‘lni amalga oshirish uchun xujayra membranasi bilan birlashib ketadilar DNK sini joylashtirish yoki xujayra bo‘shlig‘iga kirish uchun membranani kichik sosudlari orqali amalga oshiradi.
Poksviruslar h+ujayra bilan munosabatda bo‘lishni bu ikkala yo‘li bilan h+am amalga oshirishi mumkin. Ammo virusni h+ujayraga kirish h+ozircha to‘la aniqlanmagan.
Do'stlaringiz bilan baham: |