Djafarova Nigina Alisherovna “turizmda statistik ma’lumotlarni yig’ish metodologiyasini xalqaro standartlarga moslashtirish yo’llari”

 
1.2 – chizma. BMT ning xalqaro statistika boʻyicha tavsiyanomalar 
ishlab chiqish sxemasi
 
Manba:
 
Александрова  А.Ю.  Статистика  туризма.  Учебник.  -    М.:  Федеральное 
агентство по туризму, 2014. — 41 с. 
 
Chizmadagi raqamlar: 
1  –  dastlabki  soʻrov;  2  –  taklif  loyihasi;  3  –  mamlakatlar  mulohazasi;  4  -  boshlangʻich 
loyiha; 5 – tavsiyanoma loyihasi; 6 – BMT tavsiyanomasi
 
 
Turizm  statistikasi  sohasida  Iqtisodiy  Rivojlanish  va  Hamkorlik 
Tashkiloti  (IRHT)  va  Yevrostat  faoliyati.  BTT  bilan  bir  qatorda  turizm 
statistikasining  rivojlanishida  IRHT  hamda  Yevrostat  faoliyati  ahamiyatli 
hisoblanadi.  Ushbu  tashkilotlar  turizm  sohasida  xalqaro  statistik  standartlarni 
ishlab chiqish va tadbiq etishga katta hissa qoʻshgan. Statistik faoliyat koʻlamini 
hisobga  olganda,  ularni  dunyodagi  turizm  statistikasining  asosiy  markazlaridan 
biri deb hisoblash mumkin.  
IRHT  ga  a’zo  mamlakatlarda  turizm  xizmatlar  sohasining  eng  muhim 
komponenti  hisoblanadi.  1984-yili  tashkil  topgan  Turizm  Qoʻmitasi  hozirgi 
kunda  turizm  sohasida  xalqaro  hamkorlikning  turli  jihatlari  muhokama 
qilinadigan  IRHT  ning  markaziy  maydoniga  aylangan.  Qoʻmitaning  asosiy 
faoliyati  turizmning  iqtisodiy  va  ijtimoiy  faoliyati  metodologiyasiga  mos 
xalqaro statistik standartlar qabul qilish orqali e’tiborni qaratish.  

---

49 
 
Turizm Qoʻmitasi IRHT ga a’zo mamlakatlarga, hamda alohida holatlarda 
tashkilotga  a’zo  boʻlmagan  mamlakatlarga  ham  quyidagi  vaziyatlarda  yordam 
koʻrsatadi: 
-  Oʻrta  va  uzoq  muddatli  rivojlanish  strategiyalarini  amalga  oshirish, 
turizm sohasida samarali siyosat olib borish bilan chambarchas bogʻliq boʻlgan 
boshqa  sohalar  –  ta’lim,  atrof-muhit  muhofazasi,  innovatsion  faoliyat,  bandlik, 
transport  kabilarga  oid  siyosatni  ishlab  chiqish  evaziga  turizm  rivojlanishidan 
maksimal darajada iqtisodiy, ijtimoiy, ekologik manfaat koʻrish; 
- uzoq muddatli turizm rivojlanishida iqtisodiy oʻsish  katalizatori sifatida 
aholining  bandligini  nafaqat  alohida  yirik  shahar  markazlarida,  balki  barcha 
hududlarda oshirish; 
- 
turistik 
destinatsiyalarning 
brendi 
va 
raqobatbardoshlikligini 
kuchaytirish,  hamda  umumiy  iqtisodiy  oʻsishni  ta’minlash  maqsadida  hududni 
mahalliy  aholi,  tashrif  buyuruvchilar  va  investorlar  uchun  jozibador  joyga 
aylantirish; 
-  uzoq  muddatli  iqtisodiy  oʻsishga  erishish  maqsadida  turizm  sohasida 
olib boriladigan siyosatni samarali isloh qilish; 
- turizm sohasida xalqaro hamkorlikni mustahkamlash va kengaytirish.  
 
Bugungi kunda turizm statistikasi quyidagi maqsadlarda olib boriladi [123]: 
  Xalqaro  tuzimning  mamlakatlar  iqtisodiyotiga,  xususan  –  toʻlov 
balansiga ta’sirini baholash; 
  Turizm  material-texnik  bazasini  rejalashtirganda,  uning  rivojlanishi, 
asosiy tendensiyasi va yoʻnalishlarini aniqlash; 
  Marketing  tadqiqotlarini  olib  borish  hamda  potensial  iste’molchiga 
turmahsulotni siljitish.