Диссертатсия тўрт бўлимдан иборат

1.1 Криптографиянинг ривожланиши
Инсоният тсивилизатсияси тарихи ҳам ахборотни хавфсиз узатиш тизимларини яратиш тарихига айланди. Ахборотни шифрлаш ва махфий узатиш санъати деярли барча штатларга хос эди.
Милоддан аввалги 1900 йиллар атрофида. э. қадимги мисрликлар маълум хабарларни кодлаш учун иероглифларни ўзгартириш ва бузишни бошладилар.
Милоддан аввалги 600-500 йилларда. э. Қадимги яҳудийлар "Атбаш" криптографиясининг тартибли тизимини яратдилар - Россияда у "гиббериш" деб номланади. Усулнинг моҳияти оддий: ёзишда алифбонинг бир ҳарфи бошқаси билан алмаштирилади, масалан, "а" ҳарфи ўрнига, ҳар доим "И" ҳарфи ёзилади.
Разведка ва контрразведканинг асосий тамойиллари, жумладан, ахборотни қайта ишлаш усуллари биринчи марта хитойлик олим Сун Тзу томонидан милоддан аввалги 500-йилларда ўзининг "Уруш санъати" китобида шакллантирилган.
8-асрда араб тилининг биринчи луғатини тузувчи Абу Яҳмадий юнон тилида ёзилган Византия махфий хабарларини бузишни ўрганган.
ХВИИ асрда АҚШ асосчиларидан бири, мамлакатнинг учинчи президенти ва олим Томас Жефферсон криптографияга қизиқа бошлади. У силиндрсимон шифрлаш машинасини яратди, бу ўнлаб кодлаш вариантларини таъминлади. Шунга ўхшаш қурилмалар бутун дунёда Иккинчи жаҳон уруши охиригача ишлатилган.
1930-йилларда немис олимлари Энигма шифрлаш машинасини яратдилар - аслида биринчи махсус механик компютер. Энигма пайдо бўлганидан уч йил ўтгач, ушбу қурилманинг ишлаш принтсипи махсус яратилган британиялик олимлар гуруҳи томонидан очилди.
Йигирманчи асрнинг ўрталарида биринчи компютерларнинг пайдо бўлиши вазиятни тубдан ўзгартирди - амалий криптография ўз ривожланишида улкан сакрашни амалга оширди ва "криптография" атамаси ўзининг асл маъноси - "махфий ёзиш", "махфий ёзиш" дан узоқроққа кетди. . Бугунги кунда ушбу интизом махфий алгоритмлар, шу жумладан махфий параметрлардан фойдаланган ҳолда алгоритмлар ёрдамида маълумотларни ўзгартиришга асосланган мутлақо бошқа характердаги ахборот ўзаро таъсирини ҳимоя қилиш усулларини бирлаштиради. Бу эрда "ахборотнинг ўзаро таъсири" ёки "ахборотнинг ўзаро таъсири жараёни" атамаси икки ёки ундан ортиқ субъектлар ўртасидаги ўзаро таъсир жараёнини англатади, унинг асосий мазмуни маълумотларни узатиш ва / ёки қайта ишлашдир. Замонавий криптографияда мавжуд бўлган бир нечта асосий маълумотларни ўзгартириш усуллари мавжуд, аммо уларнинг барчаси амалий тизимларни яратиш учун "ғишт" дир. [4]