40
ривожлантириш тарафдоридир. Шу муносабат билан мамлакат 2017-2019-
йилларга мўлжалланган Ҳамкорлик стратегиясини биргаликда ишлаб чиқиш
ва жорий йилнинг ўзида қабул қилишга тайёр. Айни пайтда ушбу стратегияга
киритиш учун умумий қиймати 1,4 миллиард АҚШ долларига тенг бўлган 21
лойиҳа бўйича таклифлар тайёрлаб қўйилган", дейилади хабар матнида.
Ўзбекистон Республикасининг Ислом тараққиёт банкига қисқа вақт
оралиғидаги аъзолиги мобайнида, Банк билан молиявий ва техник ҳамкорлик
барқарор ривожланиб, ижобий истиқболларга эга бўлди.
Ўзбекистонга банк томонидан соғлиқни сақлаш, таълим, ирригация ва
мелиорация, энергетика, сув таъминоти, коммунал хўжалик, йўл
инфратузилмасини ривожлантириш, кичик бизнесни қўллаб қувватлаш каби
соҳаларда 15 та лойиҳани амалга ошириш учун 463,8 миллион АҚШ доллари
ажратилган.
Шуниндек, Ислом тараққиёт банки ва Ўзбекистон Республикаси
ҳукумати ўртасида 14 лойиҳани ўз ичига олган ҳамкорлик дастури ишлаб
чиқилган.
Мазкур
дастур
доирасида
таълим,
соғлиқни сақлаш,
инфратузилмани ривожлантириш (сув таъминоти, уй-жой коммунал
хўжалиги ва бошқ.), энергетика, кичик бизнесни ривожлантириш, қишлоқ
хўжалиги каби соҳаларни молиялаштириш кўзда тутилган бўлиб
унинг
умумий қиймати 418,15 млн.АҚШ долларини ташкил этади.
Ҳозирда Ислом тараққиёт банки Ўзбекистон ҳамкорлик қилаётган
халқаро молия институтлари орасида етакчи ўринлардан бирини эгаллаб,
мамлакат иқтисодиётида таркибий ўзгаришларни амалга оширишда муҳим
аҳамият касб этади.
Ўзбекистон Республикасининг Ислом тараққиёт банкига қисқа вақт
оралиғидаги аъзолиги мобайнида, Банк билан молиявий ва техник ҳамкорлик
барқарор ривожланиб, ижобий истиқболларга эга бўлди.
Ўзбекистон банклари 1992 йил 30 апрелда собиқ Совет республикалари
ўртасида тақсимланганидан сўнг, ЕТТБнинг аьзоси бўлди. 1993 йил май
ойидан бери Тошкент шахрида ЕТТБ идораси фаолият кўрсатмоқда.
41
ЕТТБ Ўзбекистонда ўз фаолияти еттита йўналишини белгилади. Булар
қуйидаги соҳаларни ривожлантиришга қаратилади:
молия сектори ва банк инфратузилмаси;
кичик ва ўрта корхоналар;
бозор инфратузилмаси;
энергетика мажмуаси;
пахтани қайта ишлаш ва енгил саноатнинг бошқа тармоқлари;
сайёҳлик инфратузилмаси;
табиий ресурсларни ўзлаштириш.
Юқоридагиларга асосланган ҳолда, шуни хулоса қилишимиз
мумкинки, Халқаро
Валюта Фонди, Жаҳон банки, Европа Тикланиш ва
Тараққиёт банки, Осиё тараққиёт банки ҳамда Ислом тараққиёт банки
мамлакатимизда қатор истиқболли лойиҳаларни амалга оширишда ўзининг
маблағларини ажратиш билан фаол иштирок этмоқда. Шунингдек,
мамлакатимиздаги бир қатор инвестицион лойиҳаларни амалга оширишда
ҳам мазкур ташкилотларнинг ўрни муҳимдир.
Xалқаро молия институтлари жаҳон иқтисодиёти ривожланишига ва
xалқаро иқтисодий муносабатлар соҳасида муаъян муаммоларни ҳал қилиш
иштирокчи мамлакатлар молиявий ресурсларни бирлаштириш орқали
яратилган.
Xалқаро молия институтларининг паёдо бўлиши қуйдаги
сабабларга
боғлиқ:
иқтисодий хаётни, таьлимни xалқаролаштиришни мустаҳкамлаш
Жаҳон иқтисодий алоқаларини давлатлараро тартибга солиш,
жумладан пул-кредит ва молиявий алоқаларни ривожлантириш;
муаммоларни
биргаликда
хал
қилиш
зарурияти,
Жаҳон
иқтисодиётининг беқарорлиги, шу жумладан жаҳон валюта тизими, валюта
бозорлари, кредитлар, қимматли қоғозлар.
Ҳозирги пайтда Ўзбекистон Xалқаро валюта жамғармаси, Жаҳон банки
42
гуруҳи, Европа тикланиш ва тараққийот банки ва бошқа йирик xалқаро
молия институтлари билан ишлаш бўйича етарли даражада тажриба
тўплаган.
Халқаро валюта-кредит ташкилотлари қуйидаги мақсадларни кўзлаган
ҳолда фаолият юритади:
жаҳон иқтисодиёти ва халқаро молияни барқарорлаштириш
мақсадида жаҳон ҳамжамиятида харакатларни бирлаштириш;
валюта ва молия-кредит муносабатларини халқаро тартибга солишни
амалга ошириш;
жаҳон валюта ва молия-кредит сиёсатининг стратегия ва
тактикасини ҳамкорликда ишлаб чиқиш ва мувофиқлаштириш.
Минтақавий ривожланиш банклари ўз минтақаларига бошқа халқаро
ташкилотларга нисбатан имтиёзли кредитлар ажратиш орқали уни
ривожлантиришни назарда тутади. Бундай
ривожланиш ташкилотларига
Европа тараққиёт ва тикланиш банки, Осиё тараққиёт банки, Америкааро
ривожланиш банки, Африка ривожланиш банки, Ислом тараққиёт
банкларини киради.
Бугунги кунда Ўзбекистоннинг Xалқаро молия институтлари билан
алоқаларидаги
фаолиятининг
асосий
йўналишлари
қуйдагилардир:
ривожланган давлатлардаги жамиятни мустаҳкамлаш; xалқаро молия
ташкилотлари билан ўзаро ҳамкорлик қилиш учун қулай
шарт-шароитлар
яратиш;
xалқаро
молиявий
ташкилотлардан
давлат
бошқаруви
самарадорлигини ошириш, шунингдек, миллий молиявий тизимни
такомиллаштириш бўйича XВФ тажрибасини ошириш учун теxник ёрдамдан
фойдаланиш; Ўзбекистоннинг иқтисодий сиёсатига инвесторларнинг
ишончини ошириш ва бошқалар.
Do'stlaringiz bilan baham: