Diskret matematika va matematik mantiq fanidan

7- t a ’ r i f . Faqat va faqatgina x M lar uchun bir vaqtda Ρ(x) chin qiymat va Q(x) yolg‘on qiymat qabul qilganda yolg‘on qiymat qabul qilib, qolgan hamma hollarda chin qiymat qabul qiladigan Ρ(x) Q(x) predikat Ρ(x) va Q(x) predikatlarning implikasiyasi deb ataladi.

Har bir tayinlangan x M uchun

Ρ(x) Q(x) Ρ (x) Q(x)

teng kuchlilik to‘g‘ri bo‘lganligidan I _PQ I _P I_Q CI _P I_Q o‘rinlidir.

Quyidagi formulaning chinlik to’plamini tuzing:

A(x) B(x) C(x)

Quyidagicha belgilash kiritamiz:

1-ish.
2x 3(x 1) 1;.

2x 3x 3 1;.

- x -4

x4

I _{A( x)} (;4); I _{A( x)} [4; ). ,
2-ish.

2 ^{x 1} (4x ² 4x 1) 0; 2 ^{x 1} (2x 1)² 0;

2x 1 0


I _{B( x)} (0.5; ), I _{B( x)} (;0.5]

PREDIKATLAR MANTIQI FORMULASINING NORMAL SHAKLI. PREDIKATLAR USTIDA MANTIQIY AMALLAR

Predikatlar ustida mantiqiy amallar Predikatlar ham mulohazalar singari faqatgina chin yoki yolg‘on (1 yoki 0) qiymat qabul qilganliklari tufayli ular ustida mulohazalar mantiqidagi hamma mantiqiy amallarni bajarish mumkin.

Bir joyli predikatlar misolida mulohazalar mantiqidagi mantiqiy amallarning predikatlarga tatbiq etilishini ko‘raylik.

1-ta’rif. Berilgan to‘plamda aniqlangan va predikatlarning kon’yunksiyasi deb, faqat va faqat x M qiymatlarda aniqlangan

hamda va lar bir vaqtda chin qiymat qabul qilgandagina chin qiymat qabul qilib, qolgan barcha hollarda yolg‘on qiymat qabul qiluvchi yangi predikatga aytiladi va u Ρ(x) Q(x) kabi belgilanadi.

Ρ(x) Q(x) predikatning chinlik sohasi I _P I_Q to‘plamdan, ya’ni va predikatlar chinlik sohalarining umumiy qismidan iborat bo‘ladi.

2-ta’rif. Berilgan M to‘plamda aniqlangan Ρ(x) va Q(x) predikatlarning diz’yunksiyasi deb, faqat va faqatgina x M qiymatlarda aniqlangan hamda Ρ(x) va Q(x) predikatlar yolg‘on qiymat qabul qilganda yolg‘on qiymat qabul qilib, qolgan barcha hollarda chin qiymat qabul qiluvchi yangi predikatga aytiladi va u Ρ(x) Q(x) kabi belgilanadi.

Ρ(x) Q(x) predikatning chinlik sohasi I _P I_Q to‘plamdan iborat bo‘ladi.

3-ta’rif. Agar hamma x M qiymatlarda Ρ(x) predikat chin qiymat qabul

qilganda yolg‘on qiymat va x M ning barcha qiymatlarida Ρ(x) predikat yolg‘on qiymat qabul qilganda chin qiymat qabul qiluvchi predikatga Ρ(x) predikatning inkori deb ataladi va u Ρ (x) kabi belgilanadi.

Bu ta’rifdan I _P M \ I_P CI _P kelib chiqadi.

4-ta’rif. Faqat va faqatgina x M lar uchun bir vaqtda Ρ(x) chin qiymat va Q(x) ;yolg‘on qiymat qabul qilganda yolg‘on qiymat qabul qilib, qolgan hamma hollarda chin qiymat qabul qiladigan Ρ(x) Q(x) predikat Ρ(x) va Q(x) predikatlarning implikasiyasi deb ataladi: