Dirixle prinsipi

1 – masala. 

Kamida nechta natural son olinsa, ular orasida ayirmasi 5 ga boʻlinadigan 

ikkitasi topiladi? 

Yechilishi.

  Ixtiyoriy  tanlab  olingan  natural  sonni  5  ga  boʻlganda  u  5  ga  qoldiqsiz 

boʻlinadi yoki quyidagi qoldiqlardan bittasi qoladi; 1, 2, 3, 4. Shuning uchun 5 ta natural sonni 

tanlab  olganda  biz  uchun  eng  “noqulay”i  ularning  qoldiqlari  turlicha  boʻlgani,  ya’ni  5  ga 

boʻlganda 0, 1, 2, 3, 4 qoldiq qolganlari boʻladi. Shuning uchun bu holda ular orasida ayirmasi 

5  ga  qoldiqsiz  boʻlinadigan  juftlik  topilmaydi.  Demak  6  ta  son  olish  kerak,  chunki  oltinchi 

sonni 5 ga boʻlganda yuqoridagi qoldiqlardan biri hosil boʻladi. Masala yechildi. 

2 – masala.

 

25 ta qutida uch turdagi konfet berilgan (har bir qutida faqat bir turdagi 

konfet berilgan). Ular orasida albatta bir xil turdagi 9 ta quti topilishini isbotlang. 

---

 

Yechilishi.

  24  ta  qutini  3  ta  yashikka  turlari  boʻyicha  joylashtiraylik.  Biz  uchun  eng 

“noqulay” boʻlgan hol bu har bir yashikda 8 ta qutichaning joylashgani boʻladi. Biroq bizda 

yana bitta quti bor. Biz bu qutini yuqoridagi yashiklardan biriga joylashtiramiz va unda 9 ta 

konfet solingan quti boʻlib qoladi. Masala yechildi. 

3 – masala.

 Stol ustida aralashtirilgan holda 3 ta juft qoʻngʻir va 2 ta juft qora 

qoʻlqoplar berilgan. Qorongʻi sharoitda kamida nechta qoʻlqopni olganda bir juft bir xil 

rangdagi qoʻlqoplar hosil boʻladi?