Dinshunoslik ma'ruza doc

PROTESTANTLIK  –  bu  ham  xristianlikdagi  yana  bir  yunalish  bo'lib,  katolisizm  va 

pravoslaviyedan  farqli  o'laroq,  diniy  qarashlar  jihatidan  ham,  cherkovlar  orasidagi  munosabatlar 

jihatidan  ham  bir  xil  bo'lmagan  yo'nalishlarni  faqatgina  kelib  chiqishi  jihatidan  bir-birlari  bilan,  XVI 

asrdagi  yangilanish  harakati  bilan  bog'liq  bo'lgan  ko'pgina  diniy  jamoalar,  cherkovlar,  mazhablarni 

yuzaga keltirgan. Protestantlik xudojo'ylikning asosiy talabini dinda odamning tashqi ko'rinishidan ichki 

hayotiga olib utdi va uni ixtiyoriy diniy ishonch bilan bog'ladi. Protestantchilik Bibliyaga sig'inishning 

o'ziga  xos  shaklini  qaror  toptirdi.  Bu  bilan  protestant  islohotchilari  dastlabki  xristianlikning  oliy 

maqsadlarini,  yuksak  orzularini  qayta  tiklash,  uni  keyingi  davr  cherkovlari  «bo'zishlaridan»  xalos 

qilishga intildilar. 

 

Protestantlik diniy marosimlarning ko'pchiligini bekor qilgan.O'lganlarga bag'ishlab duo o'qish, aziz-

avliyolarga sig'inish, ular sharafiga turli-tuman bayramlar o'tkazish, mukaddas murdalarga, sanamlarga 

topinishlar  bekor  qilingan.ibodat  uylari  ortiqcha  bezaklardan,  mehrob,  sanam,  haykallardan  xoli 

qilingan;  monostirlar  va  monaxlikdan  ham  voz  kechilgan,  ruhoniylarning  uylanmaslik  sharti  bekor 

qilingan.  Bibliya  milliy  tillarga  tarjima  qilindi,  uni  sharhlash  har  bir  xudojo'yning  eng  muhim  burcha 

bo'lib qoldi. 

PDF created with pdfFactory trial version 

www.pdffactory.com

---

 

Lyuteranliq  anabaptizm,  anglikanliq  kalvinizm,  svingchilik  protestantlikning  ilk  shakllari  bo'lgan. 

Keyinchalik  «sunggi  protestantlik»  umumiy  nomi  bilan  ma'lum  bo'lgan  bir  qancha  diniy  oqimlar, 

tashkilotlar pay bo'lgan. 

 

Hozirgi  kunda  Markaziy  Osiyodagi  protestantlik  birlashmalari  yangi  mustaqil  respublikalarda 

demokratik o'zgarishlarga muvofiqlashishga intilyaptilar; islohot jarayonlarining rivojlanish to'lqinlarida 

targ'ibot  ishlarini  faollashtirmoqdalar;  dindorlarning  ijtimoiy  jarayonlardagi  faol  ishtirokchilarining 

o'zlariga ma'qul bo'lgan shakllarini belgilamoqdalar.