Dinlari tarixi

Abu Rayhon 
Beruniy

---

126
viylik, yahudiylik, nasroniylik kabi murakkab ideologik 
tizimga ega dinlar tinch-totuv faoliyat olib borganlikla-
ridan dalolat beradi. Bunday holatni hozirgi O‘zbekis-
tondagi  islom,  xristian,  yahudiy  dinlari  va  boshqa 
konfessiyalarning o‘zaro munosabatlari misolida ham 
ko‘rish mumkin.
Ko‘p millatli va ko‘p konfessiyali mamlakatimizda 
millatlararo hamjihatlik va diniy bag‘rikenglik soha-
sida olib borilayotgan izchil davlat siyosati turli millat 
hamda barcha diniy konfessiya vakillarining emin-er-
kin yashashlari uchun mustahkam asos yaratdi. Bugungi 
voqyelik buning yorqin isbotidir.
Konstitutsiya asosida qabul qilingan «Vijdon erkinli-
gi va diniy tashkilotlar to‘g‘risida»gi qonunga muvofiq, 
«Davlat diniy konfessiyalar o‘rtasidagi tinchlik va totu-
vlikni qo‘llab-quvvatlaydi. Bir diniy konfessiyadagi din-
dorlarni boshqasiga kiritishga qaratilgan xatti-harakatlar 
(prozelitizm),  shuningdek,  boshqa  har  qanday  missio-
nerlik faoliyati man etiladi. Ushbu qoidaning buzilishiga 
aybdor bo‘lgan shaxslar qonun hujjatlarida belgilangan 
javobgarlikka tortiladilar». 
MA’LUMOT UCHUN
«Bag‘rikenglik tamoyillari Deklaratsiyasi»dagi «tolerant» so‘zi 
o‘zbek tiliga «bag‘rikenglik» deb tarjima qilinganidan keyin u tilimiz-
da o‘rnashib qoldi. Rus tiladi «terpimost» so‘zi boshqachasiga aytgan-
da «sinisxoditelnost», ya’ni bag‘rikenglik, kengfe’llik ma’nolarini an-
glatadi. Diniy soha haqida gap ketganida ruslar «veroterpimost» so‘zini 
ishlatishadi. O‘zbek tilida «diniy bag‘rikenglik» iborasi aynan shunga 
adekvat hisoblanadi.
«... biror qavm 
(kishilari)ni yoq-
tirmaslik sizlarni 
ularga nisbatan 
adolatsizlik qili-
shga undamasin»