Dinlari tarixi

MARKAZIY OSIYOGA BUDDAVIYLIKNING 
KIRIB KELISHI
Buddaviylik O‘zbekiston janubining qadimgi va ilk 
o‘rta asrlar tarixida chuqur iz qoldirgan din hisoblana-
di. Mamlakatimiz hududida buddaviylik madaniyatiga 
oid yodgorliklarning ochilgani va o‘rganilgani, yuksak 
darajali ko‘rinishdagi badiiy asarlar va buyumlarning to-
pilgani ham bundan dalolat berishini siz tarix darslarida 
o‘qigansiz. 
Buddaviylikning eng mashhur qadimgi yodgorliklari 
milodning III–I asrlariga mansub. VII asrning boshlari-
da Termizda 10 ta buddaviylik monastiri (sangarama) va 
mingta rohib bo‘lgan. Markaziy Osiyoda V–VIII asrlar-
da buddaviylik o‘rnini islom dini egallay boshladi.
1927-yilda qadimiy Termizda buddaviylikka oid 
noyob yodgorliklar mavjudligi aniqlandi. Termiz arxeo-
logik kompleks ekspeditsiyasining (TAKE) ishlari na-
Shri­Lankaning 
qadimiy poytaxti 
Anuradxapuradagi 
stupa
Yer osti va yer usti 
ibodatxonasi. II–IV 
asrlar. Qoratepa

---

39
Ayritom topilmasi
tijasida Qoratepa va Chingiztepa balandliklarida ikki-
ta yirik buddaviylik monastiri bo‘lganligi aniqlandi va 
grek-buddaviylik me’morchiligi va haykallarining par-
chalari topilgan o‘nlab joylar qayd etildi.