Dilorom qosimova menejment nazariyasi



Download 8,03 Mb.
Pdf ko'rish
bet65/364
Sana06.07.2021
Hajmi8,03 Mb.
#110165
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   364
Bog'liq
dZIlM1S1I0RyIt93d73AObnop07EAIUfBS6Aqp3s

Nazorat  savollari
1.  Iq tiso d iy   q o n u n la r  tizim id an   fo y d alan ish n in g   q a n d a y   asosiy 
b o sq ic h la ri  m av ju d ?
2.  U m u m iy   falsafiy  q o n u n la rn i  ay tib   b erin g .
3.  Q a n d a y   iqtisodiy  q o n u n la r  m av ju d ?
4.  M e n e jm e n t  m ex a n iz m i  sx e m a sin i  ifodalab  b ering.
5.  M enejm entning  asosiy  tamoyillarining  mohiyati  nim adan  iborat?
69


5-bob.  MENEJMENT  FUNKSIYALARI
5.1.  M enejm ent  ja ra y o n in in g   m azm uni
5.2.  M en ejm en tn in g  fu n k siyalari  va  u la rn in g   ta sn ifi
5.1.  M enejm ent  ja ra y o n in in g   m azm u n i
M e n e jm e n t  b u tu n   b o s h q a ru v   tiz im in in g   u z lu k siz   am al  qilishi 
ja ra y o n in i  ifodalaydi.  U   m e h n a t  ja ra y o n in in g   b a rc h a   x u s u s iy a tla ri- 
g a   e g a .  U m u m a n   m e n e jm e n t  ja ra y o n in i  te x n o lo g iy a   (q a n d a y   a m a l­
g a  o sh irilad i),  ta sh k il  e tis h   (k im   v a   q a n d a y   ta rtib d a )  n u q ta i  n azari- 
d a n   ta v s ifla s h   m u m k in .  M e n e jm e n t  ja ra y o n i  m a z m u n in in g   u c h   ji- 
h a tin i  a jra tis h   m u m k in :  te x n ik a v iy ,  ish la b   c h iq a rish ,  iq tiso d iy   v a 
ijtim oiy.  T exnikaviy  jih a td a n   -   b u   m a h su lo t  ishlab  ch iq arish ,  m e ta ll 
yoki  n e ft  a jra tib   o lish n i  b o sh q a rish ;  ish lab   c h iq a rish d a   -   bu  ish lab  
c h iq a rish n i  ta s h k il  e tis h   ja ra y o n i,  y a ’ni  b o 'lin m a ,  sex ,  k o rx o n a la r 
o ‘za ro   t a ’sirini  b o sh q a rish ,  iq tiso d iy   jih a td a n   ish lab   ch iq a rish ,  ish 
k u c h i  v a   b u tu n   iq tiso d iy   m u n o s a b a tla r   tiz im ig a   ra h b a rlik   q ilish , 
ijtim o iy   jih a td a n   -   bu  m e h n a t  ja m o a si  ijtim o iy   e h tiy o jla rin i  qondi- 
rish ,  in so n n i  ta rb iy a la sh d ir.  M e n e jm e n t  ja ra y o n i  te x n o lo g iy a si  m e ­
n e jm e n t  x o d im lari  to m o n id a n   b a ja rila d ig a n   o p e ra ts iy a   v a   am allar- 
d an   ib o ra td ir.
S h u n d a y   qilib,  m e n e jm e n t  ja ra y o n i  ra h b a r  v a  b o sh q a ru v   appa- 
r a tin in g   q o 'y ilg a n   m a q s a d la rg a   e ris h is h   u c h u n   k is h ila rn in g   birg a- 
likdagi  fao liy atin i  m u v o fiq la sh tirish   b o 'y ic h a   m a q sad li  h a ra k a t  qili- 
sh id ir.  M e n e jm e n t  fa o liy a tin i  a m a lg a   o sh irish   ta r tib ig a   k o 'ra   uni 
q u y id ag i  b o sq ic h la rg a   b o 'lish   m u m k in :  m a q sa d ,  v a z iy a t,  m u a m m o , 
q a ro r  q a b u l  qilish.
H a r  b ir  t a ’s ir  e tis h n i  a m a lg a   o sh irish d a n   avval  u n in g   m a q sa d i 
a n iq la n is h i  lo z im ,  c h u n k i  b o s h q a ru v   m a ’lu m   m a q s a d g a   e ris h is h  
u c h u n   a m a lg a   osh irilad i.  M e n e jm e n tn in g  k ey in g i  b o sq ich i  b o sh q a ru v  
ja ra y o n id a g i  v a z iy a tn i  tah lil  e tish d a n   ib o ra t.  U   tiz im n in g   h o latin i 
b a h o la sh ,  u n i  y a x s h ila s h   y o 'lla rin i  iz la sh   yo k i  u n d a g i  salb iy   hislat- 
larn i  b a rta r a f  qilish  bilan  b o g 'liq   ish la rn i  tav siflay d i.  M u a m m o   b o s ­
q ic h id a   tiz im n in g   h o z irg i  h o la tin i  u n in g   riv o jla n tiris h   m a q s a d ig a  
n is b a ta n   q a ra m a -q arsh ilik la rin i  a n iq la sh   k o 'z d a   tu tila d i.  Q a ro r  q ab u l
70


qilish  bosqichi  ra h b a rn in g   a m a ld a   ta sh k iliy   fao liy atig a  o 'tis h in i  ifo- 
dalab,  q a ro r  qabul  qilish  b ilan   b o sh q a rila d ig a n   tiz im g a   t a ’sir  o 'tk a z ila  
b o s h la n a d i.
M e n e jm e n t  ja ra y o n in i,  sh u n in g d e k ,  q u y id ag i  d a v rla rg a   b o ‘lish 
m um kin:  m aqsad  qo‘yish,  axborot  faoliyati,  tahliliy  faoliyat,  m enejm ent 
tizim id a  tashkiliy-am aliy  faoliyat  v a  h a ra k a tla r  v arian tlarin i  tan lash .
M e n e jm e n t  o p era tsiy alari  -   ra h b a r  va  b o sh q a ru v   a p p a ra tin in g  
oddiy  h arakatlari  bo'lib,  ularn in g  tartibi v a birikishi  natijasida  boshqaruv 
jarayoni  tashkil  topadi.  M asalan,  tahliliy  faoliyat  u ch u n   k o rx o n a n in g  
y illik   v a   oylik  h is o b o tla rin i  o lish ,  u la r  b o 'y ic h a   ta d b ir la r   ish la b  
ch iq ish   h a m d a   u larn i  b o sh q a ru v   ja ra y o n ig a   ta tb iq   qilish  lozim .
B o sh q a ru v   ja ra y o n in i  a m a lg a   o sh irish   v o sita la rig a ,  e n g   avva-
lo,  a x b o ro tn i  k iritis h   lozim .  M e n e jm e n t  o p e ra ts iy a la r in in g   k a tta  
qism i  ax b o ro t  bilan  ish lash d an   iboratdir.  B o sh q aru v   ap p a ra ti  ishida 
k e n g   q o 'llan ilad ig an   te x n ik a   v o sita la ri  h a m   s h u la r  ju m la sig a   k ira ­
di.  B u la r  a x b o ro t  o lish   v a   q a y ta   is h la s h   v o s ita la ri  v a   a n ’an a v iy  
o rg te x n ik a   v o s ita la rid ir.
M e n e jm e n t  o p e ra tsiy a sin i  a m a lg a   o sh irish   u su llari  -   ax b o ro t- 
ta h lil  v a   ta sh k iliy   faoliyatdir.  A x b o ro t-tah lil  faoliyat  a x b o ro t  y ig 'ish , 
sa q la sh ,  ta rq a tis h   v a   q a y ta   ish lash ,  tah lil,  hisob,  q a ro rla r  v a r ia n t­
larini  ish lash d an   iborat.  T ashkiliy  faoliyatga  -   tu sh u n tirish ,  ishonti- 
rish ,  ra g 'b a tla n tir is h   v a  v az ifa la rn i  ta q s im la s h   u su lla ri,  fao liy atn i 
n a z o ra t  qilish,  m a jb u rla sh   va  h .k .la r  kiradi.  M e n e jm e n t  u c h u n   faq at 
n im a n i  q an d ay   q ilishni  hal  e tish   e m a s,  balki  ta sh k il  e tish ,  qiziqti- 
rish ,  ish o n tirish ,  tu s h u n tiris h ,  n a z o ra t  qilish  ham   z a ru r.  A yni  sh u  
o p e r a ts iy a la r   y ig 'in d is id a n   r a h b a r n in g   ta s h k iliy   fa o liy a ti  ta s h k il 
to p a d i.
M e n e jm e n t  ja ra y o n in i  ta sh k il  e tis h d a   b izn es-reja  v a   t a ’m in o t, 
m o liy a la s h tiris h   v a   b iz n e s-re ja ,  n a rx n i  b elg ila sh   v a  k re d it  b e rish  
fu n k siy a la rin i  b o g 'la sh n i  t a ’m in la sh ,  m e n e jm e n t  tizim i  ay rim   un- 
s u rla rin i  (m a q s a d -u s u l,  m a q s a d   v a   k a d rla r,  q a r o rla r   v a   u s u lla r, 
u su lla r  va  ta rk ib )  m u v o fiq la sh tirish ,  b o sh q a ru v   k ad rlarin i  ta y y o r- 
lash ,  fan -tex n ik a  y u tu q la rin i  jo riy   e tish n i  t a ’m in la sh   z aru r.
K o rx o n a larg a   erk in lik   v a   m u sta q illik   b e rilish i  bilan  hal  qilinishi 
lozim   b o 'lg a n   m e n e jm e n t ja ra y o n in i  ta sh k il  e tis h   bilan  b o g 'liq   m u h im  
m u am m o   rasm an   bir-biri  bilan  bog'liq  b o 'lm ag an   boshqaruv  tashkilot-
71


lari  o 'r ta s id a g i  g o riz o n ta l  a lo q a la rn i  a m a lg a   o s h iris h   b o 'lib   qoldi 
(m a s a la n ,  k o rx o n a   v a  m a h s u lo t  i s t e ’m o lc h ila ri,  x o m   a sh y o   b ilan  
t a ’m in lo v c h ilar  v a  k o rx o n a   o 'r ta s id a   v a   h .k .).

Download 8,03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   364




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish