Difraksiya va interferensiya Ishning maqsadi

---

5. Yorugʼlikning difraktsiyasi va interferentsiyasi hodisalarini oʼrganish
(virtual laboratoriya ishi). 
Difraksiya va interferensiya
Ishning maqsadi:
Kogerent elektromagnit to‘lqinlarning qo‘shilish jarayonini 
modellashtirish bilan tanishish.
Ikkita manba(tirqish)dan chiqayotgan yorug‘lik to‘lqinlarining o‘zaro 
taʹsirlashishi qonuniyatlarini tajribada tekshirish.
Qisqacha nazariya:
Difraksiya 
va
interferensiya 
hodisalari bir‐biridan fizikaviy jihatdan 
katta
 
farq qilmaydi. Ikkala hodisa ham to‘lqinlar superpozitsiyasi natijasida 
yorug‘lik oqimi energiyasining fazoda qayta taqsimlanishi tufayli yuzaga 
keladi.
Kogerentlik 
‐
 
bir nechta tebranma yoki to‘lqin jarayonlarning o‘zaro
 
muvofiqlashgan holda kechishidir.
Kogerent to‘lqinlar 
deb chastotalari bir xil, fazalar farqi vaqt davomida
 
o‘zgarishsiz qoladigan garmonik to‘lqinlarga aytiladi.
Interferensiya 
‐
 
cheCi sohadagi diskret kogerent to‘lqin manbalaridan
 
chiqayotgan to‘lqinlar superpozitsiyasi natijasida intensivlik (yorug‘lik 
oqimi)ning qayta taqsimlanishidir.
Difraksiya 
‐
 
uzluksiz (ketma‐ket) joylashgan kogerent to‘lqin manbalari
 
yuzaga 
keltirayotgan 
to‘lqinlar 
superpozitsiyasi 
natijasida 
intensivlik(yorug`lik 
oqimi)ning 
qayta 
taqsimlanishidir. 
Difraksiya 
to`lqinlarining geometrik soya sohasiga tarqalishi, ya`ni yorug`lik nuri 
tushmaydigan sohaga tarqalishi orqali namoyon bo`ladi.
Gyuygens prinsipi: 
to`lqin sirtining har bir elementi ikkilamchi sferik
 
to`lqinlar manbasi bo`lishi mumkin, ushbu sirtdan keyingi ixtiyoriy 

---

nuqtalardagi to`lqinlarni ikkilamchi manbalar tarqatayotgan to`lqinlar 
superpozitsiyasi natijasi deb qarash mumkin.