Deyiladi. Mashinani boshqarish operator tomonidan bajarilib, uning qo‘li to‘liq yoki qisman uning massasini qabul qiladi

15.2. Elektr yuritmali qo‘l asbobi

Elektr yuritmali qo‘l asbob elektrdvigatel, uzatuvchi mexanizm, ishchi organ va boshqarish tizimidan iborat.
Elektr asbobning uzatuvchi mexanizmi harakatni elektr dvigateldan ishchi organga uzatadi. Ko‘p mashinalarda uzatuvchi mexanizm aylanish chastotasini pasaytiradi, ayrimlarda esa (elektr bolg‘a) – dvigatelning aylanma harakatini ishchi organning ilgarilanma harakatiga aylantiradi.
Hozirgi davrda qurilishda elektr parmalash asbobi, arra, randa, zarb bilan uyuvchi, qaychi, silliqlovchi, charxlagich, uyiq hosil qiluvchi, bolg‘alar, perforator, trambovkalar keng qo‘llaniladi.Qo‘l elektr mashinalarining asosiy parametrlari: tok chastotasi va kuchi, kuchlanish, iste’mol quvvati, massa.
Elektr parmalovchi mashinalar metall, yog‘och, beton, tosh va boshqa materiallarda teshik hosil qilish uchun foydalaniladi (8.1-rasm).
Ularning tasniflanishi:

1. 
   dvigatel va ishchi organ o‘qlarining joylashuviga qarab – to‘g‘ri va burchakli;
   
2. 
   aylanish yo‘nalishiga qarab – reversiv va noreversiv;
   
3. 
   tezlikni boshqarish bo‘yicha – bir va ko‘p tezlikli;
   
4. 
   massasi bo‘yicha – yengil (1.5 kg gacha), o‘rta (8 kg gacha) va og‘ir (8 kg dan ortiq).
   

8.1-rasm. Elektr parmalovchi mashina.
Parmalovchi qo‘l mashinalari yengil (parmalash diametri 9 mm gacha), o‘rtacha ( 16 mm gacha) og‘ir ( 16 mm dan katta) xillarga bo‘linadi. Parmalash qo‘l mashinalarini ish jihozlari standart parmalar (sverlolar) hisoblanadi.
Elektr parmalash mashinalarining asosiy tavsiflari: shpindelni aylanish chastotasi
4...50s^-1; dvigatel quvvati 0,12...0,95 kVt; massasi 1,3...9,7 kg.
Elektr qaychilar listli metallarni to‘g‘ri chiziqli va fasonli kesish uchun mo‘ljallangan bo‘lib armatura, payvandlash, sanitar-texnik, elektrmontaj, tom qoplamasi va boshqa ishlarni bajarishdagi texnologik operatsiyalarda qo‘llaniladi.
Ishlab chiqariladigan elektr qaychilar ishchi organini konstruktiv bajarilishiga qarab pichoqli va o‘yib kesadiganlarga bo‘linadi. Pichoqli qaychilar ikki pichoqdan iborat ijro etuvchi asbob bo‘lib, pichoqlarning biri qo‘zg‘aluvchan, ikkinchisi qo‘zg‘almas bo‘ladi.
O‘yib kesadigan qaychilar qo‘zg‘aluvchan puanson va qo‘zg‘almas matritsadan iborat kesuvchi ijro asbobiga ega (8.2-rasm).

8.2-rasm. O‘yib kesadigan elektr pichoqlar.
Elektr silliqlash (sayqal) mashinalari metall konstruksiyalarni korroziya va zangdan tozalash, yuzalarni payvandlashga tayyorlash, payvand choklarini tozalash, po‘lat profillar va quvurlarni kesish, hamda turli yuzalarni silliqlash va sayqal berishga (polirovka) mo‘ljallangan. Bu mashinalarda ishchi ijro etuvchi asbob sifatida abraziv doiralar, elastik disklar, metall cho‘tkalar, kigizli, yupqa namatli (fetrli), paxta ipli doiralar qo‘llaniladi.
Burchakli elektr silliqlash mashinasining asosiy qismlari (8.3-rasm) elektrodvigatel, korpus 9, reduktor 5, silliqlovchi doira 2, va dasta 16 dir.
Hozirgi davrda ishlatiladigan silliqlovchi doiralar 40...220 mm diametrga ega va 80 m/sek gacha aylanma tezlikka ega. Burchakli va to‘g‘ri silliqlovchi mashinalarning nominal quvvati 0,6...1,15 kVt, massasi 3,8...6,5 kg.

8.3-rasm. Burchakli elektr silliqlash mashinasi.