Detallarning eskizlarini bajarish. Detallarning ish chizmalari Reja

---

10. MA’RUZA:
Detallarning eskizlarini bajarish. Detallarning ish 
chizmalari
Reja: 
 
10.1 Eskiz va texnik rasm haqida tushuncha. 
10.2 Detalning eskizi bo`yicha uning ishchi chizmasini bajarish 
 
10.1
 
Eskiz va texnik rasm haqida tushuncha
 
 
 
 Eskiz
 
konstruktorlik hujjati bo‘lib, konstruktorlar faoliyatida, ixtirolarda va ishlab-
chiqarishni tashkil etishda keng qo‘llaniladi. Buyumni dastlabki ishlab chiqarishda, 
ta’mirlashda va boshqa hollarda ularni eskiziga binoan tayyorlanadi. Shuning uchun 
ham eskiz bajarishni barcha muhandislik yo‘nalishidagi talabalarning bili 
shlari muhim o‘rin tutadi. 

Eskizlar (konstruktorlik hujjatlarining yagona tizimi) standartlarining barcha 

talablariga rioya qilgan holda detal elementlarini tahminan proporsionalligini saqlab 
va ko‘z bilan chamalab chizmachilik asboblarisiz qo‘lda bajariladi. 
Eskiz kataklarga bo‘lingan barcha formatdagi chizma qog‘ozlariga bajarilishi 
mumkin. Detallarning ish chizmalarini chizishda ham eskiz asosiy hujjat hisoblanib, 
unda detal materiali, o‘lchamlari va rasmi haqidagi mahlumotlar to‘liq keltirilgan 
bo‘lishi lozim. Undan tashqari, detalga (texnik talablarga) oid grafik va yozma 
ma’lumotlar ham berilishi mumkin. Eskiz tuzish jarayonini bir necha bosqichga 
bo‘lib o‘rganish tavsiya etiladi.
Texnik rasm
Texnikaviy rasm chizish chizmachilik faninig asosiy bo‘limlaridan biri bo‘lib, u 
rasm chizishning qonun qoidalari va turlarini o‘rgatadi, shu bilan birga fazoviy 
tushuncha va tassavurimizning o‘sishida, ya’ni garafikaviy malakamizni 
rivojlanishida muhim ahamiyatiga ega. Bu bo‘lim ayrim chiziqlar, tekis shakillar, 
sirtlar, modellar, detallar, uzellar, va buyumlarning yaqqol tasvirini chizgich, sirkul, 
hamda lekalolardan foydalanmasdan, qo‘lda tez va to‘g‘ri chizishga o‘rgatadi.