Detallar va uzellar o’lchamlarining joizliklarini qo’yib ko’rsatishni bilish bilimini egallash

Detallar va uzellar o’lchamlarining joizliklarini qo’yib ko’rsatishni bilish bilimini egallash

Qabilladi: Qodirov.B

Orinladi: Xojanazarov. A

REJE: 1. Buyum o‘lchamlarining amaliy axamiyati 2. Buyumlarga o’lcham qo’yishning maqbul usullari

REJE: 1. Buyum o‘lchamlarining amaliy axamiyati 2. Buyumlarga o’lcham qo’yishning maqbul usullari

Agar simmetrik buyumlarning ko’rinishi yoki qirqimi, shuningdek, shularning biror simmetrik elementi o’zgacha yoki uzib tasvirlangan bo’lsa, o’lcham chiziqlari xam o’qdan yoki uzilish chizig’idan bir oz o’tkazib uzib qo’yiladi. Shuningdek aylana diometrini ko’rsatishda xam, aylana to’liq yoki qisman tasvirlanishidan qatiy nazar, o’lcham chizig’i aylana markazidan bir oz o’tkazib uzib qo’yiladi (2.8-rasm).

• Agar simmetrik buyumlarning ko’rinishi yoki qirqimi, shuningdek, shularning biror simmetrik elementi o’zgacha yoki uzib tasvirlangan bo’lsa, o’lcham chiziqlari xam o’qdan yoki uzilish chizig’idan bir oz o’tkazib uzib qo’yiladi. Shuningdek aylana diometrini ko’rsatishda xam, aylana to’liq yoki qisman tasvirlanishidan qatiy nazar, o’lcham chizig’i aylana markazidan bir oz o’tkazib uzib qo’yiladi (2.8-rasm).
• O’lcham chiziqlari uchiga strelkalar qo’yiladi (2.9-rasm) 2.10, 2.11, 2.12, 2.13, 2.14, 2.15-rasmlarda turli o’lchamlar qo’yishlar ko’rsatilgan. 2. O’lcham qo’yishning asosiy qoidalari
• Chizmadagi  buyum  yoki  qismlarining  katta kichikligi  asosan chizmadagi o’lchamga qarab olinishini hisobga olsak, detallarga o’lcham qo’yish juda muhim omil hisoblanadi. Buning uchun quyida berilgan qoidalarni chuqurroq o’rganish talab qilinadi.O’lchamni  ko’rsatish uchun ikki tomoni strelkali yoki bir tomoni strelkali o’lcham chiziqlaridan va ayrim  hollarda og’ma kesmali o’lcham chiziqlaridan foydalanamiz. Bu chiziq chizma tomoniga parallel chizilib unga o’lcham raqami yoziladi va o’lcham  birligi ko’rsatilmaydi. Burchak o’lchamlarida raqamdan keyin  gradius belgisi qo’yiladi. Chiqarish chiziqlari chizma tomoniga perpendikulyar bo’ladi. O’lcham raqamlarini  chiqarish chiziqlariga, chizma tomonlariga, o’q chiziqlarga qo’yish taqiqlanadi.