Дераза кондиционерларининг вазифаси; Дераза кондиционерларининг тузилиши ва ишлаш принципи; Дераза кондиционерларининг хисобий тахлили

23-МАЪРУЗА. Иситиш козонхонани энегетик аудити намунавий алгоритми.
Режа

1. 
   Ҳавонинг ошиқчалигининг газнинг йўқолишига таъсири
   
2. 
   Ҳавонинг ошиқчалигининг мазутнинг ошиқча сарфланишига таъсири
   
3. 
   Иситиш газида кимёвий тўлиқ ёнмасликнинг ёқилғининг ошиқча сарфланишига таъсири
   
4. 
   Қозонларда энергияни тежаш чоралари
   
5. 
   Хўжалик-маиший мўлжалланишдаги сувнинг сифати
   

Ҳар уч-беш йилда бир марта қозонхоналарда ишга тушириш-йўлга қўйиш ишлари ва иссиқлик баланси синовлари амалга оширилади, уларда қозонларнинг фойдали иш коэффициенти текширилади, газни таҳлил қилиш натижалари бўйича қозонлар юкламасининг турли режимларида ҳавонинг оптимал  ошиқчалик коэффициенти танланади. Қозонларнинг ишлаш режими карталари тузилади.
Энергоаудитни ўтказишда q₂, q₃ ва  ни текшириш учун чиқиб кетувчи ис газларини таҳлил қилиш мақсадга мувофиқ бўлади (чиқиб кетаётган газлардаги ҳавонинг ошиқчалик коэффициенти ҳавонинг сўрилиши ва қозоннинг обмуровкасининг сифатини баҳолаш имконини беради, газсимон ёқилғида ишлашда  нинг йўл қўйиладиган қиймати 1,05 - 1,20 га тенг). СО ва  нинг паст миқдори горелка қурилмаларининг иш режимининг тўғри ростланганлигини кўрсатади.
Қозоннинг дум қисмида  нинг юқори қийматлари обмуровканинг сифатининг ёмонлиги ва ташқи ҳавонинг кўп сўрилишини кўрсатади, бу қозон агрегатининг фойдали иш коэффициентининг пасайиши ва тутун сўргичларнинг юритмаларида электр энергиясининг ошиқча сарфланишига олиб келади.
Чиқиб кетувчи газларнинг ҳарорати бўйича қозон агрегатларининг фойдали иш коэффициентини ошириш учун экономайзер ва контактли иссиқлик алмашиниш аппаратини қўллаш имкониятини баҳолаш зарур бўлади. Газсимон ёқилғидан фойдаланилганда контактли иссиқлик алмашиниш аппаратларини қўллаш қизиқиш уйғотади, улар чиқиб кетаётган газларнинг ҳароратини анчагина пасайтириш имконини беради, чунки ёниш жараёни яхши ташкил қилинган бўлганда ёнган газларни суғориш билан иситиладиган сув ёниш маҳсулотлари билан амалда ифлосланмайди.
Кўпроқ аниқ маълумотлар қозон агрегатларни иссиқлик балансига синовлардан ўтказишда олинади, уларни махсус лицензияга эга бўлган ташкилотлар ўтказади. Синовлар 3-4 та кўпроқ характерли бўлган режимларда - иссиқлик ташувчи ва озиқлантирувчи сувнинг берилган параметрларига амал қилинганда номинал унумдорликнинг 50, 70, 90 ва 100% ида ўтказилади.
Синовлар пайтида қозон ва ёрдамчи асбоб-ускуналар кўздан кечирилади, иссиқлик алмашиниш юзаларининг кул билан ифлосланганлиги, чўкиндилар, қуйқанинг борлиги аниқланади (кўрсатилган камчиликлар синовлар бошлангунча бартараф қилинади ва тегишли далолатнома билан расмийлаштирилади).

7-расм. Ҳавонинг ошиқчалигининг газни ёқишда газнинг йўқолишига таъсири
(ўнгда – чиқиб кетаётган газларнинг ҳарорати, °С).
Базавий ёқилғи - метан, базавий ФИК - 84,4%,
t_{чиқиб кет газ} - 150°С, ошиқча ҳаво = 80 · О₂/(21 – О₂)
Расмнинг ичидаги сўзларнинг таржимаси:
Потери топлива – ёқилғининг йўқолиши
Избыток воздуха – ҳавонинг ошиқчалиги

8-расм Ошиқча ҳавонинг мазутнинг ошиқча сарфланишига таъсири
(ўнгда – чиқиб кетаётган газларнинг ҳарорати,°С).
Базавий ёқилғи – С₄Н₅, t_{чиқиб кет газ} - 150°С,
Ошиқча ҳаво = 94,5 · О₂/(21 – О₂), баавий ФИК - 89,93%
Расмнинг ичидаги сўзларнинг таржимаси:
Перерасход мазута – мазутнинг ошиқча сарфланиши
Избыток воздуха – ҳавонинг ошиқчалиги

9-расм. Ёниш газида СО миқдорининг (кимёвий тўлиқ ёнмаслик) ёқилғининг ошиқча сарфланишига таъсири (газ, нефть)
Расмнинг ичидаги сўзларнинг таржимаси:
Перерасход топлива –ёқилғининг ошиқча сарфланиши
Содержание СО в топочном газе в % (на выходе из топки) – ўчоқ газида СО нинг миқдори (ўчоқдан чиқишда)